Herdenking Artillerie Dubbeldam
DORDRECHT - Herdenking 14e Regiment Artillerie (III-14 RA) Damplein Dubbeldam. Met hieronder twee toespraken.
M.de Kruif:
Oorlog is de hel Als de kogels je om de oren vliegen plas je in de broek van angst, je oren suizen van het geluid, je wordt misselijk van de luchtdruk, de geur van kruit brandt zich in je geheugen en je kunt nauwelijks meer denken. Oorlog betekent dat je normale mensen in volstrekt abnormale omstandigheden plaatst, waarbij angst, moed, verbazing, falen en lijden hand in hand gaan.
De Nederlanders die vochten rond Dordrecht in de meidagen van 1940 waren jongens die moesten vechten met tekorten aan wapens, munitie, training en leiderschap. De hoop op neutraliteit was wreed en plotsklaps vervlogen. Onze kameraden van de derde afdeling van het 14e Regiment Artillerie waren kansloos tegen de Duitse parachutisten, maar gaven de strijd nooit op. Het is hun offer dat we vandaag herdenken.
Waarschijnlijk omdat oorlog wreed oogt en is, denken we er liever niet aan. Nederland wentelde zich na de Eerste Wereldoorlog in een comfortabele deken van neutraliteit en zag een krijgsmacht als een symbool, niet als een leger dat moest kunnen vechten om Nederland vrij te houden, Er was voor de krijgsmacht tot aan 1936 geen visie, geen geld, geen aandacht en geen waardering. Te laat ontwaakte het besef dat vrijheid bevochten moest kunnen worden. Dus moesten onze kameraden hier vechten met antieke stukken artillerie die eigenlijk nooit hadden geschoten, karabijnen die nog geen 100 meter konden schieten, kaderleden die nimmer waren voorbereid op vechten en gebrek aan alles. Wat moeten de artilleristen van III — 14 R.A. zich machteloos en in de steek gelaten hebben gevoeld. In vijf dagen ging de vrijheid verloren, het duurde vijf lange jaren voordat zij werd hervonden. Een dure les.
Sinds de Tweede Wereldoorlog leven wij hier in vrede. Niet alleen door overtuiging, maar ook door afschrikking. Grote mensen die na de Tweede Wereldoorlog over hun schaduw van haat en vijandschap durfden te stappen, legden de basis voor de Europese Unie en de NAVO. Adenauer, Monnet, Schuman, Marshal.
Dat leverde ons in Europa en in Nederland vrede op, tot op de dag van vandaag. Maar de vrede als vanzelfsprekendheid is weg. Door afschrikking collectief bij het grof vuil te zetten is Europa verworden tot een tandeloze krijger met een machteloze krijgsmacht. Nederland voorop. Het was Minister Bijleveld die in december 2020 het parlement meldde dat de Nederlandse krijgsmacht niet meer kon voldoen aan de opgedragen grondwettelijke taken.
Niemand reageerde. Want visie is een vies woord en de wereld om ons heen vaak de ver van mijn bed show. De blik is naar binnen gericht, de oogkleppen vastgezet. In Nederland kijken we niet verder dan de volgende crisis, incidenten sturen ons leiderschap en handelen gaan we pas doen als we tegen de muur van de werkelijkheid zijn gereden. Dat deden we de toeslagenaffaire, in Groningen, bij Covid en nu weer bij de oorlog in Oekraïne. We zagen het aankomen, maar keken de andere kant op. We wilden het niet zien. Daarom lijkt het alsof alles ons overkomt, terwijl de schaduwen van gebeurtenissen al jaren zichtbaar zijn.
De prijs voor dit falend leiderschap wordt nu mede betaald door het
Oekraïense volk. Een busreis van een dag en je staat in de loopgraven.
Wat betekent dit nu voor ons? Sommigen zullen zeggen: ons leven is duurder geworden. En dat is waar. Net zoals we Oekraïense vluchtelingen opvangen. Maar deze oorlog doet ons vooral beseffen hoe kwetsbaar vrijheid is en dat we deze iedere dag moeten koesteren. Onze woningen worden niet beschoten, onze energievoorziening niet stuk gebombardeerd, onze mannen en vrouwen hoeven niet naar het front en onze kinderen kunnen veilig opgroeien zonder het geluid van sirenes, de angst over het lot van familieleden of leven in een vreemd land.
Maar vrijheid is niet alleen een verantwoordelijkheid voor degenen die ons besturen. Het is een verantwoordelijkheid voor ons allemaal. Daarom is vrijheid bovenal een werkwoord. Niet alleen voor onze leiders maar ook voor ons. ledere keer dat we onrecht zien en niets zeggen, kalft vrijheid af. De scheldende ouders op het voetbalveld, de slechte grap over homoseksuelen, een zijdelingse opmerking over migranten, een genadeloze uitbarsting op twitter, wegkijken als iemand wordt mishandeld, iedere keer als wij hierover zwijgen brokkelt vrijheid een beetje af en verloochen we onszelf en onze bevrijders.
