Op 19 juli is er in Dordrecht ruimte voor herdenken en vieren rondom het Hof van Nederland
DORDRECHT - De betekenis van de eerste vrije statenvergadering in Dordrecht op woensdag 19 juli 2017 precies 445 jaar geleden beroert nog steeds mensen.
Dordrecht heeft in elk geval rondom het museum Hof van Nederland een programma vanaf 17 uur met om 19 uur een toespraak van burgemeester Peter van der Velde.
Daarna is er een hagepreek waaraan meewerken de predikanten GertJan Vogel en Erik Schipper, pastoor Tjeerd Visser en wethouder Rik van der Linden (ChristenUnie/SGP).
De organisatie berust bij het Platform van Dordtse kerken. Voorzitter Hans Berrevoets: ,,De betekenis van 1572 anno 2017 houdt mensen bezig. De een spreekt over een sleutelmoment in de vaderlandse geschiedenis. De ander ziet Dordrecht 1572 als een onderdeel van een proces om naar onafhankelijkheid te groeien. In elk geval staat Dordrecht als oudste stad van Holland in geschiedenis en daarover praten we als betrokken burgers nog steeds. Dordt is dus meer dan een stad van stenen. Daarbij past herdenken en vieren en dat is ook de kern van 19 juli 2017. Het is goed dat daar ruimte voor is in veelkleurig Dordrecht anno 2017".
Pleij
Na de hagepreek op het plein is prof. Herman Pleij de spreker voor het museum. Hij zit op de historische lijn, die 19 juli 1572 de mooiste dag uit de Nederlandse geschiedenis betitelt. Hij staat daarin niet alleen: Dat zeiden al eerder tien prominente historici in het tijdschrift Quest. Op die dag werd de Eerste Vrije Statenvergadering in Dordrecht gehouden. In Dordrecht kwamen de belangrijkste steden van Holland in het diepste geheim bijeen, om onder leiding van Willem van Oranje in opstand te komen tegen de Spaanse bezetter. Ook werd de grondslag gelegd voor de huidige Nederlandse staat.
Quest vroeg de tien historici wat volgens hen de mooiste dag ooit was. Ze mochten elk een dag voordragen en Wim Klinkert, hoogleraar aan de Nederlandse Defensie Academie en hoogleraar Militaire Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, noemde de Eerste Vrije Statenvergadering.
Tolerantie en godsdienstvrijheid
Uit de genoemde dagen werd 19 juli 1572 door het tiental als belangrijkste gekozen. "Bij die vergadering werd de basis gelegd voor onder meer de tolerantie, godsdienstvrijheid en het burgerlijk bestuur, die de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een bijzonder karakter zou geven ten opzichte van de omringende staten", aldus Klinkert.
Herman Pleij, emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde, liet al eerder weten blij te zijn dat Dordrecht extra aandacht gaat besteden aan de eigen geschiedenis.
Pleij in een historisch blad:
In menig ander land zou de plek waar de wieg van de natie stond een bedevaartsoord zijn.
Volgens Pleij was de vrije Statenvergadering die in 1572 in Dordrecht gehouden werd heel bijzonder:
Vertegenwoordigers van de burgerij, adel en geestelijkheid die op eigen initiatief bijeenkwamen, dat mocht alleen als de landsvorst hen opriep. Maar Dordrecht durfde het aan en benoemde zelfs Willem van Oranje tot stadhouder onder hun zeggenschap, nog een slag in het gezicht van de Spaans-Habsburgse overheerser. Daarmee werd de grondslag gelegd voor de onafhankelijke Republiek der Verenigde Nederlanden, geregeerd door de Staten-Generaal en niet meer door een (nieuwe) vorst. Van deze Dordtse moed zijn wij de directe erfgenamen. En de plek waar deze zich manifesteerde is nog even zicht- als tastbaar aanwezig in het midden van de oude stad.
De emeritus hoogleraar vergelijkt Dordrecht verder met Philadelphia waar dagelijks duizenden toeristen naar de Constitution Hall komen. Hier begon in 1776 de Amerikaanse Opstand. Herman Pleij:
Daar moet men het doen met een gereconstrueerd gebouw uit het einde van de negentiende eeuw. Het Hof van Dordrecht is nog steeds het authentieke bouwwerk, met de Statenzaal waar de afgevaardigden bijeenkwamen. En precies op die historische plek werd besloten, dat Holland in het vervolg op eigen gezag verder ging.
Dordrecht 1572
Gemeentearchivaris dr. Theo Jensma, die tot 1989 de stad en de geschiedenis diende, onderschreef ook het belang van de eerste vrije statenvergadering. In 1970 werd hij de aanjager om in 1972 activiteiten te organiseren rond 400 jaar Dordtse Synode waarbij Koningin Julina aanwezig was. In 1947 was zij met prins Bernhard in de stad rond 375 jaar Vrije Statenvergadering. In 2001 begon de kennis met Dordt van Maxima met haar aanstaande man Prins Willem-Alexander ook in het Hof. In 2015 tekende de Koning Willem Alexander in het Hof ook voor grondwaarden zoals vrijheid van godsdienst en geweten bij de opening van het museum Hof van Nederland.
Pakweg dertig jaar na het stoppen van de Hoffeesten leek er een nieuwe traditie geboren te zijn rond 19 juli in Dordrecht.
