Herwaardering virtuoze Dordtse fijnschilder Godefridus Schalcken

25 september 2015 door Hennie van der Zouw
Herwaardering virtuoze Dordtse fijnschilder Godefridus Schalcken

DORDRECHT - Overzichtstentoonstelling Schalcken in Keulen en Dordrecht.  De fijnschilder Godefridus Schalcken (1643-1706) behoort tot de verborgen geniën van de Hollandse schilderkunst. Hij kan worden beschouwd als één van de belangrijkste Hollandse schilders uit de late 17de eeuw. In zijn eigen tijd  was hij een zeer succesvol portret- en genreschilder en genoot internationale roem, vooral met zijn verleidelijke, soms zelfs erotische voorstellingen bij kaarslicht.

Tegenwoordig is zijn naam bij een breed publiek minder bekend. Om dit tij te keren zetten het Wallraf-Richartz-Museum in Keulen en het Dordrechts Museum Schalcken in de schijnwerpers. Gisteravond, 24 september, opende in Keulen de eerste tentoonstelling van het werk deze kunstenaar. In Dordrecht is SCHALCKEN- kunstenaar van het verleiden te zien van 21 februari tot en met 26 juni 2016.
 
Kaarslicht
Vooral Schalckens fijngeschilderde scènes bij kaarslicht vestigden destijds zijn reputatie. Nog altijd zijn deze nachtstukken van Schalcken geliefd bij verzamelaars. Schalcken is een verleider. Zijn werk is bijzonder door de geraffineerde manier waarop de kijker bij de voorstelling betrokken wordt. Zijn kleine, gedetailleerde schilderijen openen een intieme wereld vol nachtelijke spanning en erotisch verlangen.

De schilder maakt van de toeschouwer een voyeur en lokt met zijn ‘schalkse’ dames bij kaarslicht tal van gevoelens bij de kijker uit. Tegelijkertijd daagt hij uit om van dichtbij de verftoets te ontdekken waarmee hij in staat is om dit zinnelijk genot op te roepen. Schalcken verleidt met zijn prikkelende onderwerpen én met zijn verbluffende techniek.
 
Dordrecht
Dat de overzichtstentoonstelling volgend jaar in het Dordrecht Museum plaats vindt is niet verbazingwekkend. Schalcken en Dordrecht zijn nauw met elkaar verbonden. De kunstenaar groeide er op, kreeg er zijn eerste schilderlessen, trouwde er en maakte er naam met zijn fijn geschilderde portretten en genrestukken. Het museum toont straks meer dan 80 kunstwerken van Schalcken en tijdgenoten uit museale- en particuliere collecties in binnen- en buitenland. Verschillende stukken zijn nog niet eerder in Nederland tentoongesteld geweest.
 
Internationale samenwerking
Schalcken - Kunstenaar van het verleiden is een vervolg op twee belangwekkende tentoonstellingen die het Dordrechts Museum al eerder in samenwerking met het Wallraf-Richartz-Museum te Keulen organiseerde om aandacht te besteden aan de kunst van de late 17de eeuw. In 1998-1999 werd een grote tentoonstelling georganiseerd over Arent de Gelder (1645-1727), die samen met Schalcken les had gehad van Samuel van Hoogstraten in Dordrecht.

Terwijl De Gelder zijn opleiding vervolgde bij Rembrandt in Amsterdam, koos Schalcken voor Gerrit Dou als tweede leermeester. In 2006-2007 figureerden zowel De Gelder als Schalcken prominent op de tentoonstelling De kroon op het werk. Hollandse schilderkunst 1670-1750. Een grote tentoonstelling over Schalcken is dan ook een fraai en toepasselijk vervolg, die recht doet aan de herwaardering van Schalcken als één van de grote Hollandse Meesters.
 
Beeld credit: G. Schalcken, Jonge vrouw met parel bij kaarslicht, circa 1695, Via Johnny van Haeften Ltd, Londen.

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.