Bevrijding van Dordrecht stopt 75 jaar geleden bij de Moerdijkbruggen
DORDRECHT - De Moerdijkbruggen werden deze week - 75 jaar geleden - opgeblazen. Hierdoor kon vanuit Noord-Brabant het eiland van Dordrecht niet worden bevrijd.
Toch mogen 8 en 9 november 1944 voor het eiland van Dordrecht haast vergeten dagen worden genoemd in de geschiedenis van de tweede wereldoorlog. In Engeland had majoor W. den Boer, een Engelandvaarder uit Dordrecht, wel een discussie losgemaakt om op een bepaalde manier met de Moerdijkbruggen om te gaan.
In mei 1940 vonden de Duitsers de bruggen van het eiland van Dordrecht van groot strategisch belang. Daarom werden de bruggen tussen Dordrecht en Zwijndrecht en tussen Willemdorps en Brabant vanuit de lucht veroverd.
De Duitsers trokken zich in oktober en november 1944 vanuit Noord-Brabant terug over de Moerdijkbruggen en bliezen vervolgens de bruggen op om de oprukkende geallieerden te stoppen. Ook over het water trokken de Duitsers zich terug op n og bezet gebied in Zuid-Holland.
Aan de overkant van het Hollands Diep kon de bevrijding wel worden gevierd, maar op het eiland van Dordrecht moest de bevolking nog een hongerwinter door tot de bevrijding in mei 1945. De bevrijders kwamen toen niet vanuit het zuiden, maar over de Zwijndrechtse brug.
Voor de bezetters waren de bruggen bij Moerdijk en Zwijndrecht en ook bij Keizersveer van groot strategisch belang.
De Moerdijkbruggen waren voor de bezetters in 1944 een belangrijke stoplijn in de verdediging geworden. Ze wilden zoveel mogelijk manschappen en materiaal kunnen terugtrekken naar het eiland van Dordrecht en verder als de troepen vanuit het zuiden bleven oprukken.
Daarom waren er veel en grote gevechten in Noord-Brabant in plaatsen, die op de route via de bruggen naar Dordrecht lagen.
De opmars richting Moerdijkbruggen werd op 20 oktober ingezet.
Canadese, Britse, Poolse en Amerikaanse troepen waren hierbij betrokken.
Haast dorp voor dorp en straat voor straat moet de opmars plaats vinden richting Hollands Diep en de bruggen. Willemstad is de grote, historische plaats, waar Duitse troepen zich op 7 november overgeven.
Twee dagen eerder moesten de Duitsers Zevenbergen verlaten richting Moerdijkbruggen. Deze plaats werd ook enorm verwoest en er waren veel doden te betreuren.
Berichtgeving
In de berichtgeving van toen klonk het als:
De bevrijders komen steeds dichter bij de bruggen tussen Holland en Noord-Brabant. De Poolse eerste divisie vecht haast om elk huis in Moerdijk.
Andere bronnen geven aan dat ook Amerikaanse troepen - net als de Polen - bij de bruggen hun opmars moeten eindigen.
Steeds meer Duitse troepen gaan de bruggen over en circa 370 Duitse verdedigers blijven achter om de aftocht mogelijk te maken.
Zij geven zich tenslotte over, maar dan zit er meer dan een kilometer water tussen bevrijd en nog bezet Nederland en duurt het nog zes maanden voordat Dordrecht wordt bevrijd.
De gemeente Moerdijk beschouwt hun gebied op 9 november als bevrijd.
In het boek de Geschiedenis van Dordrecht uit 2000 noemt historicus drs. Cees Weltevrede dat de Amerikaanse troepen op 8 november bij de bruggen zijn, die deels waren opgeblazen.
In elk geval blijft Dordrecht bezet en wordt het eiland een frontstad
Het museum 40-45 in Dordrecht meldt op de eigen website dat 9 november 1944 ook de geschiedenis ingaat als een dag met een grote razzia in de stad.
