‘Zelfs toen er spullen verdwenen dachten we nog niet meteen aan financieel misbruik’

09 juni 2023 • 08:35
‘Zelfs toen er spullen verdwenen dachten we nog niet meteen aan financieel misbruik’

DRECHTSTEDEN - 15 juni is de Internationale dag tegen Ouderenmishandeling. Een dag die in het leven is geroepen om wereldwijd aandacht te vragen voor dit onderwerp, want ouderenmishandeling komt te veel en overal voor. Bijna altijd zijn de slachtoffers ouderen die afhankelijk worden van extra hulp of zorg en in de meeste gevallen gaat het om financieel misbruik. Dat hier sprake van is, is vaak niet meteen duidelijk. Dat blijkt ook uit onderstaand verhaal.

"Dat papa een nieuwe kennis had waar hij veel aanspraak aan had, vonden we in eerste instantie vooral leuk voor hem. Hij werd vergeetachtig en wij wonen allemaal op afstand, dus we kunnen zelf niet dagelijks even om een hoekje kijken. Toen bleek dat er spullen verdwenen, dachten we ook nog niet meteen aan financieel misbruik. Tot we erachter kwamen dat deze kennis de bankpas van onze vader had en ook cadeaus voor haar kinderen kocht met zijn geld. De maatschappelijk werkster kwam hierachter en zo is het allemaal aan het licht gekomen", aldus de dochter van een slachtoffer. Financieel misbruik raakt namelijk een oudere, maar vaak ook de mensen om hen heen.

Daarom is het zo belangrijk al in een vroeg stadium stappen te ondernemen om het misbruik te stoppen. Gerda Thiele, procescoördinator bij Veilig Thuis, vertelt: “Als iemand ons belt om advies, dan luisteren we vooral naar het verhaal en proberen we te achterhalen wat er werkelijk gebeurt. Welke feiten er echt zijn. Iemand kan anoniem bellen voor advies. Als het tot een melding komt, dan beoordelen we die melding en zoeken meteen contact met het sociaal team in een gemeente om het misbruik zo snel mogelijk te stoppen.”

In dat team is ook het maatschappelijk werk vertegenwoordigd. Annemarie Smits is werkzaam als maatschappelijk werker en in die functie verbonden aan het sociaal wijkteam Dordrecht. Zij legt in zo’n situatie contact met de oudere: “Als wij een melding krijgen zoals Gerda beschrijft, dan gaan wij, zoals ze dat noemen, ‘erop af’. Wij gaan dan naar de oudere toe en maken de zorgen bespreekbaar.”

Wat gebeurt er vervolgens?

“In het geval van de man die opeens een nieuwe kennis had”, vervolgt Smits, “kwamen we er inderdaad achter dat zij de beschikking had gekregen over de bankpas van de man en, zoals zijn dochter ook aangeeft, grote uitgaven deed. Wij zijn toen met de familie naar het beschermingsbewind gegaan en hebben samen gezorgd dat meneer onder beschermingsbewind werd gesteld, dat de sloten op zijn deuren werden vervangen en dat hij veilig thuis kon blijven wonen zolang dat voor hem mogelijk was.”

“Beschermingsbewind zorgt er vervolgens voor dat iemands financiën worden beheerd, zodat plegers niet meer bij het geld van een oudere kunnen komen”, vertelt Hanneke Huurman van Beschermingsbewindkantoor Nederland. “Het is een beslissing die door de kantonrechter wordt genomen, dus iemand is echt juridisch beschermd. Wordt beschermingsbewind ingezet, dan hoef je als oudere niet meer zelf op te treden, dat doen wij. Wij zorgen dat de oudere genoeg geld krijgt om van te leven, maar er kunnen geen rare transacties meer worden gedaan. Dat biedt een oudere die dit overkomt veel houvast.”

Wat kun je doen om het te voorkomen?

Wil je voorkomen in zo’n situatie terecht te komen, dan is het opstellen van een levenstestament een mogelijkheid. Notaris Christian de Kok, aangesloten bij de Lokale Alliantie in Dordrecht, vertelt: “Mensen denken vaak dat ze hun zaken moeten regelen als ze ouder zijn, maar dat is vaak aan de late kant: een levenstestament is voor iedereen die een hartslag heeft. Er kan heel veel in vastgelegd worden: financiële zaken, maar ook medische wensen en zelfs de wensen over de zorg voor een huisdier. Het is dus verstandig dat al eerder te doen en zo te voorkomen dat het later misgaat.”

Ook welzijnsorganisaties en Veilig Thuis zetten zich in om financieel misbruik van ouderen te voorkomen. “Bijvoorbeeld door het geven van voorlichting aan ouderen en door te zorgen dat ouderen zelfredzaam blijven, ook als het gaat om digitale vaardigheden. Als hulpverleners er voor mensen zijn als er grote veranderingen in een leven plaatsvinden, ontstaat een vertrouwensband en die is van groot belang als het gaat om het bespreekbaar maken van dit soort problemen. Zo kan een hoop ellende worden voorkomen”, besluit Gerda Thiele.

Waar kun je terecht

In de regio Drechtsteden en Alblasserwaard wordt samengewerkt om ouderenmishandeling te stoppen. Hier zijn verschillende partijen uit zorg, welzijn en meer bij aangesloten. Als je een vermoeden hebt van financieel misbruik en je wilt advies, dan kun je bij het sociaal (wijk)team in je gemeente terecht, of bijvoorbeeld bij je huisarts. Zij hebben de kennis in huis om te adviseren en in gesprek te gaan met een oudere, of om beschermingsbewind in te schakelen. Ook kan bij Veilig Thuis, hét aanspreekpunt als het gaat om financieel misbruik en ander huiselijk geweld, anoniem advies worden ingewonnen. Kijk hiervoor op www.veiligthuiszuidhollandzuid.nl, of bel 0800-2020, want alleen samen kunnen we misbruik van ouderen stoppen.

Door: Ria Folkertsma

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.