Ontdekking van onbekende broer / oom die in Dordrecht is gesneuveld

26 augustus 2014 door Hennie van der Zouw
Ontdekking van onbekende broer / oom die in Dordrecht is gesneuveld

Door Hans Berrevoets.

DORDRECHT / VLAARDINGEN – Een voor mensen uit Vlaardingen onbekend familielid blijkt op 12 mei 1940 in Dordrecht gesneuveld te zijn en er ook begraven te liggen. Hij heeft na de oorlog een eregraf op de Essenhof gekregen.

Elk jaar klinkt zijn naam in mei uit de mond van een leerling uit Dordrecht tijdens de herdenking in de oude aula op de Essenhof. De familie wist dat niet of niet meer, zo bevestigt de stadsarchivaris van Vlaardingen, Harm Jan Luth.

De man, die al jaren ook in de straatnamencommissie van de gemeente Dordrecht zit, is hierover niet verbaasd. ,,Als mensen in archieven gaan zoeken, dan komen regelmatig familiezaken boven water, waarvan niemand wist. Dat blijkt soms heel emotioneel te zijn of een opluchting”
Ditmaal bracht een foto van soldaat Adrianus van der Kuijl (1919-1940) zijn familie uiteindelijk bij zijn eregraf in Dordrecht.

Het begin lag bij ras-Vlaardinger Sjaak Poldervaart. Hij vond in een kast bij zijn schoonmoeder, mevrouw Van der Kuijl, een voor hem onbekende foto. Het portret was van een voor Poldervaart geheel onbekende jonge soldaat.

Uit een ansichtkaart, die daarna werd ontdekt, werd duidelijk dat de foto van soldaat Adrianus van der Kuijl was, die in 1919 was geboren.  Na zijn dood in 1940 werd er verder over hem niet meer gesproken. Schoonzoon Sjaak Poldervaart moest volgens Harm Jan Luth concluderen dat zijn schoonmoeder dus nog een broer had gehad, die geheel in de vergetelheid was geraakt.

Het verhaal kan nu worden verteld en daarmee wordt de geschiedenis recht gedaan. ,,Daarom vragen alle archieven altijd om kasten en zolders niet zomaar leeg te ruimen, maar met de papieren naar hen toe te komen”, aldus Harm Jan Luth.

Het archief heeft het verhaal van de ontdekking van het eregraf kunnen reconstrueren en medewerker Joke van Leeuwen-Zuidgeest deed daarvan verslag op de website www.geschiedenisvanvlaardingen.nl.

Met toestemming publiceren we dat:
 
Foto: Oorlogsgraf Adrianus van der Kuijl
Door: Stadsarchief Vlaardingen, Periode: 1900 - 1949, Thema's: Oorlog.

Op een zonnige dag in augustus 2013 trekt ras-Vlaardinger Sjaak Poldervaart in het Stadsarchief een foto uit zijn binnenzak. Hierbij stelt hij de vraag of de bewuste foto misschien iets voor de collectie is. Terwijl hij er eens rustig voor gaat zitten, vertelt hij het bijzondere verhaal dat erachter zit....
De foto waar het om gaat is gemaakt op de erebegraafplaats 'De Essenhof' in Dordrecht. Het is het oorlogsgraf van de op 12 mei 1940 omgekomen, uit Vlaardingen afkomstige huzaar Adrianus Dirk van der Kuijl (geb. 2-11-1919).

Sjaak Poldervaart vond tijdens het opruimen van een kast in het huis van zijn schoonmoeder mevrouw Van der Kuijl, een portretfoto van een jonge soldaat. Even later kwam er ook een ansichtkaart tevoorschijn. De afzender was Adrianus van der Kuijl. Hierop schreef hij dat het nog wel lang zou duren voordat hij uit de oorlog terug zou keren. De link was gelegd. Adrianus bleek de - de familie tot dan toe onbekende - broer te zijn van mevrouw Van der Kuijl. Via de Oorlogsgravenstichting werd het de familie duidelijk waar Adrianus al ruim 70 jaar begraven ligt. Via de opzichter van de Dordtse begraafplaats kwamen Sjaak en zijn vrouw ook achter de precieze oorzaak van zijn overlijden.
 
Tragische gebeurtenis
Hier in het kort het trieste verhaal. Adrianus van der Kuijl was in de meidagen van 1940 ingedeeld bij de Lichte Divisie, een afdeling van het Regiment Huzaren Motorrijders (2 RHM). Het regiment had de opdracht om via het Wieldrechtse Veer bij Dordrecht door te stoten naar de Waalhaven. Na een rustpauze in Wijngaarden vertrokken de gemotoriseerde soldaten op die 12e mei naar Dordrecht. Na de motoren daar te hebben volgetankt, reed één groep met een flinke snelheid via het Hugo de Grootplein richting het veer.

De Nederlandse troepen in Wieldrecht zagen plotseling brullende motoren in volle vaart op zich afkomen, konden deze zo snel niet plaatsen en openden het vuur. Hierbij vielen zeven doden en enkele gewonden. Een andere groep, waaronder Van der Kuijl, vergiste zich in de richting en reed in volle vaart naar de Weeskinderendijk, recht in het vuur van de machinegeweren van Duitse parachutisten. Als gevolg hiervan waren negen doden te betreuren. De jonge Adrianus van der Kuijl was een van de slachtoffers. De uitgebrande voertuigen en hun dode berijders hebben nog enkele dagen op de Weeskinderendijk gelegen......

De foto is inmiddels opgenomen in de collectie van het Stadsarchief Vlaardingen
 

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.