Beter voor Dordt stelt vragen over Gevudo

12 september 2019 door Hennie van der Zouw
Beter voor Dordt stelt vragen over Gevudo

DORDRECHT - Omdat Beter Voor Dordt zorgen heeft met betrekking tot de bedrijfsvoering van Gevudo en HVC heeft de fractie onlangs vragen aan het college gesteld. Nu er sprake lijkt te zijn van het overnemen van het noodlijdende AEB, is er noodzaak tot helderheid. Beter Voor Dordt is van mening dat Dordtenaren niet via de afvalstoffenheffing op moeten draaien voor kosten die toebehoren aan het warmtenet. En al helemaal niet voor kosten die gemoeid zijn met een eventuele overname van AEB.

Bijgevoegd de gestelde vragen, Beter Voor Dordt gaat er gezien de actualiteit van uit dat de vragen met spoed beantwoord worden.

Hieronder het volledige bericht van de fractie van BVD aan het College van Dordrecht:

'Geacht College,
Beter Voor Dordt heeft kennisgenomen van de uitzendingen van 1 Vandaag van maandag 4 en dinsdag 5 september 2019 en van diverse publicaties waaronder de jaarrekening Gemeenschappelijke Regeling Gevudo 2018 en Energiestrategie Drechtsteden Energie Neutraal 2050. Na bestudering van deze documenten en documentaires heeft Beter Voor Dordt de volgende vragen:

1. Effectiviteit en efficiency Gemeenschappelijke Regeling
In de jaarrekening 2018 van de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo staat als doelstelling van de gemeenschappelijke regeling het volgende genoteerd: “Het doel is het behartigen van aandeelhoudersbelangen in de NV HVC in de ruimste zin van het woord en het daarbij uitoefenen van het stemrecht in de aandeelhoudersvergaderingen van de NV HVC.”

a. Wat is op dit moment de effectiviteit en efficiency om de aandelen van HVC nog onder te brengen in een Gemeenschappelijke Regeling?
b. Wat is de positie van de gemeente Dordrecht wanneer de gemeente Dordrecht een afwijkende mening heeft ten opzichte van de andere participanten?
c. Kan de gemeente een andere stemvoorkeur uitbrengen in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de NV HVC of is de gemeente Dordrecht verplicht om mee te stemmen met de meerderheid van stemmen van de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo?
d. Kan de effectiviteit en efficiency voor de gemeente Dordrecht niet beter worden gewaarborgd door uit de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo te stappen en rechtstreeks deel te nemen in de NV HVC?

2. Besproken onderwerpen in 2018
In de jaarrekening van 2018 van de Gemeenschappelijke Regeling staan de volgende twee onderwerpen die besproken zijn in 2018:
A) De toenemende klantontevredenheid van gemeenten bij HVC over een deel van de afvaltaken en over de communicatie over tarieven.
B) De energietransitie en de rol die HVC daarin speelt met inbegrip van aandeelhouders, transparantie, financiering en risico perceptie.

Voor de beantwoording van de vragen wordt u verzocht om kennis te nemen van bijbehorende teksten die te vinden zijn in de betreffende jaarrekening 2018 van de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo. Deze tekst staat op pagina 5 en 6.

Vragen behorende bij A)
a. Wat is de oorzaak van de flinke stijging van de verwerkingskosten van de vuilafvoer?
b. Wat is de oorzaak waarom de tarieven voor vuilafvoer niet transparant genoeg zijn? Wat ontbreekt  ieraan?
c. Waarom worden grote afvalpartijen PMD afgekeurd en deze alsnog verbrand?
d. Wanneer afgekeurde partijen alsnog worden verbrand, voldoet NV HVC dan nog aan de wettelijke  erplichtingen?
e. Is het een landelijk probleem dat afval wordt afgekeurd? Zo ja, wat is hiervan de onderliggende reden?
f. Ook andere problemen zijn nog niet verholpen. Wat zijn deze andere problemen?

Vragen behorende bij B)
g. Citaat: “HVC kiest er soms voor om in strategievoorstellen aan de aandeelhouders de concrete inhoud en concrete financiering van elkaar los te koppelen/te behandelen. Dit heeft tot gevolg dat aandeelhouders soms niet weten wat de financiële consequenties zijn van inhoudelijk - vaak zeer aansprekende- voorstellen.” Waarom is NV HVC niet in staat om deze parallel met elkaar te behandelen?
h. NV HVC bedeelt zich met toestemming van de aandeelhouders een steeds grote rol toe in de energietransitie. Het gevolg is dat NV HVC steeds meer als energieleverancier optreedt. U constateert dat dit ten koste gaat van de transparantie van de gerealiseerde resultaten waardoor citaat: “De jaarwinst van HVC werd in elk geval in 2017 substantieel gedrukt door afboekingen bij windpark TWB. Zie ook de risicoparagraaf.” Betekent dit dat deze kosten verdisconteerd zitten in de afvaltarieven waardoor de burger deze kosten betaald?
i. Wat gaat u eraan doen om de transparantie terug te krijgen? Dit issue is niet nieuw en speelt al een aantal jaren. Recentelijk heeft dit issue ook landelijke aandacht in de pers gekregen.
j. Wat hebben de aandeelhouders nu bepaald over de investeringsvraagstukken in warmtebronnen en welke volgorde die hierbij moet worden gehanteerd? In dit kader willen wij u wijzen op het uitvoeringsplan warmtenet Sliedrecht Oost hoofdstuk 6.4 citaat:” De netto-investering wordt gedragen door HVC die deze financiert tegen gunstige tarieven. Zij kan dit doen doordat aandeelhouders, gemeenten en waterschappen, garant staan voor deze leningen. Op de aandeelhoudersvergadering van HVC is reeds besloten dat de uitrol van warmtenetten en ondersteuning van gemeenten in de warmtetransitie tot de kerntaken behoort.” Wat financiert HVC in deze dan? Welke risico’s lopen wij als gemeente Dordrecht hierin?

