Dordrecht Ondergronds geeft achtergronden over de pas gevonden Sint Pontiaanstoren

04 juni 2018
Dordrecht Ondergronds geeft achtergronden over de pas gevonden Sint Pontiaanstoren

DORDRECHT - Met het herstel van de Lange Geldersekademuur, wordt gelijk archeologisch onderzoek gepleegd. Daarbij is de middeleeuwse Sint Pontiaanstoren gevonden. Dordrecht Ondergronds, met informatie over archeologisch onderzoek in Dordrecht, verwachtte al dat resten van deze toren hier gevonden zouden worden. Zij geeft een mooie beschrijving over de achtergronden van de toren.

“Het herstel van de Lange Geldersekademuur wordt archeologisch begeleid omdat hier de ondergrondse resten van de middeleeuwse stadsmuur plaats moeten maken voor de nieuwe kademuur. Alle archeologie wordt daarom gedocumenteerd: uiteraard de Sint Pontiaanstoren zelf - waarover we tot voor kort weinig meer wisten dan de naam en enkele afbeeldingen uit de periode 1545-1647 - maar ook de stadsmuur met de steunberen voor de boogjes met daarop een weergang of gaanderij/galerij met een leien dak. Er is al nieuwe informatie over de omvang en de vorm van de toren, de dikte van de torenmuren (en de stadsmuur), gebruikte baksteenformaten, de breedte en de diepte van de bogen, bestrating en bevloering en meer.”

Toren van de Trappen
“De Sint Pontiaanstoren werd ook wel Toren van de Trappen genoemd en had waarschijnlijk een trap waarmee de weergang op de stadsmuur bereikt kon worden. De toren zal tegelijk met de stadsmuur in 1429 zijn gebouwd. In een thesaurierrekening uit 1429 wordt onder andere gesproken over de aanleg onder de titel: 'Van den toern after ‘t Kerchof’. Er wordt ook melding gemaakt van de betaling van geld voor de elzen heipalen van de fundering en elzenhouten stabbomen.

Het stuk stadsmuur tussen de Engelenburg (1429) en de Oude Vuilpoort (vóór 1386) werd oorspronkelijk het Papenbolwerk genoemd. Onderdeel van de muur waren de Sint Pontiaanstoren (1429) met een trap naar de weergang/galerij ter hoogte van de toren van de Grote Kerk en de 'hangende' Ezelstoren (1429) ter hoogte van de hoek Grotekerksplein-Houttuinen. Buiten de stadsmuur stroomde toen nog de rivier die wij nu de Oude Maas noemen. De stad werd hier eerst tegen het water beschermd door een wal en een houten palissade maar na het beleg van 1418 en de Sint Elisabethsvloed van 1421 werd een steviger constructie in de vorm van een bakstenen stadsmuur met torens gebouwd.”

Stadsmuur bovengronds afgebroken
“De toren ontleent zijn naam waarschijnlijk aan het wantsnijders-, Sint Pontiaans- of lakenkopersgilde, dat zeker in de 15e eeuw in Dordrecht die naam droeg en een eigen altaar had in de Grote Kerk. Mogelijk speelde dit gilde een rol in de bewaking van de stad vanuit de toren. Pas met de aanleg van het Maartensgat en de Lange (en Korte) Gelderskade in 1647 wordt de stadsmuur bovengronds afgebroken en omgevormd tot kademuur.”

Zodra het rapport over deze opgraving klaar is, komt Dordrecht Ondergronds met een nieuw bericht.

Bron: Dordrecht Ondergronds


Het Papenbolwerk, Jan van Goyen, 1645; foto: Dordrecht Ondergronds

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.