Gemeentelijk armoedebeleid Dordrecht ruimhartig, maar duidelijke doelstellingen ontbreken
DORDRECHT - Het ontbreekt de gemeente Dordrecht aan duidelijk benoemde doelen rondom de bestrijding van armoede. Beleid, uitvoering en monitoring moeten aan elkaar worden gekoppeld. Op die manier wordt duidelijk welke kant de gemeente op wil met beleid, welke resultaten dat oplevert en wanneer doelen worden bereikt. Deze aanbevelingen doet de Rekenkamer Dordrecht naar aanleiding van onderzoek naar het armoedebeleid van de gemeente.
In Dordrecht leven zo’n 4300 tot 4500 huishoudens in armoede. Daarnaast loopt een relatief grote groep inwoners risico op armoede en heeft één op de tien huishoudens (in totaal 5950 huishoudens) problematische schulden.
Doeltreffend
De Rekenkamer Dordrecht onderzocht in hoeverre het armoedebeleid van de gemeente Dordrecht doeltreffend is en welke instrumenten worden ingezet om armoede te verminderen. Ook bekeek de Rekenkamer of de gemeente rekening houdt met armoedeval (waarbij bijstandsgerechtigden die gaan werken er financieel niet op vooruit maar achteruitgaan) en energiearmoede (relatief hoge energiekosten).
Ruimhartig armoedebeleid
De Rekenkamer concludeert dat Dordrecht in vergelijking met andere gemeenten een ruimhartig armoedebeleid heeft en in 2021 enkele honderden euro’s meer uitgaf aan inkomensondersteuning per inwoner in armoede. De gemeente heeft gedegen kennis waarmee het armoede, schulden en achterliggende problemen weet te verminderen. Onder meer door bij te dragen aan een armoedenetwerk dat bestaat uit verschillende organisaties. De gemeente legt daarnaast contact met moeilijk bereikbare doelgroepen. Ook daalde de gemiddelde schuld in Dordrecht de afgelopen periode relatief snel, hoewel niet direct aanwijsbaar is of dit te danken is aan het beleid. Dordrecht besteedt verder aandacht aan armoedeval en loopt voorop in de aanpak van energiearmoede. Onder meer met ‘Energiehulpen’ die woningen gratis energiezuiniger maken.
Conclusie: beleid niet effectief
Tegelijkertijd concludeert de Rekenkamer dat beleid, uitvoeringsplannen en monitoring niet aan elkaar gekoppeld zijn. Daardoor is de beleidscyclus niet effectief. Zo heeft de inzet van de gemeente op preventie en nazorg niet geleid tot de gewenste afname van inwoners die te maken hebben met armoede en schulden. Van regelingen als de collectieve zorgverzekering, het persoonlijk minimabudget en bijzondere bijstand is het effect relatief laag vergeleken met andere regelingen, zoals de energietoeslag.
Voor inwoners is geen vaste regisseur beschikbaar die hen na verwijzing naar een organisatie uit het armoedenetwerk blijft helpen. Ook is niet duidelijk hoeveel inwoners precies met armoede te maken hebben en of zij worden bereikt. Vooral inwoners met een migratieachtergrond, ouders, ouderen en werkende armen zijn onvoldoende in beeld.
Aanbevelingen: duidelijke doelen en indicatoren vaststellen
De Rekenkamer Dordrecht beveelt het college van burgmeester en wethouders van Dordrecht aan duidelijke en toetsbare doelen en indicatoren vast te stellen en bij te houden. Ook wordt aanbevolen het bereik en gebruik van de collectieve zorgverzekering, het persoonlijk minimabudget en de bijzondere bijstand te versterken. Breng moeilijk bereikbare groepen in beeld en benader deze over ondersteuningsmogelijkheden die er voor hen zijn. Zorg voor een regisseur die inwoners daar langdurig bij ondersteunt. Bespreek daarnaast met de gemeenteraad de focus van het armoedebeleid. Maak tot slot duidelijke afspraken over duurzame personele inzet en overweeg hieraan als gemeente financieel bij te dragen.
College werkt aan verbeteringen en aanbevelingen
Het college van burgemeester en wethouders laat in reactie op het onderzoek weten trots te zijn op wat de afgelopen jaren tot stand is gebracht. Het college neemt verschillende aanbevelingen over en maakt al werk van andere. Zo worden doelen duidelijk en toetsbaar vastgelegd. De gemeenteraad wordt twee keer per jaar schriftelijk geïnformeerd over voortgang op het gebied van armoedebeleid. De gemeente weet moeilijk bereikbare doelgroepen steeds beter te bereiken en gaat daar mee verder. Onder meer met een armoedescan en gerichte communicatie. In overleg met partnerorganisaties die zich inzetten om de gevolgen van armoede te verzachten, wordt in 2024 meer structuur aangebracht in de vorm van overleg met deze organisaties. Om inwoners passend te ondersteunen laat het college weten ‘zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig is’ te blijven helpen. Waar nodig gaat bijvoorbeeld een medewerker of vrijwilliger mee naar organisaties die ondersteuning bieden.
Briefing
- Op dinsdag 5 maart wordt het rapport nader toegelicht door de onderzoekers aan de raad;
- Deze presentatie is openbaar en u kunt daarbij aanwezig zijn op de publieke tribune;
- Meld u zich vantevoren even aan via: m.damen@dordrecht.nl;
- De presentatie van de onderzoeksresultaten vindt plaats in VK 1 van het Stadskantoor en start om 21.00 uur.
Over de Rekenkamer Dordrecht
Het onderzoek naar het armoedebeleid is uitgevoerd door de onderzoekers van Unravelling in opdracht van de Rekenkamer Dordrecht.
De Rekenkamer Dordrecht is onafhankelijk en probeert met haar onderzoeken zo dicht mogelijk aan te sluiten op de actualiteit. De onderzoeken worden uitgevoerd ter ondersteuning van de raad. Inwoners kunnen ook een verzoek neerleggen bij de Rekenkamer. Interesse? Neem dan contact op met de secretaris van de Rekenkamer mw. M. Damen: m.damen@dordrecht.nl of bel 06 81897782.
