Vroegste zelfportret van Petrus van Schendel aangekocht
DORDRECHT - Het Dordrechts Museum heeft met steun van de Vereniging Rembrandt, mede dankzij haar Themafonds 19de-eeuwse Schilderkunst, een bijzonder zelfportret van Petrus van Schendel, ofwel ‘Monsieur Chandelle’ kunnen verwerven. Het gaat om het vroegste zelfportret van deze romantische schilder. Het sfeervolle portret bij lamplicht is altijd in het bezit van de familie van de kunstenaar gebleven. Ook is het waarschijnlijk het eerste nachtstuk van de in de 19de eeuw internationaal succesvolle kaars- en lamplichtschilder.
Petrus van Schendel (Terheijden 1806 - 1870 Brussel) is de belangrijkste 19de-eeuwse schilder van nachtstukken of nocturnes. Hij is vooral bekend van marktscènes bij avond. In zijn eigen tijd behoorde hij tot de best betaalde schilders van Nederland. Hij verwierf nationale en internationale roem als fijnschilder van kaars- en lamplichttaferelen, hetgeen hem de bijnaam ‘Monsieur Chandelle’ opleverde. Zijn vroegste zelfportret, uit 1828, is altijd gekoesterd in de familie van de kunstenaar, maar kan nu door een bijdrage van de Vereniging Rembrandt in een openbare collectie aan een breed publiek getoond worden.
Internationale uitstraling
Peter Schoon, directeur van het Dordrechts Museum, is zeer verguld met de aanwinst: ‘Het is zoveel meer dan alleen een zelfportret. Het is een zelfbewuste jonge kunstenaar - hij was 22 jaar oud toen hij het schilderde - die ons aankijkt. Met prachtig licht, van die grote olielamp en met een sfeervol stilleven op de voorgrond. Het heeft een bijzondere, bijna internationale uitstraling.’
In de recente monografie van Van Schendel uit 2012 schrijft Jan de Meere over het zelfportret: ‘Het is alsof de kunstenaar hiermee duidelijk wil maken dat hij zijn ‘niche’ gevonden heeft: voortaan zou hij onderwerpen schilderen bij kunstlicht.’ De prominente olielamp op het zelfportret is een sinumbralamp (‘lamp zonder schaduw’), destijds een noviteit. Van Schendel was naast schilder ook uitvinder en had grote interesse in dergelijke vernieuwingen.
In de collectie van het Dordrechts Museum vormen de 17de en de 19de eeuw zwaartepunten.
Met aankopen, tentoonstellingen en publicaties heeft het museum zich in de afgelopen jaren steeds meer geprofileerd als museum van de 19de eeuw. Met werken van o.a. Koekkoek, Schelfhout, Schotel, Scheffer en Springer is een belangrijke collectie romantische schilderkunst vertegenwoordigd. Van Petrus van Schendel was nog geen werk aanwezig.
Bekijk Zelfportret bij lamplicht binnen de context van de Collectie Nederland op de website van de Vereniging Rembrandt: http://bit.ly/1B82QUW
Uiteraard kunt u ook op de website van het Dordrechts Museum terecht: www.dordrechtsmuseum.nl.
