Twaalf Hollandse burgemeesters - waaronder Arno Brok uit Dordrecht - gaan de verjaardag van 750 jaar Oudewater vieren
DORDREC HT – De burgemeesters van de twaalf Hollandse steden - die op 19 juli 1572 in het Hof van Dordrecht bijeen kwamen op de belangrijke eerste vrije statenvergadering, - vieren samen op 4 juli 2015 een bijzonder feest en zo een verjaardag.
De datum wordt beschouwd als de geboortedag 750 jaar geleden van de stad Oudewater, die er in 1572 ook bij was. Het openingsweekeinde van 750 jaar Oudewater is overigens al 10 en 11 oktober 2014.
De oud-Hollandse stad – die nu tot de provincie Utrecht behoort – kwam in 1572 samen met tien andere Hollandse steden naar Dordrecht en was aanwezig in het Hof van Dordrecht. Door de samenkomst werd wellicht onbedoeld de natie Nederland geboren. Dordt noemt zich in elk geval de stad van het begin en gelet op de relatie zal burgemeester Arno Brok op 4 juli 2015 in Oudewater zijn.
Oudewater besloot tijdens de vergadering om mee te doen en mee te betalen voor de vrijheidsstrijd tegen de Spaanse bezetters die werd gevoerd onder leiding van prins Willem van Oranje.
Het wapen van de jubilerende gemeente Oudewater blijft ook op een bepaalde wijze zichtbaar in de nieuwe opstelling van de historie in de zogeheten Statenzaal in Dordrecht. Begin maart 2015 gaat de zaal en het Hof na een grootscheepse verbouwing en herinrichting weer voor het publiek open.
Meer over de gemeente van oud-Dordtenaar en nu daar burgemeester Pieter Verhoeve:
http://www.oudewater750jaar.nl/programma
Programma
Van een grootse opening tot intieme concerten en van een sfeervolle decembermaand tot een knallend verenigingenfestijn: het evenementenprogramma van Oudewater 750 kenmerkt zich in een grote veelzijdigheid. Er is voor ieder wat wils, van jong tot oud. Maar ook voor iedereen samen, want met elkaar vieren we dit bijzondere jubileum. Het programma bestaat niet alleen uit unieke Oudewater 750 evenementen; ook bestaande evenementen en nieuwe initiatieven van verenigingen, stichtingen, ondernemers, scholen, middenstand en inwoners kunnen met een 'Oudewater 750-thema' een plek krijgen binnen het programma. Op die manier vormt het 750 jarig bestaan van de stad een thematische rode draad door de evenementenkalender van 2015.
Naast tal van evenementen zijn er ook verschillende activiteiten op het gebied van kunst, cultuur en educatie.
Eerste vrije vergadering Staten van Holland 1572 (bron nationaal archief)
In 1572 kwamen vertegenwoordigers van verschillende Hollandse steden en edelen, de Staten van Holland, voor het eerst in een 'vrije' vergadering bij elkaar. Het was een revolutionaire daad tegen de tirannie van de Spaanse vorst en een eerste stap naar de onafhankelijkheid van de Nederlanden. Want alleen de Spaanse koning Filips II of zijn stadhouder hadden het recht een vergadering bijeen te roepen.
Verzet tegen Spanje
Vanaf het moment dat Filips II in 1555 zijn vader Karel V als heer van de Nederlanden opvolgde, rees er verzet tegen de politiek van de nieuwe koning. De onvrede groeide met de dag en had vooral te maken met het meedogenloze optreden en de gehate belastingen (de 10e, 20e en 100e penning) van de landvoogd, de hertog van Alva. Die was door Filips II naar de Nederlanden gestuurd om na de Beeldenstorm van 1566 orde op zaken te stellen.
Deelnemers
In Dordrecht, de oudste stad van Holland, kwamen tussen 19 en 28 juli edelen en vertegenwoordigers van 12 Hollandse steden bijeen in de refter van het Augustijnenklooster. Het waren afgevaardigden van Dordrecht, Haarlem, Alkmaar, Medemblik, Enkhuizen, Hoorn, Monnickendam, Edam, Leiden, Oudewater, Gouda en Gorcum. Amsterdam was er niet bij, die stad bleef nog tot 1578 Spaansgezind. Willem van Oranje had Philips van Marnix, heer van Aldegonde, naar de vergadering gestuurd.
Besluiten van de vergadering
De aanleiding voor de Statenvergadering was de wens van Willem van Oranje financiële steun te krijgen van de Staten om de strijd tegen Filips II voort te kunnen zetten. Tijdens de eerste 'vrije' Statenvergadering besloten de Hollandse edelen en steden zich aan te sluiten bij de opstand tegen de Spaanse vorst en het verzoek van de Prins van Oranje in te willigen. En dat niet alleen: ze benoemden Van Oranje als hun nieuwe stadhouder. De Staten bepaalden dus zelf wie voortaan zou optreden als vertegenwoordiger van hun landsheer, Filips II. Verder besloten de Staten op verzoek van Willem van Oranje vrijheid van godsdienst aan te houden en werd de geuzenleider Willem van der Marck, graaf van Lumey, tot legerleider van Holland benoemd. Het was nu echt oorlog met Spanje.
Nationaal Archief
3.01.04.01 Archief Staten van Holland en West-Friesland, 1572-1795, inv.nr.324B
Bekijk alle scans van de Notulen van de eerste vrije Statenvergadering uit 1572.
