Dordtenaar Peter Dillingh spreekt als huis-historicus van het CDA in het ND over betekenis van Abraham Kuyper (1837-1920)

DORDRECHT -   Het is zondag 8 november precies een eeuw geleden, dat premier, dominee, oprichter van de Vrije Universiteit en journalist Abraham Kuyper (1837-1920) overleed. De Dordtenaar Peter Dillingh geldt als een kenner van Kuyper.

Het Nederlands Dagblad (ND) noemt Dillingh vandaag dan ook de huis-historicus van het CDA. De ARP, die door Kuyper werd opgericht, is ook verder gegaan in het CDA.

De foto bij het verhaal over de wandeling door Den Haag naar het graf van Kuyper is van de Dordtse fotograaf Dirk Hol.

Crabbehof

De betekenis van Kuyper is groter dan de simpele vermelding als leider van de ARP op het straatnaam bord in de wijk Crabbehof, dat bijna zestig jaar geleden werd opgehangen. Elders in de wijk wordt wel vermeld, dat een straatnaam is gekozen omdat het een premier van Nederland is geweest.

Volgens Peter Dillingh waren er ook lijntjes tussen Abraham Kuyper en Dordrecht. ,,Hij sprak al in 1871 in schouwburg Pandora aan de Wijnstraat. De Dordtse schilder Jan Veth schilderde en tekende  hem in de jaren negentig van de negentiende eeuw. Het meest  bekende schilderij van Veth is van 1899."

De begrafenis van de voormalige premier  op vrijdag de 12e, had trekken van een staatsbegrafenis, schrijft Johan Snel in zijn pas verschenen boek over het veelzijdige fenomeen dat Kuyper was.

ND

Het ND over de Dordtse historicus: Dillingh is iemand die de historische sensatie beleeft als hij details van vroeger ophaalt of verder kan inkleuren door vondsten in het archief. ‘Op zo’n moment komt de geschiedenis heel dichtbij’, zegt hij als we voor het Kuyperhuis staan, nu een modern ogend kantoorgebouw. Als voorbeeld noemt Dillingh, een Dordtenaar, de filmbeelden van de gereformeerde predikant W.W. Meynen (1873-1950). ‘Ik zag hem voorbij komen op die beelden, hij was bevriend met Kuypers zoon Abraham jr. en had zelf nog college gelopen bij Abraham Kuyper aan de Vrije Universiteit.’ Ds. Meynen was tientallen jaren voorganger in Dordrecht.

Dillingh wijst op de enorme invloed die Kuyper op zijn achterban had. ‘In Dordrecht houdt de AR-kiesvereniging een herdenkingsbijeenkomst op 11 november. Op het podium staat een portret van Kuyper, omlijst met palmtakken en chrysanten.’ Kuypers eigen dagblad De Standaard meldt dat de AR-kiesvereniging ‘Nederland en Oranje’ te Bolsward haar leden oproept ‘op de dag van de begrafenis tussen 13.00 en 15.00 uur in onze wooningen een teeken van rouw aan te brengen, zooals wij dat gewoon zijn, wanneer de dood in ons huis intreedt’.

Het dodenmasker van Kuyper is van Toon Dupuis. Hij was ook de maker van het standbeeld van de broers De Witt op de Visbrug. Dat  beeld werd in augustus 1918 onthuld.

In een gesprek met het AD zag Peter Dillingh nog een relatie met de Dordtse geschiedenis met een kerk aan de Blekersdijk en ook over zijn ontdekkingen in de schatkamer van de historie.

Wat is er zo bijzonder aan de Wilhelminakerk?
,,De kerk dreigde gesloten te worden. Slecht idee. Deze kerk aan de Blekersdijk in Dordrecht is gebouwd volgens de principes van Abraham Kuyper. Een koepelkerk, waarbinnen mensen in een cirkel zitten. De gemeente schaart zich rond het Woord. Alleen in Leeuwarden had je ook zo'n kerk. Die is nu dicht, dus onze Wilhelminakerk is uniek in Nederland. Ik heb er uitgebreid onderzoek naar gedaan.

,,Persoonlijke details kunnen me raken. Bij het 100-jarig bestaan van de Wilhelminakerk sprak ik met de kleinkinderen van kerk-architect Tjeerd Kuipers. Door hun verhalen kreeg die man een heel persoonlijk gezicht.''