3. Risico’s in jaarrekening gemeenschappelijke regeling Gevudo
In de jaarrekening van Gevudo wordt onder andere gesproken over de volgende risico’s:
A) Financieringsgaranties.
B) Onvoldoende transparantie in warmtenet en daarmee fluctuerende resultaten.

A) Risico: Financieringsgaranties:
In de jaarrekening van de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo staat het volgende:

Citaat 1:
“Als gevolg van teruglopend aanbod in te verbranden afval, ……, is er een toenemend financieel risico. Dit geldt met name voor de verbrandingsinstallaties. De bezettingsgraad (inkomsten) van de ovens is HVC nog steeds afhankelijk van import”.

Wanneer in deze paragraaf wordt doorgelezen, staat even verderop het volgende geschreven:

Citaat 2:
“Ook moet geconstateerd worden dat bij het gescheiden afval de afzetmogelijkheden ervan (inkomsten) voor HVC en voor andere inzamelaars lijken te stagneren.”

Beide citaten leiden tot een financieel risico.

Wanneer wordt doorgelezen staat de beheermaatregel die HVC heeft genomen:

Citaat 3:
“Beheersing: HVC heeft bezuinigingen doorgevoerd, afvaltarieven verhoogd en heeft in de afgelopen jaren ook voorgenomen investeringen getemporiseerd. In warmtenetten moest wel worden geïnvesteerd; ook in 2018.”

a. Hoe ziet u de uitspraak van de algemeen directeur in AD de Dordtenaar van 19 augustus 2019 waarin hij verklaart dat er geen importen meer nodig zijn in relatie tot hetgeen Gemeenschappelijke Regeling Gevudo heeft geschreven, zie citaat 1?
b. Wat is er dan nu wezenlijk veranderd waardoor de algemeen directeur dit zegt?
c. De investeringen zijn getemporiseerd, behalve die van de warmtenetten, zie citaat 3. Betekent dit dat er nu wordt bezuinigd op investeringen in de afvalverwerking, waaronder ook de verbrandingsovens vallen? Op de site van afvalonline.nl staat: “De vele storingen bij het verbranden van afval drukten in 2018 de winst van HVC”. Het betreft het artikel dat geplaatst is op 17 april 2019.

B) Risico: Onvoldoende transparanties in warmtenet met fluctuerende resultaten.

Onder dit risico staat het volgende geschreven:

Citaat: “De activiteiten zijn in de holding samengebracht, waarbij tot dusver transparantie in de resultaten van de energieactiviteiten nog steeds voor verbetering vatbaar is. Als voorbeeld hiervan verwijzen we naar de marginale toetsing op pagina 41 van het jaarverslag van 2017 van HVC waarin een afwaardering van aandelen van EUR 14,5 miljoen wordt gemeld. Bij de beschrijving risico’s van de onderneming is deze omvang nooit aangeduid. Het resultaat 2017 was daardoor wezenlijk hoger geweest.”

d. Betekent het bovenstaande dat de energieactiviteiten van HVC geleid hebben tot een afboeking van EUR 14,5 miljoen?
e. In hoeverre worden verlieslatende activiteiten doorberekend in de tarieven van winstgevende activiteiten, waardoor de verliezen gecompenseerd worden? Met andere woorden als bijvoorbeeld vuilafvoer rendabel is en energie niet, wordt het verlies dan in een opslag voor de vuilafvoer verdisconteerd? Hoe vindt nu de doorbelasting plaats aan de inwoners? Betalen zij nu voor hetgeen zij als service afnemen of zitten hier nog andere kosten in verborgen?
f. In hoeverre kan het verhogen van tarieven zoals is genoemd bij de beheersmaatregel citaat 3 sub a een beheersmaatregel zijn wanneer een burger geen keuzemogelijkheid heeft in een afvalverwerker en/of een warmteleverancier?
g. In hoeverre kan het verhogen van tarieven zoals is genoemd bij beheersmaatregel citaat 3 sub a een passende beheersmaatregel zijn als er markconform moet worden geleverd?

