Pank A. Hoogendoorn luidde 75 jaar geleden een nieuw schaaktijdperk in Dordrecht in
DORDRECHT - Het is dit jaar 75 jaar geleden dat Pank A. Hoogendoorn voor de eerste keer schaakkampioen van Dordrecht werd. Hij luidde in de stad een nieuw schaaktijdperk in. Hoogendoorn was afkomstig uit Haarlem en raakte met Dordrecht verbonden daar zijn baan in het onderwijs.
Zijn komst zorgde ervoor dat de schaaksport op een hogerplan kwam. Ook landelijk wist de schaakclub - in 1951 - voor de eerste maal te promoveren naar de landelijke KNSB-competitie.
Hoogendoorn (twaalf keer stadskampioen), Henk van Donk (ook 12 keer kampioen) en Leo Jansen (vijf keer kampioen) waren vanaf 1946 tot en met 1977 de meest vertrouwde namen in de Dordtse kranten.
Ze deden ook mee aan het open-kampioen van Dordrecht en het gesloten kampioenschap. Van Donk speelde ook interlands en was vaak captein van het Nederlandse team bij internationale wedstrijden. Zijn dialogen met grootmeester Jan Hein Donner zijn in schaakkringen nog legendarisch. Van Donk was zelfs in 1965 nog enige tijd waarnemend voorzitter van de schaakbond (KNSB). In het landelijke bestuur had hij de jaren daarvoor al allerlei taken vervuld.
Kranten
Het was tientallen jaren traditie dat de (interne )competitie van schaakclub Dordrecht, zeker na de fusie met ODI, in 1951 wekelijks werd gevolgd in de kranten zoals De Dordtenaar, Dordrechts Nieuwsblad en Dordtsch Dagblad.
Zo leerde de lezer als kampioen van de interne competitie ook nog de naam kennen van Koos Abee, Hans Wertheim en Tjong I Kwee. Kampioen van Dordrecht werden zij niet. Tjong ging na een studie van een jaar aan de HTS terug naar Indonesie. Hans Wertheim - voor de tweede wereldoorlog drie keer open kampioen van Nederland - was wel een lange periode speler van Dordrecht 1. Dat lukte ook Koos Abee, die in 2006 nog Drechtstreekkampioen werd.
De stadstitel telde wel zwaarder en leverde uitnodigingen op. De ook extern bekende schakers uit Dordrecht - zoals Jansen, Hoogendoorn en Van Donk, telden ook mee in de Engelse partnerstad Hastings, mee waar na de kerst een internationaal chesscongress begon.
Omdat de drie in het onderwijs werkten, konden zij vaak in de vakantie uit schaken gaan.
Wijnstraat
Hoogendoorn werkte bij het Christelijke Lyceum, die in zijn tijd van de Wijnstraat verhuisde naar het Halmaheiraplein. Hij was als conrector verantwoordelijk voor het schoolrooster. Zijn vrouw Mieke zei bij zijn overlijden in 1999: ,,Pank had geen computer nodig voor dit werk. Het zat allemaal in zijn hoofd".
Henk van Donk zat in de directie van de HTS, die pakweg twintig jaar volgens sommige Dordtenaren werd verspeeld aan Rotterdam. Leo Jansen klom op tot directeur van de Lage Waard scholengemeenschap in Papendrecht.
Hij is ook de man achter de opening: De Leeuw het Zwarte Wapen. Begin 1997 werd die opening ook uitgelegd in een schaakboek, waarvoor Jerry van Rekom van Sliedrecht tekende als redacteur. Begin 2022 kan een jubileum van het boek worden verwacht: een kwart eeuw De leeuw te boek. Een unieke prestatie van de leerling van Loe Jansen, Jerry, die ook nog voorzitter van de club Sliedrecht is.
Stil
Door de corona zijn het andere tijden. Momenteel is het stil op de schaakavond van Dordrecht. De laatste verenigingsavond was 10 maart 2020 dus binnenkort vijftien maanden geleden.
De Willige Dame kon soms, toen de richtlijnen door corona even minder streng waren, nog enkele rondes spelen in de Lutherse kerk. Willem Platje - die de nieuwsbrief van de Willige Dame verzorgt, is gestopt bij de vierde ronde in december 2020.
Tot 1978 waren het vooral de drie cracks van Dordrecht die kampioen werden met als uitzondering twee keer de persoonlijke vriend van dichter C.Buddingh (1919-1985) Adri van Willigen.
Vanaf 1978 kwamen andere schakers op het hoogste podium uit.
Gerard Kemper
De in 2000 net na pasen overleden GERARD KEMPER werd de eerste schaakkampioen van de stad Dordrecht van de nieuwe tijd. Hij won die titel maar een keer, want nam hem namen de jongeren van toen de macht over zoals Ron Hofman, Arnold van 't Hof, Bert van Antwerpen en Henny Radenburg.
Gerard Kemper speelde in Hastings als kampioen van de stad een sterke remise tegen de Engelse dameskampioene Sheila Jackson. Hij werd daar snel de champioen of Dordrecht genoemd in de Engelse badplaats.
Kemper was ook legendarisch daar. Hij sprak geen woord Engels, maar voelde zich daar als een vis in het water. Hij stimuleerde graag de jonge clubgenoten die ook naar Hastings waren gekomen om in een lagere groep te spelen natuurlijk.
Toen hij eens wat te luidruchtig zijn partij besprak met jonge, aankomende schakers, kwam een wedstrijdleider op pantoffels naar hem toe. ,,Gentleman silents please".
Gerard antwoordde direct op dezelfde toon: ,,Wat zegt die man"?
Inmiddels is het schaakkampioenschap van Dordrecht of nog meer de stad geen echte traditie meer. Niet alleen op papier maar ook in de praktijk is Internationaal meester (IM) Mark Timmermans de sterkste speler. Toen zijn oud-leraar Jaap Verhoef overduidelijk kampioen van de Willige Dame werd, vond Mark dat een mooie gelegenheid voor een tweekamp. De uitslag was duidelijk in het voordeel van Mark.
