Historicus Weltevrede: Dordtse politieagenten haalden in november 1942 de laatste Dordtse rabbijn Barend Katan aan de Rozenhof 22 op.

19 april 2017
Historicus Weltevrede: Dordtse politieagenten haalden in november 1942 de laatste Dordtse rabbijn Barend Katan aan de Rozenhof 22 op.

DORDRECHT - Het is dit jaar op 12 november precies 75 jaar geleden dat de laatste Dordtse rabbijn Barend Katan met zijn familie werd weggevoerd uit hun huis aan de Rozenhof 22 in Dordrecht. Historicus Cees Weltevrede vertelde daar dinsdag 18 april over voor hun woonhuis tijdens de plechtigheid rond het leggen van zes herinneringssteentjes.

,,De Dordtse politie pakte op 12 november 1942 rond het middag uur de familie Katan op thuis aan de Rozenhof 22.. Vanaf  vier uur begeleiden drie agenten het gezin naar de Hollandsche schouwburg in Amsterdam." Dat was een verzamelplek van Nederlandse Joden voordat zij naar het oosten werden vervoerd. In dagboeken van Dordtenaren van die tijd, waaronder de laatste minister mr. Jaap Burger, klonk nog weinig door van het lot dat de Dordtse Joden wachten.

Weltevrede had de tekst over de rol van de politie teruggevonden in politierapporten van die tijd.  De rol van agenten in de tweede wereldoorlog had hij eerder ook beschreven in het boek Geschiedenis van Dordrecht.

Uiteindelijk werd de rabbijn, zijn vrouw, drie jonge kinderen en een jonge huisgenoot en pleegkind vermoord door de nazi's in concentratiekamp Auschwitz.

Kinderen van de Bavinkschool deelden na het leggen van de steentjes voor het huis de levensverhalen uit van de familie Katan en het omgekomen pleegkind Ernst Hesd"orffer.

Katan was als rabbijn de opvolger van de ook zeer geleerde Samuel Dasberg. Hij stond symbool voor de Joodse gemeenschap, die totdat in november 1942 veel Joden werden weggevoerd, helemaal bij de Dordtse samenleving behoorde.  Katan ontpopte zich in Dordrecht als een echte herder. Daarnaast gaf hij les aan het johan de Witt gymnasium in Dordrecht en in Gorkom.  Van de familie was bij de plechtigheid prof. Martijn Katan (70) aanwezig. Hij is een neef in de vierde generatie van de laatste rabbijn van Dordrecht. Hij bad voor het woonhuis twee Joodse gebeden, waaronder het dodengebed dat door de rabbijn velen malen was uitgesproken. Katan vond het van groot belang dat nu voor het eerst dat gebed klonk voor zijn laatste woonhuis in Dordrecht. ,,Barend Katan heeft wellicht gedacht toen hij werd omgebracht in het concentratie Auschwitz dat het nooit voor hem zou worden gebeden."

Namens het gemeentebestuur was het gehele college van b. en w. aanwezig. Waarnemend burgemeester Peter van der Velde (zie foto) sprak met het hoofd en het hart toen hij vertelde drie keer Auschwitz te hebben bezocht. Hij wees erop dat nog steeds mensen worden vermoord om hun geloof. Daarom deed hij de oproep te blijven werken voor vrede morgen en overmorgen. ,,Daarom is het ook goed om hier bij het woonhuis van de rabbijn stil te zijn om te herdenken."

Namens het Dordtse comite dat zich al drie jaar inzet om overal in de stad herinneringsstenen (stolpersteine) te plaatsen vertelde Ary Boogerman dat de 93-jarige oude broer Heinz Katan de aandacht waardeert het zeer. Hij zal over enkele weken ook Dordrecht en Rozenhof 22 bezoeken.

Foto's: Wim van de Pol.

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.