Rembrandts schilderij ,,Verloochening van Petrus" zal Dordrecht weer gaan verlaten

13 januari 2013
Rembrandts schilderij ,,Verloochening van Petrus"  zal Dordrecht weer gaan verlaten

DORDRECHT - Het enige schilderij dat van Rembrandt  momenteel in het Dordrechts Museum hangt - de verloochening van Petrus - gaat binnen afzienbare tijd terug naar het Rijksmuseum in Amsterdam. Dat museum wordt na een lange verbouwing heringericht voor de opening in april.

De Rembrandt in Dordrecht voegt nog steeds iets unieks toe aan het museum in Dordrecht, want het pronkstuk maakt de presentatie van leerlingen van Rembrandt af. Het Dordrechts Museum heeft nog niet bepaald of er nog extra de aandacht zal worden gevestigd op het moment dat de Rembrandt, die in bruikleen was, uit de stad zal vertrekken. Ds. Kees Streefkerk van de Ontmoetingskerk in Sterrenburg heeft enkele excursies kunnen houden naar het bijzondere werk uit 1660 van de wereldberoemde schilder.

Overigens heeft het museum dankzij de expositie Portret in Portret nog tot mei internatioinaal vermaarde schilderijen in huis.

(Journalist Aart van Zoest heeft een prachtige website die een bezoek waard is. Hij schrijft over veel en ook over dit pronkstuk dat nu nog even in Dordrecht  te zien is www.aartvanzoest.nl/aart_van_zoest)

Wanneer Rembrandt zich voorstelt hoe de verloochening van Petrus zich afspeelde, vertelt hij het gehele verhaal. We krijgen allen te zien die in het gebeuren een rol spelen: Petrus en zijn doodsangst, het dienstmeisje en haar heilige onschuld, de soldaten en hun militaire macht, maar ook Jezus die wordt weggevoerd en nog even omkijkt. Een verhaal om levenslang over na te te mijmeren.

Weinig schilderijen tonen beter Rembrandts meesterschap. Hij heeft het gemaakt in 1660, in het bezit van alle vermogens waarmee hij begiftigd was op artistiek en op geestelijk gebied.

De compositie geeft aan alle personages een veelbetekenende plaats. De belichting accentueert het belang van een ieder in het verhaal. Houding, gestes, gelaatsuitdrukking geven uitdrukking aan wat zich in in de harten en breinen afspeelt. Zoals ook vaak op andere schilderijen van Rembrandt het geval is, lijkt het of de mensen bij zichzelf naar binnen kijken om zich te bezinnen op wat hen overkomt en te doen staat.

Net als Caravaggio en Honthorst heeft Rembrandt geen historisch realiteitseffect kunnen nastreven in de kleding van zijn personen. Het dienstmeisje ziet er uit als een meisje uit Rembrandts dagen. De Romeinen zijn uitgedost als vervaarlijke helmdragers en ook Petrus ziet er fantastisch uit, bebaard en gekleed naar Rembrandts fantasie. Hij was immers dol op verkleedpartijen en is min of meer daaraan failliet gegaan.

Het is Rembrandts geniale inlevingsvermogen dat ons tot in de ziel treft. Hoofdpersoon Petrus doet nog zijn best om overtuigend over te komen. Je hoort hem zijn verloochenende woorden bijna uitspreken, in ieder geval onderstrepen door een theatraal gebaar. Je zou hem bijna gaan geloven. Alleen de uitdrukking op zijn gezicht maakt het de goede opmerker mogelijk om zijn innerlijke strijd te zien.

Het meisje doet denken aan het oude vrouwtje dat, volgens een wellicht mythologische overlevering, met een takje aan kwam dragen om dat te werpen op het vuur van de brandstapel waarop de Tsjech Johannes Hus was gebracht wegens verzet tegen de gevestigde religieuze orde van zijn tijd. Hus, op dat moment zelfs in staat om grootmoedig te zijn, zou gezegd hebben 'Sancta simplicitas!'. In de eenvoud van haar ziel denkt zij goed te doen.

Het allerintrigerends is de militair die Rembrandt een opvallende plaats op de voorgrond gegeven heeft. Je kunt je ogen haast niet van die man afhouden. Wat speelt zich af in zijn hoofd? Zou het kunnen zijn: wat gaat mij dit alles aan? Wat doe ik hier, ver van Rome?

Hoeveel militairen ter wereld zitten er vandaag de dag net zo nadenkelijk bij, ver van huis? Stellen zich mogelijk vragen over het nut van hun aanwezigheid. Dromen van het thuisfront, dat zich zorgen maakt.

Zoals gezegd: Rembrandt vertelt een verhaal. Op de achtergrond: Jezus, die gevankelijk wordt weggevoerd. Hij kijkt om. Er gebeurt wat hij voorspeld heeft. Een akelige prelude op wat er nog te gebeuren staat. Het verhaal heeft een einde dat ons bekend is en waar Rembrandt ons aan herinnert.

 

Gerelateerde wijken:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.