(door Hans Berrevoets)
DORDRECHT - Voormalig raadslid en kamerlid Wijnie Jabaaij (1939-1995) heeft in haar woonplaats Dordrecht al een straat. Zij wordt op allerlei manieren nog steeds herinnerd nu een kwart eeuw na haar overlijden in 1995.
Haar zoon Ronald Giphart heeft haar geschiedenis nu te boek gesteld. Haar dochter Karin Giphart tekende al eerder de inzet van haar moeder voor het groen, waarvan de bescherming van de bomen in de stad een onderdeel was.
VVD-raadslid Van der Beek droeg dan ook eens - in de jaren zeventig van de vorige eeuw - een gedicht aan haar op tijdens de raadsvergadering:
Hij noemde haar Juffertje in het groen. Wijnie's duurzame doelstellingen werden toen niet door iedereen begrepen, maar zouden nu geheel bij de tijdgeest behoren. In 1990 werd zij ook een hoge Koninklijke onderscheiding: Wijnie werd Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Premier
Ook streed zij toen tegen racisme ook in Dordrecht
Toen de zoon van de premier van de Antillen Don Martina - die vanuit Dordrecht wilde gaan studeren - door een kamerbemiddelingsbureau aan de Nieuwe Haven werd afgewezen om zijn huidskleur, sprong zij direct voor hem in de bres.
Een journalist van dagblad De Dordtenaar kreeg er pakweg veertig jaar geleden alle ruimte voor in de krant om het racisme aan de kaak te stellen. Zijn toenmalige hoofdredacteur Gerard J.J. Bergers had op de Antillen als journalist gewerkt en voelde feilloos de pijn van racisme aan en hoe mensen zich gediscrimineerd kunnen voelen.
Artikel 1
Het betrokken bemiddelingsbureau - dat het onderscheid had gemaakt nu in strijd met artikel 1 van de grondwet - ging na enige tijd failliet. Wijnie zorgde voor onderdak in Dordrecht voor Martina. De premier van de Antillen deed tijdens een werkbezoek aan Nederland ook Dordrecht aan en bezocht ook de gemeente en bedrijven.
Zo zette Wijnie, dankzij haar liefde voor de Antillen ook in haar werk in het parlement, haar Dordrecht op de internationale kaart. In 1989 moest zij, gedwongen door ziekte, haar werk neerleggen. Minister Jan de Koning van de Antillen kwam speciaal naar Dordrecht toe om met haar uit eten te gaan om haar zo te bedanken voor hun betrokken inzet.
Ronald
Haar zoon Ronald was nog niet aan zijn schrijverschap begonnen, maar Wijnie had dat talent al wel ontdekt en wees een journalist van De Dordtenaar daar al op.
(bericht uitgever Ronald Giphart over het boek over zijn moeder Wijnie)
In juni 2020 is het vijfentwintig jaar geleden dat oud-politica Wijnie Jabaaij overleed. Als Kamerlid maakte ze zich sterk voor vrouwenrechten en de positie van minderheden, onderwerpen die haar na aan het hart lagen. Ze stond bekend om haar ongekunstelde directheid en tegelijkertijd haar charme. Zo trok ze door het land met een cabaretvoorstelling genaamd Marie Modaal en was ze het enige Kamerlid dat tijdens een commissievergadering ooit hardgrondig vloekte.
Nadat bij haar ms was geconstateerd moest Jabaaij zich op haar 49ste noodgedwongen terugtrekken uit de politiek. Ze overleed op 56-jarige leeftijd.
Wijnie Jabaaij was de moeder van schrijver Ronald Giphart, die in zijn roman Ik omhels je met duizend armen schreef over een moeder die – net als Wijnie Jabaaij – door euthanasie uit het leven stapte. In Wie waarlijk leeft schrijft Giphart opnieuw over zijn moeder, maar nu zonder de sluier van fictie. Over haar nalatenschap, over feminisme anno nu, over moeilijke keuzes, over wat haar werkelijk bewoog en haar strijdbaarheid.
