Uitzonderlijke herdenking van ereburgers Piet Janse en Henk Mostert in gemeenteraad van Dordrecht

DORDRECHT - De gemeenteraad  van Dordrecht stond deze dinsdag 29 mei 2018  stil bij het overlijden van twee ereburgers. Dat was een uitzonderlijke herdenking in het Stadhuis met toespraken van burgemeester Wouter Kolff en familie op de publieke tribune.

Janse kreeg in 1970 als raadslid een stoel in de oude raadszaal. Vanaf 1974 zat hij achter de college tafel.

- Henk Mostert (80) was jarenlang - van 1980 tot 2010 - het gezicht van de combinatie ChristenUnie/SGP in het openbaar bestuur van Dordrecht. Hij was lid van de gereformeerde gemeente in de Julianakerk. (tekst volgt hieronder die de burgemeester uitsprak).

- Piet Janse (83) stond er twintig jaar als wethouder: het tijdperk Piet viel tussen 1974 tot 1994. De PvdA voorman werd de theoloog/wethouder genoemd. Hij was meelevend lid van de Grote kerk in Dordrecht. (allereerst de tekst van de burgemeester. Daarna de tekst, die loco-burgemeester en wethouder Piet Sleeking op zijn uitvaart uitsprak).

Burgemeester Wouter Kolff sprak - in aanwezigheid van familieleden van de twee ereburgers - namens het gemeentebestuur het in memoriam uit voor Henk Mostert en Piet Janse.

De tekst die de burgemeester voor ereburger Henk Mostert uitsprak,  luidde:

In Memoriam de heer (Henk) Mostert
Op 11 april jongstleden overleed, na een lang ziekbed, oud-gemeenteraadslid Henk Mostert. De heer Mostert maakte 30 jaar lang deel uit van onze raad, van 1980 tot 2010, als fractievoorzitter van de SGP en later van de gecombineerde fractie ChristenUnie/SGP. Sterker: de heer Mostert heeft de samenwerking tussen de kleine Christelijke partijen zeer bevorderd.

Velen hebben de heer Mostert gekend als een overtuigd Christen en een gedreven politicus. Principieel bij het nemen van besluiten, maar zeker niet stijfkoppig: juist altijd constructief en met oog voor de menselijke kant van de politiek.

Iemand die van links tot rechts waardering genoot in de gemeenteraad, die hij ook als nestor jarenlang (sinds 1998) heeft vertegenwoordigd. De heer Mostert maakte drie maal deel uit van een vertrouwenscommissies, zowel voor de komst van burgemeester Noorland, voor de heer Bandell en voor de heer Brok.

Een aimabel mens, zegt een ieder die hem gekend heeft steevast over hem, iemand met oprechte belangstelling voor anderen.

De heer Mostert trok zich het lot van mensen zeer aan, zoals onder meer dat van de (toen nieuwe) bewoners van de Merwepolder, die begin jaren '80 werden geconfronteerd met een gif-affaire. Een kenmerkend onderwerp was uiteraard ook de zondag opstelling van winkels: dit was en bleef hem een doorn in het oog. Een ander onderwerp dat in de herinnering aan de heer Mostert vaak nog naar boven komt is de regionale samenwerking, waar hij een verklaard voorstander van was en ook persoonlijk voor heeft ingezet.

Bij zijn afscheid in 2010 werd de heer Mostert benoemd tot ereburger van de stad, vanwege de grote verdiensten vanuit de politiek, maar ook daarbuiten: In dit verband wil ik toch ook zijn activiteiten voor schippersinternaten en de Reformatorische Maatschappelijke Unie even aanhalen.

"Een gezaghebbend en menslievend raadslid" dat is de inscriptie die op de gouden legpenning die de heer Mostert van de stad kreeg aangeboden is geplaatst en dat typeerde hem zeer.

Ik wil, namens de hele raad, graag mijn medeleven uitspreken naar de nabestaanden, vrienden en in het bijzonder ook de familie, zijn vrouw, kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. En ik wil u allen vragen een moment van stilte in acht te nemen waarin wij de heer Mostert gedenken.

De tekst voor Piet Janse was, die in de gemeenteraad uit de mond van de burgemeester klonk:

In Memoriam de heer (Piet) Janse
Op 15 april overleed oud-raadslid, en tevens wethouder, Piet Janse op een leeftijd van 83 jaar.
"Een bestuurder met tomeloze energie op velerlei terrein."

Deze tekst werd meegegeven aan de erepenning die Jansse in 1994 ontving bij zijn afscheid uit de politiek.

