Eens bekendste wijkagent van Dordrecht en schaker Jan Sulman (70) overleden

04 maart 2020 door Hennie van der Zouw
Eens bekendste wijkagent van Dordrecht en schaker Jan Sulman (70) overleden

DORDRECHT /SLIEDRECHT - De eens in Dordrecht bekende wijkagent van Krispijn en daarnaast verwoed schaker , Jan Sulman, is afgelopen weekeinde op zeventig jarige leeftijd overleden.

Hij verscheen voor het eerst in 1971 namens de sterke arm in de wijk Krispijn in politie-uniform en kreeg ruime bekendheid door zijn sociale aanpak.

Dat kwam mede omdat hij het gesprek of debat aanging over zijn visie in de stad en op het bureau. Een wijkbewoner bracht de betekenis van de wijkagent van toen op 4 maart onder woorden met een ingezonden brief in AD De Dordtenaar.

Jan kende Krispijn want hij was in 1949 in Nieuw-Krispijn in een gereformeerd gezin geboren en opgegroeid vanuit de Lodewijkstraat. Mede-schaker en de eigenaar van Poffertjessalon Visser, Jaap Mol (1948-2019), was een buurjongen. Zij troffen elkaar nog vijftien jaar geleden in de competitie bij de Willige  Dame in Dordrecht in Visser.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw viel de in Dordrecht geboren en getogen en bevlogen agent snel op tot ver buiten de wijk. Zo werd hij ook de bekendste wijkagent en daar kon hij ook wel van genieten. Zijn wijkpost deelde hij in Wielwijk samen met een andere schakende wijkagent Martin de Jong. De politie Dordrecht had dan ook een schaakteam onder de bezielende leiding van hoofdagent Leen Nieuwehuijse.

Visie

Sulman had de visie dat de jongeren de ruimte moesten hebben in een stenen woonomgeving om te kunnen voetballen, terwijl buurtbewoners eerder daarin overlast zagen. Hij was in die tijd ook geen agent die snel zijn bonnenboekje trok. Soms werd hij een scoiaal werker in uniform genoemd.

Jan werd ook bekend in het land in de jaren zeventig van de vorige eeuw door medewerking aan een langdurige VPRO radioprogramma op vrijdag uit de j.J. A. Gouverneurstraat in Dordrecht.

Verslaggevers Roel van Broekhoven, Kees Slager en Katrien de Klein maakten er reportages, en Germaine Groenier presenteerde het programma.

De politieman van het programma, Jan dus,  had echter geen antwoord paraat toen aan hem werd gevraagd of hij nog bekeuringen gaf en wanneer hij voor het laatste zijn bonnenboekje had getrokken.

Hij stak ook zijn visie over het politiewerk niet onder stoelen of banken en vond dat de politie niet op zichzelf stond maar onderdeel behoorde te zijn van teams in wijken.

Sociale

Daarom schreef hij nota's om de sociale kant van het politiewerk te versterken. Soms verdween zijn verhaal eerst in een bureaula op het hoofdbureau aan de Nassauweg, maar Jan was bij de politiek en journalisten inmiddels opgevallen door zijn uitgesproken ideeën.

Ook bij de kinder- of jeugdpolitie had de wijkagent bondgenoten.Hij was er trots op in Nederland en ook buiten het land zijn visie te mogen uitdragen in gastlessen op universiteiten.

Burgemeester Jan H. van Zuuren en het latere PvdA-kamerlid Wijnie Jabaaij gaven Sulman ruggensteun tegen een deel van het politiekorps dat liever direct voor een hardere lijn koos en niet zo gelukkig was met de aandacht voor Sulman in de media.  Jan paste volgens kenners wel bij de lijn van de oud-korpschef Heidema. Een nota in het kader van zijn studie had dan ook de titel van Heidema naar Van der Steege. De uit Utrecht gehaalde korpschef - Mutsaers - tussen die twee commissarissen met een vise meer op de lijn van Jan werd bewust niet in de kop genoemd.

Toen een wijkbewoner eens aangaf met zijn auto op hem te willen inrijden, aarzelde hij niet om zijn dienstwapen te trekken. Om het gevaar af te wenden, schot hij na kort beraad ook op de auto. De jager en hoofdredacteur toen van Dagblad De Dordtenaar, Gerard J.J. Bergers, toonde zich verrast door deze stevige reactie van een zijn ogen eerder maar softe politieagent. Hij zei tegen de redactie dat zijn mening over de alom bekende Sulman nu was geactualiseerd: Hij kan goed schieten.

Uiteindelijk ontgroeide agent Jan zijn werk en wijk en ging studeren aan de universiteit, werd drs. pedagogiek en uiteindelijk vervolgde hij zijn loopbaan als humanistisch raadsman in het Leger. Door de schaaksport bleef hiij wel met Dordecht en regio verbonden.

Gereformeerde

De oorspronkelijk gereformeerde Dordtenaar - ook bekend als JWF: Jan Willem Friso - ging bezig met het uitzetten van een weg om uiteindelijk te kunnen promoveren op de Godsvraag in het humanisme na 1850. Door een jarenlang slopende ziekte kon hij deze plannen niet waarmaken.

