Albert Schweitzer ziekenhuis sluit zich aan bij AYA-netwerk: extra oog voor jongvolwassenen met kanker
DORDRECHT - Patiënten tussen de 18 en 39 jaar met een vorm van kanker kunnen in het Albert Schweitzer ziekenhuis voortaan een beroep doen op extra ondersteuning die optimaal past bij hun levensfase. Het ziekenhuis heeft zich daarvoor aangesloten bij het nationaal ‘AYA Jong & Kanker Zorgnetwerk’. AYA is de afkorting van adolescents & young adults, oftewel jongeren en jongvolwassenen.
Het idee achter deze specifieke begeleiding, naast de reguliere medische behandeling, is dat jongeren een minderheid vormen in de groep patiënten met kanker. Daardoor was er niet altijd genoeg oog voor hun leeftijdsspecifieke omstandigheden op het gebied van onder meer studie, school, relatie, huishouden of gezin. Ze zijn in de bloei van hun leven en de diagnose kanker heeft daardoor extra impact. Binnen het landelijke AYA-netwerk worden zorgverleners geschoold, wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kanker bij jongvolwassenen en wordt expertise gedeeld om patiënten op deze vlakken beter tegemoet te komen vanuit de vraag: wie ben jij en wat heb je nodig?
De kern van het AYA-team in het Albert Schweitzer ziekenhuis zijn de oncologieverpleegkundigen Wieke Schakel en Hilde van Verseveld. “Natuurlijk gaven we altijd al zo goed mogelijk zorg en steun op maat aan iedereen”, zegt Schakel. “Maar doordat wij het nu gestructureerd aanpakken hebben we de groep AYA’s in het ziekenhuis beter in beeld. Dat maakt het makkelijker om actief onze hulp aan te bieden. En voor de AYA’s is duidelijker aan wie ze hun vragen kunnen stellen, omdat wij daar speciaal voor zijn.” Behandelaren in het ziekenhuis die een leeftijdsspecifiek probleem bij een kankerpatiënt signaleren, kunnen via het elektronisch patiëntdossier actief AYA-zorg aanvragen bij het team.
Het risico bestond voorheen dat AYA’s wat tussen wal en schip vielen, omdat ze niet meer op de kinderafdeling horen maar ook weinig aansluiting hebben bij de vaak veel oudere lotgenoten met kanker. “Ze zijn in hun dagelijkse leven met andere dingen bezig”, weet Van Verseveld. “Solliciteren, een opleiding, een gezin stichten, een vriendje of vriendinnetje. Wij beluisteren hun vragen daarover en proberen ofwel zelf te coachen en ondersteunen, of te verwijzen naar een van de andere leden van ons AYA-team en eventueel naar een externe expert als het een niet-medische vraag betreft.”
De beide verpleegkundigen zijn als aanspreekpunt bereikbaar voor zolang de patiënt bij het ziekenhuis in beeld is. De andere AYA-zorgverleners in het team zijn een psycholoog, een medisch maatschappelijk werker en twee medisch specialisten. Allemaal zijn ze extra gefocust op de jongere kankerpatiënt. “Niet iedereen heeft behoefte aan de extra ondersteuning, maar wie dat wel heeft hoeft er niet meer naar te zoeken”, aldus Van Verseveld en Schakel. In het Albert Schweitzer ziekenhuis zijn zo’n veertig AYA’s per jaar onder behandeling wegens kanker.
Wie als jongere of jongvolwassene zelf met kanker te maken krijgt, kan meer over de AYA-zorg lezen op www.asz.nl. Het AYA-team van het Albert Schweitzer ziekenhuis werkt samen met het Erasmus MC, waar de AYA’s met complexere problematiek terechtkunnen. Het landelijke AYA-netwerk is opgebouwd uit zes regio’s rondom een universitair ziekenhuis of gespecialiseerd kankerziekenhuis. De extra steun is dus altijd dichtbij. Het zorgnetwerk groeit doordat steeds meer ziekenhuizen zich aansluiten. Meer informatie over het netwerk is te vinden op www.ayazorgnetwerk.nl.
