Kunstenaar achter Rivier Boot Stad geeft toelichting op kunst-boot plan bij Ben Corino in Studio De Witt

11 augustus 2021 door de redactie
Kunstenaar achter Rivier Boot Stad geeft toelichting op kunst-boot plan bij Ben Corino in Studio De Witt
Studio De Witt Ben Corino

DORDRECHT - Het kunstproject rivier, boot, stad als  de laatste stap in de herinrichting van het Hofkwartier wordt zaterdag nog eens toegelicht door kunstenaar Edward Clydesdale Thomson.

Hij is vanaf 10 uur de studiogast in het programma Studio De Witt op RTV Dordrecht (radio). Ben Corino is de vaste presentator van dienst en neemt graag vragen van luisteraars mee in de uitzending, die zijn in te dienen via face book Dordrecht.net of facebook Studio De Witt.

,,Rivier, boot en stad" brengt veel tongen en stemmen in de stad in beweging, nadat was opgevallen dat (tijdelijk) daarvoor een stuk de muur uit 1904 voor de tuin van het Dordrechts Museum moet worden weggehaald. 

De kunstenaar zegt dat deze tijdelijke verandering zorgvuldig en goed voorbereid kan worden uitgevoerd.

Bijzonder
Ben Corino: ,,Het is een bijzonder project. Ik heb daarom Thomson uitgenodigd om te kunnen vertellen hoe het zo is ontwikkeld. Uiteraard zal ik hem vragen waarom juist volgens hem hekwerk en een stuk van de oude muur moet worden verwijderd en wordt opgeslagen."

Mensen die vragen hebben voor de studiogast, kunnen die achterlaten op de face book pagina van Dordrecht.net of op de face book pagina van Studio De Witt.

,,Gezien de discussie in de stad vind ik dat de mensen ook de kant van de kunstenaar mogen horen", aldus Ben Corino.

Gemeenteraad
Deze week bleek overigens al dat de gemeenteraad van Dordrecht de muur van het museum niet wil laten aantasten  om het project met der kunstboot mogelijk te maken. Op de website van het Dordrechts Museum en van de gemeente Dordrecht wordt nog toelichting gegeven op het plan rivier, boot, stad.

Wandelroute
Het geeft de (wandel)route tussen het Dordrechts Museum, Cinema The Movies en Het Hof van Nederland een aantrekkelijke uitstraling.Het gebied wordt fraaier door de kunst die er komt. Deze kunstwerken (sculpturen) ontstaan uit brokstukken van de speciaal hiervoor gebouwde boot (een hektjalk). Mensen trekken de boot door de smalle straatjes.

Tuin
De boot gaat van de tuin van het Dordrechts Museum naar het Hof van Nederland. Onderweg valt de boot gecontroleerd uit elkaar. Het is de bedoeling dat de boot bij de start van de tocht door het hek van het Museum heen gaat.

Hiervoor halen we een paar delen van dit oude hek eerst zorgvuldig weg. Ze worden bewaard goed bewaard in het Stadsdepot. Daarna bouwen we een 'nepmuur' waar de boot doorheen kan breken. Dat gebeurt tijdens een speciaal evenement".

Op de gemeentelijke website wordt verder geschreven:

,,Over dit evenement is wat onrust in de stad ontstaan. Mensen hebben vragen over het kapot maken van het schip en van het hek bij het museum. Veel mensen vragen zich af of wel nodig is en vinden het zonde. Er zijn verhalen over verschenen in de kranten en op nieuwssites. "

Het project Rivier Boot Stad van kunstenaar Edward Clydesdale Thomson is in september 2020 van start gegaan. In een periode van ongeveer zes maanden wordt in een Dordtse scheepswerf met vereende krachten gebouwd aan een vijftien meter lange tjalk.

Het project is de afsluiting van de herinrichting van de historische wijk het Hofkwartier. Het doel is om het Dordrechts Museum, Cinema The Movies en Het Hof van Nederland op een aantrekkelijke manier met elkaar te verbinden. De (wandel)route tussen de drie wordt fraaier door de kunst die er komt.

De opdrachtgever is het Dordrechts Museum. Het museum is verantwoordelijk voor kunst in de openbare ruimte.

Geld
Als gemeente dragen we € 170.000,- bij. Om het totale kunstbudget te verhogen zijn aanvragen gedaan bij fondsen en sponsors gezocht. Op dit moment is het kunstbudget dankziij de financiele steun van landelijke fondsen als Mondriaanfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds en BankGiro Loterijfonds verdubbeld. Er lopen nog aanvragen voor aanvullende financiering waarmee we het totale budget voor het project hopen te verhogen.

Waarom door het hek?
Het kunstwerk rivier, boot, stad weerspiegelt de vergankelijkheid van het leven. Aan de andere kant viert het project wat mogelijk is door middel van collectieve inspanning. Het evenement waarbij het schip versleept wordt is een mythisch verhaal. Het gaat over een onmogelijke reis van een enorm schip door de smalle straten van het Hofkwartier.

Sporen
Dit verhaal wordt na het evenement naverteld door de sporen die het schip achterlaat. Dat gebeurt in de vorm van een serie sculpturen in het Hofkwartier. Schrijvers denken lang na over de eerste zin van hun boek: die vertelt de lezer iets over de rest van het verhaal. Dat geldt ook voor de eerste sculptuur in de serie.

Het is een samenvatting van de rest van het verhaal dat verderop in het Hofkwartier te zien is. Het schip dat door het hek breekt is een dramatisch gebaar. Het lijkt gevaarlijk, spannend, tragisch maar het zal in zijn praktische uitvoering niet gevaarlijk zijn. Het verhaal vertelt over de schoonheid van 'verwoesting'.