Op het bericht van overlijdens staat wel een citaat Jan Sulman, waarin zijn geloof zichtbaar wordt:  

,,Ik heb geleerd dat de taal van het geloof zich moeilijk laat verstaan in woorden, maar voelbaar en zichtbaar is in liefde"

* Jan (JWF) Sulman (links) in schaakactie tegen Henry Hartog

De schaaksport was een rode draad in zijn leven. Hj zei daarover zelf eens:

“Van mijn vader heb ik leren schaken. Het hield op toen hij van me ging verliezen. Ik denk dat ik een jaar of 10 was toen. Eenmaal op de christelijke Mulo (Vrieseweg) kwam ik in het schoolteam en deed ik mee aan het jeugdkampioenschap van Dordrecht. Tot mijn spijt kwam ik nooit verder dan een 2e plaats achter de latere hoofdklasser Henk van Maaren. Vanaf mijn 17 jaar was het afgelopen met schaken. Pas een jaar of 10 later begon ik er weer mee. Jarenlang speelde ik bij Groothoofd in Dordrecht. De eerste jaren speelde ik daar in het eerste. Tot aan de promotieklasse kon ik het bijbenen. Toen de club promoveerde naar de landelijke competitie  was er voor mij geen plek meer, uitgezonderd een enkele invalbeurt"

Daarna schaakte Jan ook tijdens zijn werkjaren in Duitsland, bij D4 Oosterhout, de Willige Dame in Dordrecht en tenslotte bij schaakclub Sliedrecht. Jan ging ook publiceren in bladen van het Humanistisch Verbond.

Eenmaal kwam hij met zijn rating over de tweeduizend punten uit.  ,,Die prestatie was vooral te danken aan een uitschieter tijdens het journalistenkampioenschap in Wijk aan Zee. Ik kan je verzekeren dat het om een uitschieter ging.

(verklaring schaakclub Sliedrecht)

OOSTERHOUT/SLIEDRECHT – Het kwam niet helemaal als een verrassing, maar als het dan echt gebeurt is het een enorme klap.

Na een lange, uiteindelijk ongelijke strijd, is onze grote schaakvriend Jan Sulman op zondag 1 maart 2020 overleden. In een partij, die je niet kunt winnen, wist Sulman het lang vol te houden en wel met een kracht en positiviteit, die alleen maar waardering verdient.


Schaakpromotor Sulman kwam zo’n 10 jaar geleden naar Schaakvereniging Sliedrecht om te schaken op niveau, zoals hij dat zelf noemde. Maar vooral het sociale gebeuren bij Sliedrecht sprak Jan zo enorm aan. Zeker toen Jan een Tia had gekregen bleek hoe belangrijk een goede sfeer en schaakvrienden zijn. Wekelijks werd Jan in Oosterhout opgehaald en weer thuis gebracht, zodat hij toch elke week zijn partij kon spelen bij Sliedrecht.


En dat sociale gebeuren bleek ook de afgelopen jaren waarin Jan vocht tegen die vreselijke ziekte. Kenmerkend daarbij is het enorme bord dat bij hem in de huiskamer staat met alle goede wensen van de leden van Schaakvereniging Sliedrecht. Dat gaf hem de kracht om niet op te geven, integendeel. “Ook al sta je slechter, je kunt altijd nog winnen”, was zijn motto.


Schaker Jan Sulman
Als schaker was Sulman één waar je rekening mee moest houden. Theoretisch zeer goed en altijd aanvallend. Mede door zijn schaakkracht is het derde team van Sliedrecht zo hoog gekomen.
Als mens had Jan louter vrienden binnen Schaakvereniging Sliedrecht en ver daarbuiten.

De Sliedrechtse jeugd liep met hem weg en nam hem vaak mee naar toernooien. En als initiator van het kroegentoernooi in Oosterhout zorgde hij voor de juiste sfeer.


En als je ergens mee zat, Jan hielp altijd. Als mensen-mens wist hij telkens de juiste toon te zetten.
Onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw Marleen, kinderen en kleinkinderen.


De uitvaart van Sulman zal op maandag 9 maart aanstaande plaatsvinden. Nadere info volgt. Op de clubavond van donderdag 5 maart zal op waardige wijze aandacht worden besteed aan het overlijden van het prachtige mens dat Jan Sulman was.


De Koning van Brabant, de trotse bijnaam van Jan, zal voor altijd ontbreken op de club- en feestavonden van Schaakvereniging Sliedrecht. Wat zullen we een goede schaker, maar bovenal een geweldig mens gaan missen.
Het bestuur van Schaakvereniging Sliedrecht

Jan Sulman (links) nadenkend over een zet, zoals hem kenmerkt. Hij was ook jarenlang kopman van het Dordtse politie-schaakteam. Soms was er zelfs een schaaktoernooi in de voormalige politie-kantine aan de Nassauweg.

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.