4. Stresstest Gemeente Dordrecht 2018
Ieder jaar laat de gemeente Dordrecht een financiële stresstest uitvoeren. Op de twee na laatste sheet van de presentatie van BDO staat dat het risico van calamiteiten bij de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo op de 3 niveaus laag is.

a. Welke argumenten heeft u doen besluiten om dit risico op de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo laag te houden, rekening houdend met het feit dat het ontzettend mis kan gaan, zoals nu is gebleken bij AEB en de hiervoor genoemde risico’s?

5. Overige vragen over milieudoelstellingen in relatie tot warmtenet

Citaat 1:
In de jaarrekening van de Gemeenschappelijke Regeling Gevudo staat op pagina 5: ”Er worden te grote hoeveelheden PMD-afval afgekeurd en alsnog verbrand. Gemeenschappelijke Regeling Gevudo ziet dit als een zorgpunt voor het behoud van maatschappelijk draagvlak.” PMD-afval staat voor Plastic, Metalen en Drankenkartons.

a. Betekent dit dat 50% van alle zakken die nu gescheiden worden aangeleverd, alsnog wordt verbrand? (De burger scheidt dus 50% voor niets.)
b. Waarom vindt op deze zakken geen nascheiding plaats, zodat deze niet verbrand hoeven te worden?
c. Waarom is er niet voor gekozen om het systeem van nascheiding te introduceren in plaats van voorscheiding, gezien er nu 50% wordt verbrand?

Citaat 2:
In opdracht van de gemeente Zaanstad is uit een onderzoek van Onderzoeks- en adviesbureau CE Delft is gebleken dat het verbranden van import afval van omringende landen (zoals Engeland) tot een collectieve milieu besparing oplevert, maar wanneer afval uit bijvoorbeeld Italië komt, dan is dit niet milieuvriendelijk meer, vanwege de milieuvervuiling die het transport veroorzaakt.

Citaat 3 (samengevat):
In dezelfde paragraaf staat dat de overcapaciteit van de Nederlandse verbrandingsovens wordt gevuld met importen uit het buitenland. De importen uit het buitenland zijn ontstaan, doordat in het buitenland te weinig verbrandingsovens zijn. Dit tekort aan ovens wordt ingelopen, omdat in ander landen dezelfde ontwikkelingen plaatsvinden als in Nederland. Deze samenvatting wordt nog eens bevestigd door een analyse van de NRC Next gepubliceerd op 30 augustus 2019 met als titel: “Wie wil noodlijdend AEB kopen?”. In dit artikel wordt eveneens een schets gegeven over de actuele ontwikkelingen van de afvalmarkt. De link naar dit artikel is: https://www.nrc.nl/nieuws/2019/08/30/wie-wil-noodlijdend-aeb-kopen-a3971638

Citaat 4:
Dordrecht heeft de ambitie om zoveel als mogelijk huishoudens los te koppelen van het Aardgasnet. In deze transitie zal enerzijds gebruik worden gemaakt van energie en anderzijds gebruik worden gemaakt van het warmtenet. Het warmtenet speelt hierin een belangrijke rol. Citaat Hoofdstuk 3 van Energiestrategie Drechtsteden Energieneutraal 2050: “Dat betekent dat per jaar gemiddeld 3.590 huishoudens los van aardgas!” Aangenomen wordt dat dit aantal geldt vanaf het jaar 2017 tot 2050. Dit betekent dat ongeveer 80.000 huishoudens verwarmd moeten gaan worden op het warmtenet. (22 jaar x 3.590 huishoudens)

Wanneer wordt gekeken naar de ambitie om 3590 huishoudens per jaar op het warmtenet aan te sluiten en gezien de onrust op de afvalmarkt, zal er niet genoeg afval zijn om de warmte te realiseren binnen de kaders van de milieudoelstellingen. Dit is in diverse rapporten en artikelen als risico aangegeven. Het verstoken van fossiele brandstoffen om toch te kunnen voldoen aan de warmte, zal niet passen in de kaders van de milieu-ambitie.

d. Hoe ziet de uitrol van warmte aansluitingen eruit in relatie tot het verkrijgen van voldoende afval, waardoor erbij gedragen wordt aan het bereiken van de klimaatdoelstellingen? Met andere woorden: hoe wordt voorkomen dat huishoudens worden aangesloten op het warmtenet, die vervolgens met fossiele brandstoffen moeten worden verwarmd?
e. Adviesbureau Berenschot stelt dat wil er een succesvolle introductie van een warmtenet zijn, er meerdere leveranciers moeten aansluiten. Gezien de ontwikkeling van de afvalmarkt zou dit een logisch advies kunnen zijn. In het verleden is dit al bij diverse onderzoeken herhaalde keren aangehaald en aangedrongen bij HVC, echter klaarblijkelijk zonder succes. Welke stappen zijn nu reeds door HVC gezet om dit te realiseren. De gemeente Dordrecht heeft er groot belang bij om zoveel mogelijk warmteleveranciers te krijgen, zodat zij zo snel mogelijk onze klimaatdoelstellingen halen.

De fractieleden van BVD zien de antwoorden op deze vragen met belangstelling tegemoet.

Fractie Beter Voor Dordt'

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.