Weinig zicht op niveau bewindvoering, waardoor mensen met schulden worden benadeeld

DORDRECHT - Bewindvoering, de begeleiding van mensen met grote schulden, is booming business. Het aantal commerciële bureaus dat zich hiermee bezighoudt neemt enorm toe, maar de kwaliteit laat vaak te wensen over. Gemeenten hebben nauwelijks zicht op de handelswijze van deze bureaus, waardoor u, als u een schuld heeft, kan worden benadeeld.

De gemeente is ook niet bevoegd om de bewindvoerder te controleren en, zo nodig, maatregelen te treffen; dat is taak van de rechtbank. Toch zien gemeenten wel wat er misgaat. Soms gaat het om serieuze fraude, maar meestal zijn het slordigheden. Belastingaangiften die bijvoorbeeld niet op tijd worden ingeleverd of toeslagen die niet worden aangevraagd.

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil dat gemeenten zélf weer de leiding krijgen bij het helpen van mensen met grote schulden. Sommige gemeenten hebben hiermee al een begin gemaakt. Zo heeft bijvoorbeeld Dordrecht de vergoedingskosten voor bewindvoering verlaagd en eigen bewindvoerders ingezet. Dat is goedkoper en hierdoor is er beter zicht op het verloop en de geboden kwaliteit.

Sinds 2016 bestaat er wél een Landelijk Kwaliteitsbureau. Dat beoordeelt of een startende bewindvoerder voldoet aan de opleidingseisen, en of hij een degelijk ondernemingsplan heeft. Daarnaast voert het bureau jaarlijks controles uit. Zo probeert het kwaliteitsbureau te voorkomen dat een slechte bedrijfsvoering leidt tot het omvallen van kantoren. Echter, met het functioneren van een bewindvoerder in individuele zaken, houdt het bureau zich niet bezig.

De cliënten en gemeenten worden niet door het kwaliteitsbureau geïnformeerd, terwijl de gemeenten wél de kosten van deze bewindvoerders betalen. Dat geld komt vaak uit het potje ‘Bijzondere Bijstand’. Sinds 2001 mogen inwoners daarop een beroep doen, als ze onverwachte kosten hebben die ze niet zelf kunnen voldoen. De bewindvoering kost gemeenten dus veel geld, terwijl ze geen enkele invloed hebben op de kwaliteit ervan.

Een bewindvoerder is ook geen schuldensaneerder. Hij moet zorgen voor stabilisatie, maar is niet de oplosser. Dat is een gemeentelijke taak. De instrumenten van integrale schuldhulpverlening liggen bij de gemeente. En niet bij een bewindvoerder.