Het schip breekt met het oude om een nieuw verhaal te vertellen. De handeling van het oversteken van de drempel van het museum, de openbare ruimte in, is een symbolische daad van collectieve kracht.

Rijksdienst
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft het gehele museumcomplex aangemerkt als Rijksmonument. Daar hoort ook het hek bij. Het Agnietenklooster en het Heilige Geest- En Pesthuis zijn in 1852 door gemeentearchitect G.N. Itz verbouwd tot Stads Geneeskundige Gesticht voor Krankzinnigen. In 1902-1904 werd het complex ingericht tot Gemeentemuseum. Het hekwerk is toen geplaatst.

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zegt er dit over:
-    Het museumcomplex, oorspronkelijk krankzinnigengesticht, is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde en vanwege de stedenbouwkundige waarde.
-    Het museumcomplex is van cultuurhistorisch belang vanwege de diverse bijzondere functies die het in de loop der eeuwen heeft gehad.
-    Het complex is van architectuurhistorisch belang als een goed voorbeeld van een voor de bouwtijd karakteristieke bouwstijl, als een representatief werk uit het oeuvre van de Dordtse gemeentearchitect G.N. Itz, en vanwege de afleesbaarheid van de bouwgeschiedenis.
-    Het museumcomplex heeft ensemblewaarde vanwege de visuele en functionele samenhang tussen de vleugels van het complex en het hekwerk. Het complex heeft stedenbouwkundige waarde als een monumentaal onderdeel van de beschermde historische binnenstad.
-    Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van het exterieur

Hek
Tijdens het evenement breekt het schip door een replica van het hek uit de tuin van het Dordrechts Museum. Een belangrijk moment: het schip breekt los van zijn afzender en begint zijn eigen reis. De boeg van het schip gaat door een gedeelte van de tuinmuur en door het metalen hekwerk heen. Na afloop van het evenement worden de sporen van de doorbraak zorgvuldig gedocumenteerd door middel van 3D-fotografie.

Met deze sporen en de eerder gemaakte simulatie van de breuk die het schip maakt, wordt een 3D-tekening gemaakt. 

Het bedrijf MeestersIn maakt aan de hand daarvan een nieuwe tuinmuur. Een robotarm houwt daarna het gat uit de nieuwe muur dat de boeg van het schip heeft geslagen. Boven de muur wordt weer een hekwerk geplaatst. Op de plek waar het schip door het hek brak, geven nieuwe spijlen de vorm van de boeg aan.

De langere spijlen vullen het gat in de gemetselde muur eronder op. Een afdruk van het schip is in de spijlen te zien. Precies daar waar het schip door de spijlen ging, komen bronzen spijlen die net wat dikker en van ander materiaal zijn.

Opdracht
Kunstenaar Edward Clydesdale Thomson heeft de opdracht gekregen een (semi-)permanente serie sculpturen te ontwerpen voor het Hofkwartier. Dit betekent dat de kunstwerken meerdere jaren te zien zijn in de stad. Als het nodig is, kunnen we weghalen en de oude situatie herstellen. De kunstenaar wil niet zomaar allerlei objecten een plek geven in de overvolle publieke ruimte. Hij wil ze verwerken in een verhaal dat door de gemeenschap wordt gedragen. Bij de bouw en het verplaatsen van het schip zijn zoveel mogelijk Dordtenaren betrokken. Het kunstwerk krijgt meer zeggingskracht wanneer het langer de kans krijgt om onderdeel te te worden van het stedelijke leven. Dat gebeurt ook wanneer het verhaal ervan en het evenement waarvan Dordtenaren getuige waren, de kans krijgt om aan een nieuwe generatie te worden doorverteld.
De Welstandscommissie en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed doen binnenkort een uitspraak over de instandhoudingstermijn en inhoud.

Langzaam
Het hekwerk wordt langzaam gedemonteerd. Het wordt van boven naar beneden uitgenomen, waarbij al het materiaal behouden blijft en wordt opgeslagen. De welstandscommissie en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) hebben de omkeerbaarheid ook als voorwaarde gesteld. Een specialistisch, gecertificeerd bedrijf voert de werkzaamheden uit. Er is geen enkel risico op onherstelbare schade. Er is een zeer kleine kans op schade bij het terugplaatsen van het hek na de afgesproken termijn. Te denken valt aan al bestaande schade door verwering die bij de werkzaamheden aan het licht komt.

Dekking
Het vervangen van het hek door een nieuw tijdelijk hek is volledig opgenomen in de begroting en dekking van het kunstproject. Het uitnemen van het bestaande deel van het hek is begroot op € 10.333,-. Het (stenen en bronzen) hekwerk dat vervolgens wordt ingepast kost € 13.500,-. Het terugplaatsen van het hek is ingeschat op € 10.000,-. De gemeente betaalt een deel van de kosten. Het overige geld komt van de nationale cultuurfondsen als het Mondriaan Fonds.

Het kunstproject rivier, boot, stad is één van de laatste onderdelen van het programma Hofkwartier. De gemeenteraad heeft met dit programma ingestemd en er geld voor beschikbaar gesteld. Voor het vervangen van een deel van de tuinmuur is een omgevingsvergunning vereist, omdat er wat aan een rijksmonument verandert. De aanvraag voor de vergunning is ingediend.

Toestemming
Het verlenen van een omgevingsvergunning is aan het college van burgemeester en wethouders. De uitvoering van de vergunningsprocedure loopt via de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Onderdeel van de procedure is een advies van de Welstands- en monumentencommissie en van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE).

(deze informatie is ontleend aan informatie tot nu toe van de site van de gemeente en van het Dordrechts Museum)
Gerelateerde straten:
Hof
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.