Henk Mesman wil Franse bezettingstijd zichbaar maken in openbare ruimte in Dordrecht
DORDRECHT - Historicus en Dordrecht-gids Henk Mesman (68) wil graag de Dordtse Franse bezettingstijd (1795-1813) in de openbare ruimte zichtbaar maken. ,,Daarmee doe je de geschiedenis van Dordrecht recht", zo vindt hij.
Hij noemt in een artikel enkele mogelijkheden en geeft aan dat Dordrecht voor een bloedbad in 1813 bespaard is gebleven. Mesman is ook bekend van de TV programma's op RTV Dordrecht met Ad van den Herik onder de titel: Op vakantie in Dordt.
Zaterdag 13 mei is Henk ook de hoofdgast op Drechtstad 95,7 in het programma Studio De Witt van Ben Corino.
Hij zal ook praten over toekomstige mogelijkheden om Dordrecht te laten zien. Wat hem betreft is het programma van vakantie vieren in de eigen stad ook voor herhaling vatbaar om het mooie voor de eigen inwoners dichterbij te brengen. Daar past historie bij, wat Henk betreft.
Hij schreef het volgende artikel over Dordtse helden uit 1813.
(door Henk Mesman)
Gezellig zat ik met mijn vrouw te dineren in het Veerhuis aan de Merwekade. Ik keek over het donkere water richting Papendrecht. Hier is het dus allemaal gebeurd, op die novemberdag in 1813.
Ter hoogte van het tegenwoordige Veerhuis, waar tot 1833 de Riedijkspoort stond, lag op deze dag de kanonneerboot nr. 131 van kapitein Willem Trippenzee.
Hij verdedigde onze stad als een ware held tegen Franse troepen, die vanuit Papendrecht de Merwede over wilden steken. Met een zekere teleurstelling dacht ik aan het antwoord dat ik van een Dordtse gemeenteambtenaar had gekregen. Ik had hem schriftelijk gevraagd of de Dordtse helden, die hadden voorkomen dat Dordrecht uitgemoord was op 24 november 1813, geëerd zouden worden met een straatnaam. Het antwoord was dat sporthelden op dit moment voorrang genoten. Ja, het is maar wat je belangrijk vindt.
Op 19 oktober 1813 werd Napoleon in de volkerenslag te Leipzig verslagen. In ons land, dat sinds 1810 een onderdeel was van het Franse keizerrijk, begonnen de Fransen massaal hun biezen te pakken en vluchtten richting Frankrijk. Alle Fransen die in Nederland gelegerd waren, trokken zich terug op de vestingstad Gorinchem. Zo’n 5.000 Fransen zochten hier een goed heenkomen.
Zo ook de Fransen die in Dordrecht waren gelegerd. De voorlopige Dordtse stadsregering bracht de stad, met de bescheiden militaire middelen die er waren, in verdediging tegen eventuele verdwaalde Franse troepen. In Gorinchem kwamen de Fransen er al snel achter dat de voorraden aldaar niet toereikend waren om zoveel mensen te verzorgen. Zij besloten Dordrecht te heroveren omdat zij dachten dat hier wel wat te halen viel.
Op 22 november 1813 vielen de Fransen aan vanuit Papendrecht. Zij zijn een dag in de stad geweest maar door omstandigheden moesten zij hals over kop vertrekken. Op 24 november probeerden zij opnieuw om de rivier over te steken bij Papendrecht. Zij waren vastberaden om Dordrecht te plunderen. Met zo’n 1.000 man en veel geschut stonden de Fransen op de Papendrechtse oever van de Merwede recht tegenover de Riedijkspoort.
De stadsregering was ditmaal beter voorbereid dan twee dagen geleden. Voor de Riedijkspoort lag de Rotterdamse kanonneerboot van kapitein W. Trippenzee. Hij gaf met zijn boordgeschut een fel spervuur van schroot over de Merwede. De Fransen durfden de overtocht naar de Riedijkspoort niet te maken. Weerbare Dordtse mannen lieten ook van zich horen en schoten met allerlei schiettuig vanaf de Merwekade op de Veerdam te Papendrecht.
Een zekere Cornelis Lawenden hees samen met Huibert Stam op de Riedijkspoort de Dordtse vlag. Deze Vlag die uit de verte niet zo goed te zien was bracht de Fransen in verwarring, zij dachten dat het een Engelse vlag was. De Fransen concludeerden dat de geallieerden in de stad waren om de Dordtenaren te ontzetten.
Door de vlag en de stem van het kanon dropen zij af richting Gorinchem. Op deze tragische dag in november richtte de Franse kolonel Falba een bloedbad aan in Woerden. Dit had Dordt ook kunnen overkomen. Vindt u ook dat onze helden van 1813 geëerd moeten worden met een straatnaam. Laat mij dat dan weten via mijn website www.henkmesman.nl.
(Henk Mesmanwas leraar wiskunde en woont inmiddels 40 jaar in Dordrecht. Hij is kleinzoon van de bekende schaakster Catharina Roodzant, die in 1999 op 102 jarige leeftijd overleed. Catharina, die Toos werd genoemd, werd meermalen dameskampioene van Nederland. )