De heer Janse was toen 20 jaar wethouder geweest van onze stad en hij was in die jaren ook gezichtsbepalend voor het gemeentebestuur. We spreken over een tijd dat de PvdA, onder leiding van de heer Janse, 19 zetels vertegenwoordigde in de gemeenteraad, bijna een absolute meerderheid.

De heer Janse is in die zin ook het gezicht van een ander tijdperk, toen de stad ook nog op een andere manier bestuurd werd dan in de tegenwoordige tijd.

Janse wordt door velen herinnerd als een krachtige bestuurder. Een groot man, zo kwam hij ook op mensen over. Gedreven, daadkrachtig.

Een machtspoliticus is hij ook wel genoemd ("baas Piet"), maar dan wel iemand die zich volledig inzette voor de ontwikkeling van de stad en die in die zin ook veel voor de stad heeft betekend, en met visie en gedrevenheid werkte aan de ontwikkeling van de Dordrecht. Een bevlogen politicus, die Dordrecht vooruit wilde brengen, qua bedrijvigheid, woningbouw, bereikbaarheid en op tal van gebieden meer en daarin ook het voortouw nam.

Hij was een echte sociaal-democraat die stond voor zijn idealen: een rechtvaardige samenleving, met gelijke kansen voor iedereen. De heer Janse werd daarbij ook sterk gedreven door zijn christelijke levensovertuiging, waarmee hij overigens niet te koop liep.

Hij ging als dominee regelmatig voor in de diensten van de Hervormde Gemeente in de Grote Kerk.

Mensen die hem van nabij gekend hebben spreken ook van een gevoelig mens; En loyaal, zowel aan zijn partij als aan zijn stad. Hij heeft veel in beweging weten te brengen en was als leraar, dominee en bestuurder een markante persoon die niet licht vergeten zal worden.

We wensen de familie en allen die om hem heen stonden veel sterkte toe bij dit verlies.
Ik wil u allen vragen een moment stilte te betrachten waarin wij de heer Janse zullen gedenken.

(tekst op zijn uitvaart uit de mond van zijn oud-leerling en later wethouder Piet Sleeking)

Dames en heren, beste Janny, Miranda, Hans, Julia, Anna,
Vandaag nemen we afscheid van een bijzonder mens.

Piet Janse, een man die niet alleen veel heeft betekend voor de mensen om hem heen, gezin, familie en vrienden,  maar ook voor de stad Dordrecht.

Ik sta hier dan ook in de eerste plaats als locoburgemeester, omdat  de burgemeester andere verplichtingen had, om afscheid te nemen van de ereburger Piet Janse. En daarnaast neem ik als oud-student afscheid van een leraar die  door zijn grote maatschappelijke betrokkenheid ook de studenten wist te inspireren; ik kom daar nog op terug.

Piet Janse was maar liefst twintig jaar wethouder, en dus ook twintig jaar lid van de gemeenteraad, want die functie was toen nog gekoppeld. Hij was, zo neem ik aan, ook 20 jaar 1e locoburgemeester en zal vast deze ambtsketen ook regelmatig gedragen hebben.
Het eerste woord dat in me opkomt is Bevlogenheid. Piet Janse stond voor zijn zaak, hij geloofde er in.

Voor hem was het wethouderschap meer dan een functie, het was een middel om iets voor elkaar te krijgen voor de mensen in de stad. Vanuit een christelijke levensovertuiging, waarmee hij niet te koop liep, maar die  hem wel ten diepste bewoog.
En als een echte sociaaldemocraat, volop getooid met ideologische veren.
Piet Janse stond voor zijn idealen: een rechtvaardige samenleving, met gelijke kansen voor iedereen, met spreiding van kennis, macht en inkomen.

In de jaren dat ik les van hem kreeg  begin jaren ’70 van de vorige eeuw,op de experimentele HAVO en de Pedagogische Academie, behandelde hij veel maatschappelijke en culturele ontwikkelingen.  Een van de boeken die hij besprak, ( ik heb t nog even uit de kast gehaald) had als titel:  ‘De Opkomst van een tegencultuur’, van Theodore Roszak. Het gaf bespiegelingen over de technocratische maatschappij en haar jeugdige bestrijders.

Het begint met 'n citaat uit een werk van William Blake : “Richt U op, O Jonge Mannen van de Nieuwe Tijd! Verheft uw voorhoofden tegen de onwetende Huurlingen! Want er zijn Huurlingen in het Kamp, het Hof en de Universiteit die, als ze konden, voorgoed de Botsing der Geesten zouden willen onderdrukken en die der Lichamen verlengen.”

Ik vermoed dat behandeling van deze boeken en deze teksten ook bij die generatie studenten wel tot een grotere maatschappelijke en politieke betrokkenheid en acties heeft geleid en dat is natuurlijk mooi meegenomen voor een docent.

