Onderzoek naar oorlog in Dordrecht in meidagen 1940 van vader Jan en zoon Jens van der Vorm wordt gestaafd op foto-expositie in Amsterdam

02 februari 2019
Onderzoek naar oorlog in Dordrecht in  meidagen 1940 van vader Jan en zoon Jens van der Vorm wordt gestaafd op foto-expositie in Amsterdam

DORDRECHT - Beelden op een tentoonstelling  in het verzetsmuseum in Amsterdam laten zien dat er in de mei-dagen van 1940 in Dordrecht behoorlijk hard is gevochten. 

De expositie heet Nach Holland - de meidagen van 1940 en laat de strijd zien door Duitse ogen. Zo is de Zwijndrechtse brug prominent in beeld met Duitse para's op het asfalt. In de vroege morgen van vrijdag 10 mei 1940, vlak voor Pinksteren, werd Dordrecht een stad in oorlog.

Schrijver van oorlogsboeken, Gerard Groeneveld, stelde de (foto) tentoonstelling samen in Amsterdam, die veel aandacht in de media krijgt. 

In de zaterdag-editie van AD De Dordtenaar (2 februari) besteedt journaliste Marjolein Groenendijk een pagina aandacht aan de expositie met de kop: Uniek beeld van Duitse inval.

Dat er hard werd gevochten op en rond het eiland van Dordrecht bleek eerder  ook uit het feit dat een aantal militairen werd onderscheiden met de militaire Willems Orde (MWO). Het museum 40-45 onder leiding van Theo Berendsen besteedde er in 2009 al aandacht aan.

Zuidfront

Dordrecht lag strategisch als zuidfront. De Duitsers wilden graag - na het doorbreken van de Peellinie - snel met een pantserdivisie vanuit Brabant  via de Moerdijkbrug en de Zwijndrechtse brug naar Rotterdam en Den Haag oprukken. Daarom werd de grootste landlandingsoperatie - met veel parachutisten - uitgevoerd op de bruggen van de zogeheten vesting Holland.

Vooral de operatie rond de Moerdijkbruggen was in de toen bekende oorlogsvoering  spectaculair en de Duitsers maakten er later een propaganda film van.

Vorm

Allereerst Vvader Jan van der Vorm en later  zoon Jens van der Vorm deden in vooral de vorige eeuw tientallen jaren onderzoek naar Dordrecht stad in de oorlog. Zij verzorgden de website Dordt open stad. Jan en Jens kwamen toen al  met de conclusie, die nu ook door Groeneveld in AD De Dordtenaar werd uitgesproken. Vader Jan sprak voor zijn onderzoek ook met veteranen aan beiden kanten over de strijd rondom het eiland van Dordrecht.

Het onderzoek dat begon onder de naam Dordt open stad werd in 2010 gestopt, toen Jens van der Vorm overleed. Voor hun onderzoeken werd  historisch de strijd rondom het eiland van Dordrecht in de meidagen van 1940 onderbelicht.

Daarom krijgt op internet  het baanbrekend werk van vader en zoon veel aandacht


Enkele citaten:

,,Dordt Open Stad was indertijd een initiatief dat ontstond uit een samenwerking tussen de Stichting de Greb en de zoon van Jan van der Vorm uit Dordrecht, Jens van der Vorm-de Rijke. Het werd als het ware een franchise van de inmiddels vrij breed bekende Stichting de Greb en Stichting Kennispunt Mei 1940 formats (1). Inhoudelijk hebben de stichtingen overigens niet aan de site Dordt Open Stad bijgedragen, op een enkel informatief addendum na. De inhoud van de website Dordt Open Stad geeft immers de auteursrechtelijke producten van wijlen Jan van der Vorm weer.

(1) Zie ook de websites http://waroverholland.nl (Engelstalig), http://www.kennispunt-mei1940.nl en http://www.maaslinie-mei1940.nl

Schat

Wijlen Jan vd Vorm heeft na de tweede wereldoorlog een schat aan informatie verzameld over met name de strijd in Dordrecht tijdens de meidagen 1940. Uit zijn bijzonder uitgebreide onderzoeken, vele persoonlijke contacten met veteranen [aan beide zijde van de lijn] en zijn zorgvuldige analyses van krijgssituaties is een dossier ontstaan dat een schat aan nooit gepubliceerde informatie bevat over specifiek de strijd in Dordrecht.

