In Oudewater is Dordrecht niet ver weg met nu ook een eerste Arminius-lezing op 6 februari
OUDEWATER/DORDRECHT - In de eens oude Hollandse stad Oudewater - nu in provincie Utrecht - is Dordrecht en de historie niet ver weg.
De Dordtse Synode van 1618-1619 - die na vierhonderd jaar in Dordrecht wordt herdacht - is de actuele verbinding. Hoogleraar Arminius (geboren in Oudewater) stond in zijn ruimhartig denken aan de Leidse universiteit tegenover hoogleraar Gomarus.
Arminius werd hem verketterd want hij zou niet recht in de juiste leer zijn.
Het debat liep hoog op in de republiek van toen en uiteindelijk moesten in Dordrecht in een half jaar besluiten worden genomen om een burgeroorlog af te wenden. In het licht daarvan is er op woensdagavond 6 februari in het Stadhuis van Oudewater voor de eerste keer een Arminius-lezing.
Burgemeester
De uit Dordrecht afkomstige burgemeester van Oudewater, Pieter Verhoeve, vindt dat Jacobus Arminius een duidelijke plek moet innemen in de geschiedenis van zijn historische plaats.Hij zal een gesprek en debat tussen twee hoogleraren leiden
(zie persbericht hieronder van de gemeente Oudewater).
Een portret van de beroemdste inwoner van zijn gemeente hangt in de raadszaal van Oudewater. Arminius overleefde in 1575 de brand van Oudewater, die was aangestoken door Spaanse troepen. Veel mensen kwamen toen op en nog elk jaar op de tweede zondag van augustus wordt die ramp herdacht, die een gevolg was van de betrokkenheid bij de eerste vrije statenvergadering in Dordrecht.
In Oudewater wordt gesproken over de oudste dodenherdenking in Nederland.
Op 19 juli 1572 in Dordrecht had Oudewater als toen belangrijke Hollandse stad meegedaan aan de eerste vrije statenvergadering.
Vrijheid van geloof en geweten werden toen nog eens bevestigd en in 2015 door Koning Willem-Alexander bij het museum van Nederland in Dordrecht nog eens ondertekend.
Tijdens zijn nieuwjaarsreceptie in Oudewater herhaalde burgemeester Verhoeve dat nog eens. Vorig jaar bezocht hij samen met de Dordtse burgemeester Wouter Kollf de andere Hollandse steden, die waren vertegenwoordigd op de vergadering van 19 juli 1572. De opzet is te komen tot een landelijke herdenking in 2022 wanneer de eerste vrije statenvergadering 450 jaar geleden is.
Pieter Verhoeve, die in Dordrecht actief was in de fractie ChristenUnie/SGP, weet ook alles van de beroemdste Dordtenaar, Johan de Witt, die onder Oudewater in zijn tijd ook eigendommen had. Hij trad ook op als gids in de Grote Kerk van Dordrecht. Pieter gaf ook een aanzet om nog eens de voormalige kerkorganist van die kerk, Arie J. Keijzer, de huldigen bij zijn 85-ste verjaardag.
Zijn banden met Dordrecht zijn ook zichtbaar gebleven. Zo zit Pieter in de Raad van toezicht van GGZ instelling De Hoop.
Op maandag 6 mei is hij actief in de Grote kerk van Dordrecht, wanneer er allerlei activiteiten zijn rond 400 jaar Dordtse leerregels. Die regels waren een uitvloeisel van de Dordtse Synode en werden voor de eerste keer in de Grote kerk in het openbaar voor gedragen op 6 mei 1619. Daarvoor liep een stoet van Synode congres van de vergaderplek aan de Kloveniersdoelen naar de kerk. Ook een prins van Oranje was erbij, die een jaar later Stadhouder van Friesland werd.
(persbericht gemeente Oudewater over Lezing over Arminius: ‘Zijn wij ons brein de baas?’.Plaats: Stadhuis van Oudewater, woensdag 6 februari vanaf 20 uur)
Een jaar lang eert Oudewater één van zijn beroemdste zonen met lezingen en debatten: Jacobus Arminius.
Op woensdag 6 februari is de eerste Arminiuslezing. ‘Zijn wij ons brein de baas?’ Hersenwetenschappers gaan in debat over de vrije wil.
2019
Toegegeven, je moet anno 2019 wel je best doen om een glimp op te vangen van Jacob Arminius (1560-1609). Toch volgt de hoogleraar theologie ook na ruim vierenhalve eeuw nog alle ontwikkelingen in zijn geboorteplaats Oudewater op de voet. Vanaf de wand in het stadhuis slaat hij gade wat er zich in de raadszaal afspeelt. Het vernis op zijn aangezicht lijkt hem niet te deren. De hals omkraagd met een witte, zijden stof. Wijd open gesperde ogen, een heldere blik. De baard van de godgeleerde zou zelfs vandaag de dag niet zou misstaan.
Op woensdag 6 februari (20.00 uur) weet hij zich opnieuw omringd door een schare belangstellenden. Tijdens deze debatavond draait het natuurlijk niet om het uiterlijk van de grondlegger van de remonstrantse kerk.
twaalfjarig
Nee, dan gaat het om zijn theologische leerstellingen die een grote rol speelden bij de godsdiensttwisten tussen remonstranten en contraremonstranten tijdens het twaalfjarig bestand (1609-1621) in de 80-jarige oorlog.
Twee vooraanstaande sprekers hebben hun deelname als inleider toegezegd: prof. dr. Andre Aleman (auteur van ‘Je brein de baas’ en hoogleraar cognitieve neuropsychiatrie aan Universiteit Groningen) en prof. dr. Peter Hagoort (hoogleraar cognitieve neurowetenschap aan de Radboud Universiteit Nijmegen, winnaar Spinozapremie).
debat
Burgemeester Pieter Verhoeve leidt het debat en kijkt uit naar de discussie. ,,Het is interessant om na te gaan of de vrije wil die Arminius honderden jaren geleden propageerde, vanuit de hersenwetenschap bezien wordt. Hoe vrij ben je als mens?’’.
Na afloop van het debat vindt de presentatie plaats van het zogenaamde Arminiusfonds. Daarin zijn mensen en geld samengebracht in een onafhankelijke stichting. Die stichting gaat één keer in de twee jaar een Arminuslezing organiseren.in Oudewater.
(Oudewater is ook de stad, waarin enkele TV series zich afspeelden. Swiiebertje geniet de grootste bekendheid. De plaats heeft een rijk verenigingsleven)