Als wethouder heeft Piet Janse bijna alle onderwerpen in portefeuille gehad.
Financiën in jaren van economische crisis

Sociale zaken en onderwijs in een tijd dat alles anders moest
Participatie en samenlevingsopbouw, in de dagen dat de burgers  steeds mondiger werden
Energiebedrijf en grondbedrijf, in jaren van ongekende groei
Ruimtelijke ontwikkeling in een periode met grote uitbreidingswijken als Stadspolders en Sterrenburg.

Piet was, zeker in zijn laatste jaren al wethouder, een echte Stads-ontwikkelaar. Investeren in bedrijventerreinen, in werkgelegenheid zag hij als een kerntaak voor de overheid. Hij kon echt stralen als hij bij de jaarcijfers bekend kon maken hoeveel  hectaren grond was verkocht  aan bedrijven, maar nog liever noemde hij het aantal nieuwe arbeidsplaatsen.

Piet Janse staat voor een bepaald type bestuurder.
Deze week is het 'Stijlenboek voor bestuurders' verschenen, van een andere Dordtse oud-wethouder, Gerard Schouw.

In zijn presentatie benoemde hij zijn fascinatie voor Piet Janse, het prototype van de echte Leider. De leider die sterk sturend is, wil overtuigen met feiten en goed onderhandelt.
Piet Janse heeft als leider 20 jaar zijn stempel op de stad en het stadsbestuur gedrukt.

Iemand die zo duidelijk weet wat hij wil met de stad, roept ook weerstanden op. Zeker in een tijd waarin bewoners, actiegroepen en anderen voor hun eigen belangen opkomen.
Piet Janse ging conflicten niet uit de weg, hij kon hard en autoritair zijn om zijn zin door te drijven.
Maar nooit om persoonlijke roem.

‘Baas Piet bulderde in het belang van de stad’, zoals het AD het deze week mooi omschreef.  Hij was bereid te luisteren naar anderen, maar liet nooit zijn oren hangen naar mensen die het eigen belang voorop stelden.

Ooit stond bij een fraaie foto van Piet Janse die bij de opening van de eerste McDonalds een hamburger het bijschrift: Janse bijt de burger. Daar zal hij ongetwijfeld zelf het hardst om hebben kunnen lachen.

Piet Janse heeft vele dossiers succesvol af kunnen ronden. De bebouwing van het Statenplein moest hij aan zijn opvolgers laten, en als ik heel eerlijk ben: de visionaire plannen voor een groot distributiecentrum van het Franse bedrijf Garonor krijgt ruim 25 jaar later alsnog zijn –aangepaste- vorm in de plannen voor Dordtse Kil IV.

De grote betrokkenheid die hij tijdens zijn wethouderschap had, was ook daarna niet weg.
Zonder zijn opvolgers voor de voeten te lopen, schroomde hij niet om zijn mening te geven over ontwikkelingen in de stad.

Ook bij de jaarlijkse ontmoeting van de ereburgers met het college leverde dat interessante gespreksstof en ontboezemingen uit zijn lange bestuurdersperiode op. Deze ontmoetingen worden met het verlies in 1 week tijd van ereburgers Piet Janse en Henk Mostert een stuk leger.

In 1994 benoemde de gemeenteraad van Dordrecht Piet Janse als ereburger. Het was 1 van de eerste besluiten waar ik als –kersvers raadslid- over mee mocht stemmen. Met als tekst op de gouden legpenning:  ‘P.C. Janse, een bestuurder met tomeloze energie op velerlei terreinen’

Nu ik er zelf acht jaar wethouderschap op heb zitten en weet wat dit voor het thuisfront betekent,  heb ik veel respect voor Piet Janse die dit 20 jaar heeft volgehouden. Gelukkig heeft hij daarna ook een lange tijd van zijn verdiende pensionering mogen genieten.

Dordrecht staat als stad opnieuw voor grote opgaven, op het gebied van wonen, werken en bereikbaarheid. Drie onderwerpen waarvoor hij ook jarenlang verantwoordelijkheid droeg.
Piet Janse combineerde grote visies met een enorme drang om zaken concreet voor elkaar te krijgen.

Onder zijn leiding kwam de term Dordrecht Vernieuwt tot stand. Wij staan nu weer voor zo'n operatie. Van die andere markante ereburger, Jan Eijkelboom, is de dichtregel: 'Water omgeeft de stad, die grondig vernieuwt wat zij altijd al had'

Dordrecht neemt afscheid van een markante persoonlijkheid, en een krachtig bestuurder.