Na het overlijden van Jan vd Vorm heeft zijn zoon Jens vd Vorm - de Rijke - eveneens woonachtig in Dordrecht - het dossier van zijn vader in handen van auteur dezes [Allert Goossens van Stichting Kennispunt mei 1940] gegeven voor gebruik bij de onderzoekingen die auteurs dezes verricht naar de gebeurtenissen tijdens de meidagen in 1940 in ons land.

Tragisch is het dat inmiddels - op 9 oktober 2010 - ook Jens van der Vorm-de Rijke overleden is, veel te vroeg. Desalniettemin zal de nalatenschap van beide Van der Vorm telgen een substantiele bronnenbasis blijven voor de beschrijving van de gevechten en gebeurtenissen in Dordrecht.

kennispunt

Allert Goossens van Stichting Kennispunt mei 1940  was eerder al begonnen met een eigen studie naar de gebeurtenissen aan het zuidfront van de vesting-holland. Toen het dossier van wijlen Jan vd Vorm daarbij werd aangereikt aan hem, ontstond een luxe situatie waarbij de studie ten aanzien van het Dordtse deel een onvoorziene vlucht kon nemen.

Auteur had voorts acht jaar lang sterke betrokkenheid bij de zeer bekende website www.grebbeberg.nl en is auteur en beheerder van de Engelstalige website www.waroverholland.nl dat met name bedoeld is om buitenlanders, vooral hen met Nederlandse wortels, te introduceren aan de krijgsgeschiedenis die ziet op de periode van de meidagen in 1940 en aanloop. Sinds begin 2010 is daar de nieuwste website van Stichting Kennispunt mei 1940 bijgekomen, die over de strijd aan de Maaslinie gaat.
Wat was het Zuidfront Vesting Holland eigenlijk?

Het Zuidfront Vesting Holland was de zuidelijke sector tussen het West-front en het Oost-front [oost van de Merwede] van de Vesting Holland. Het gezagsgebied omvatte de 'eilanden' Voorne-Putten, Beijerland [Hoekse Waard], Eiland van Dordrecht en Goeree Overflakkee, alsmede de gemeenten Sliedrecht, Papendrecht, Hendrik Ido Ambacht, Zwijndrecht, Willemstad, Klundert, Zevenbergen en Hooge- en Lage Zwaluwe. Het eiland IJsselmonde viel er dus niet onder en ook Rotterdam en Hoek van Holland [Westfront] vielen er formeel buiten.

Oorspronkelijk was het Zuidfront Vesting Holland opgedeeld in twee stellingzones: de Stelling van de monden van de Maas en het Haringvliet en de Stelling van het Hollandsch Diep en het Volkerak. De frontlijn liep van het Haringvliet in het westen, via het Hollands Diep naar de Nieuwe Merwede bij Kop van 't Land.

Omdat het Zuidfront Vesting-Holland in mei 1940 prominent en vanaf het eerste tot het laatste uur in de frontlijn zou komen te liggen, en omdat het doelwit werd van een groots opgezette luchtlanding door de Duitsers die ook Rotterdam als doelwit had, wordt het Zuidfront Vesting-Holland voor de bespreking van de gebeurtenissen op deze website uitgebreid met het Eiland van Ysselmonde, de gebeurtenissen langs de Nieuwe Maas in Rotterdam en de Positie Hoek van Holland.

Daarmee wordt het Zuidfront thematisch hergedefinieerd als het gebied dat grofweg lag in het kwadrant Noordzee (westen) - Nieuwe Waterweg / Nieuwe Maas (noord) - Alblasserwaard / Eiland van Dordrecht (oost) en Haringvliet/Hollands Diep (zuid).
Geschiedenis zuidfront tot op heden

De bijzonder aangrijpende en voorname gebeurtenissen aan het zuidfront van Vesting Holland hebben slechts zeer beperkt de aandacht gekregen in de krijgshistorische werken, die tot op heden zijn gepubliceerd.

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.