Laten we vandaag dus bovenal beseffen dat vrijheid begint bij onszelf en daar naar handelen. Ook al is het maar een beetje. Maar iedere toekomst begint klein. Dan helpen we niet alleen onszelf, maar eren ook degenen die we vandaag herdenken en ons de vrijheid hebben gegeven.
Reserve kapitein Willem Dethmers , 39 jr.
Dienstplichtig soldaat Harry van den Akker , 22 jr.
Dienstplichtig soldaat Johan van Etten , 24jr.
Dienstplichtig soldaat Gelijn Westerdijk , 23 jr.
Dienstplichtig soldaat Lambert Pennings , 22 jr.
Dienstplichtig soldaat Jan ter Steege , 31 jr.
Wij mogen en zullen hen nooit vergeten. Noch de offers die ze hebben gebracht, noch de opdracht die ze ons hebben gegeven , en die zo treffend staat verwoord om een monument voor gevallen Canadezen in Rha Gelderland "dying for freedom isn't that worst that could happen, being forgotten is'. Wij zullen jullie niet vergeten, Lest we forget.
Toespraak Burgemeester W. Kolff:
Geachte nabestaanden, veteranen, dames en heren,
Het is alweer 83 jaar geleden. Vandaag herdenken we de gevallenen, zoals we dat ieder jaar doen. We waren zojuist bij het artilleriemonument van Dubbeldam.
In de meidagen van 1940 zijn zes soldaten van de 3 e afdeling van het 14 e Regiment Artillerie gesneuveld in de gevechten.
Deze zes mannen, en alle andere gevallenen in die strijd voor Nederland staan voor ons diepe besef van vrijheid. Met inzet van eigen levens.
Die vanzelfsprekendheid is maar met moeite voor de geest te halen. Vooral in deze tijd van polarisatie en individualisme.
In 1940 leefden we in een ander tempo. Met andere waarden. En dat gold ook de officieren, onderofficieren, korporaals en soldaten van 111-14-RA ( 3e afdeling van het 14e Regiment Artillerie). Zij stonden zij aan zij. Naast elkaar.
Bewapend met achterhaald materieel. Maar met een onverstoorbare overtuiging om dit land te verdedigen, hielden zij stand.
Er was niet meteen duidelijk waar de vijand zich bevond, daarom werd besloten om terug te trekken op de Zuidendijk. Om op deze wijze een verdedigingslinie in te richten die de Duitsers weerhield om Dubbeldam en Dordrecht in te trekken.
De dagen daarna werd volop en manhaftig gevochten tot de vijandelijke versterkingen kwamen. En eindigde het in de capitulatie van ons land in Den Haag.
Overvallen als neutraal land door een buurland. De gevolgen waren enorm. De shock was groot. En er braken dagen aan waarvan men dacht dat het nooit meer licht zou worden.
Vandaag de dag worden er nog steeds oorlogen uitgevochten. Sinds 2013 zijn er wereldwijd meer dan 100 oorlogen begonnen en ongeveer de helft daarvan zijn nog steeds gaande. Waaronder de oorlog in Jemen, Syrië, Oekraïne en Somalië.
En ook hier zien we weer ongelofelijk leed. Oorlogen die uitgevochten worden in loopgraven. Vaak ook weer met achterhaald materiaal. De schreeuw om adequaat oorlogsmaterieel blijft.
Kijk naar de boodschap van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Hij vergelijkt het kwaad van toen met de oorlog die nu woedt in Oekraïne en zegt dat de Russen 'net als het nazisme' verslagen zullen worden.
Herdenken is niet alleen iets voor hen die een oorlog hebben meegemaakt. Het is wellicht zelfs meer voor mensen die geen oorlog hebben meegemaakt.
Want de afstand tot de Tweede Wereldoorlog wordt namelijk ieder jaar groter.
Maar de namen van de gevallenen moeten herdacht worden, de verhalen moeten verteld worden. Vrede is namelijk geen vanzelfsprekendheid.
En herdenkingen zoals deze helpen ons dat te beseffen. Vandaag herdenken wij. En dat zullen we blijven doen.
lk wil de vereniging Officieren Artillerie afdeling Rotterdam en de stichting Artillerie Monument Dubbeldam bedanken voor deze waardevolle herdenkingsbijeenkomst. lk dank u voor uw aandacht.
Fotograaf: Wim van de Pol.
Zie ook DubbeldamStart.
