Pleidooi voor wetenschappelijk boek over jaren 1940-1945 in Dordrecht in kader 75 jaar bevrijding in 2020

04 mei 2018
Pleidooi voor wetenschappelijk boek over jaren 1940-1945 in Dordrecht in kader 75 jaar bevrijding in 2020

DORDRECHT -  Onder de kop 2018 jaar van verzet houdt Hans Berrevoets in het kerkblad kerk op Dordt (oplage drieduizend exemplaren) een pleidooi om de periode 1940-1945 ook voor Dordrecht wetenschappelijk te boek te stellen.

In de rubriek PS van het kerkblad vindt Berrevoets dat Dordrecht wat heeft in te halen op weg naar 2020 wanneer het 75 jaar geleden is dat Dordrecht werd bevrijd. Historicus Kees Weltevrede pleit ook al lange tijd voor een wetenschappelijk onderzoek. Daarvoor hij heeft al enkele malen met de gemeente gecorrespondeerd. 

In AD De Dordtenaar wordt vandaag (4 mei) uitgebreid aandacht besteed aan de wens te komen tot een wetenschappelijk onderzoek. Theo Berendsen, voorzitter van het museum 40-45, steunt dat ook.

Berrevoets  geeft in het kerkblad ook informatie over de zeven omgekomen verzetsmensen, waarvan de namen op 4 mei zullen klinken in de interkerkelijke herdenkingsdienst. Het is een traditie dat elk jaar iemand uit de kring van de gemeenteraad de namen laat klinken. Ditmaal doet Joost Veltman (SGP/CU) dat.

De namen staan niet alleen voor zichzelf:

,,We nemen na het noemen van de namen ook stilte in acht, zodat een ieder ruimte heeft om ook andere namen in herinnering te nemen"

De volledige tekst op de achterpagina van het kerkblad luidt

2018: jaar van verzet

Het nationaal comité 4 en 5 mei heeft aan herdenken en vieren dit jaar wederom een duidelijk thema meegegeven: 2018 jaar van verzet.

Dat brengt je bij de vraag: Hoe is dat dichtbij te boek gesteld voor de periode 1940-1945 in Dordrecht?

Het antwoord is - twee jaar voor de herdenking in 2020 van 75 jaar bevrijding - te beperkt en niet wetenschappelijk.

We hebben dus iets in te halen: Het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog is immers nog altijd een bron van inspiratie, waarbij het geloof een bron was. De ervaringen en de verhalen van verzetsstrijders kunnen ons helpen reflecteren op en leren omgaan met de vraagstukken van nu.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de rechtstaat buiten werking gesteld. Er was sprake van willekeur, vervolging, terreur en moord. Verreweg de meeste mensen probeerden er het beste van te maken en gingen zoveel mogelijk door met hun dagelijks leven.

Dordrecht was daarop geen uitzondering. Een kleine groep kwam in verzet. Kwam op voor de rechten van anderen. Verzette zich tegen onrecht en onrechtvaardigheid.

Het was gevaarlijk om direct in het verzet te gaan, want anno 1940 was er nauwelijks ervaring mee. De laatste bezetting van Dordrecht en Nederland dateerde van 127 jaar geleden (1813).

Zijn mensen nu nog bereid om tegen de stroom in op te komen voor de rechten van anderen? Wat betekent dit voor onze vrije, open, democratische rechtstaat?

We weten dat Dordtenaren, die vanuit geloof , direct in 1940 in verzet kwamen, grote risico’s liepen en vaak met de prijs van hun leven moesten betalen.

We noemen enkele namen en voor deze herinneringen staan veel verhalen van andere verzetsmensen, die het verdienen niet vergeten te worden:

* Studenten in 1940 in de trein op weg naar de Hogeschool in Rotterdam zeiden hardop: wie bij het verzet wil, kan zich melden bij Leendert Keesmaat.

Onderwijzer Keesmaat (1911-1941) werd op 13 maart 1941,met psalm 43 op zijn lippen – Dan ga ik op tot Gods altaren – gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte nabij Den Haag. Hij was een van de achttien doden uit het gedicht van Jan Campert en werd in 1945 in Dordrecht herbegraven.

* Marineofficier en geheim agent Aart Alblas (1918-1944) behoort tot de vier zonen van Dordrecht, die 1918 als geboortejaar delen. Hij was tussen juli 1941 en juli 1942 lange tijd de enige verbinding tussen bezet Nederland en de regering in Engeland. Hij deed zijn werk voor God, Nederland en Oranje. Alblas is een van de meest onderscheiden deelnemers aan het verzet

* We gedenken ook een grondlegger en belangrijke commandant van het verzet in Dordrecht, de aan de Singel wonende Sytze Roelof Beinema (8 mei 1894 - Vught 11 augustus 1944). Zijn geloofsdevies was: Geef ons een wacht voor onze lippen wanneer we gegrepen worden

* Opperwachtmeester bij de gemeentepolitie Gijsbert van Bemmelen (1898 – 1944) en aspirant-inspecteur van gemeentepolitie Pieter van de Puijl (1921-1944) waren leden van het Dordtse korps, die omkwamen.

* Mr. Emanuel Hamburger (1901-1945) leraar aan de Dordtse HBS en Joodse verzetsman. Hij werd gepakt na verraad door een oud-leerling en werd gefusilleerd bij Heinenoord

* Abraham Wijnberg (1913-1943) , Joodse verzetsman en werkte mee onder de naam Bob in de Ordedienst (OS) in het zogeheten gewapend verzet. Half 1942 werd Bob met twee revolders oop zak gepakt en gefusilleerd in 1943 op de Leusderheide.

We willen deze mensen op vrijdagavond vanaf 19 uur in de interkerkelijke herdenkingsdienst eren. We nemen na het noemen van de namen ook stilte in acht, zodat een ieder ruimte heeft om ook andere namen in herinnering te nemen.

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.