Zoektocht naar dertien slachtoffers Van bombardement op park Merwestein
DORDRECHT - Van de dertien Dordtse burgers die werkten in oktober 1944 in park Merwestein zijn er pas twee als slachtoffer van het bombardement op dat park herkend. Daarom zal voor de eerste keer een unieke foto worden gepubliceerd om meer duidelijkheid te krijgen over het lot van die dertien werkers in het park.
De geschiedenis van het bombardement op 24 oktober 1944 kort na twaalf uur op park Merwestein in Dordrecht is nog steeds niet geschreven. Onderzoeker Gert van Bemmel van het Platform Stedelijke Herdenking wil steeds meer slachtoffers een gezicht geven.
Van de vermoedelijk 69 burgerslachtoffers heeft hij pas 61 namen weten te achterhalen. Deze burgers van Dordrecht hebben een plek gekregen op de
website www.bombardementenopdordrecht.nl. Gert van Bemmel: ,,Deze site heeft als hoofddoel de namen van de slachtofferlijst in herinnering te laten voortleven." Hij blijft afhankelijk van mensen, die meer kunnen vertellen over het bombardement van 24 oktober 1944.
Die datum - 68 jaar geleden - heeft in de Dordtse geschiedenis een plek als een rampdag. ,,Daarom zal het museum 40-45 aan de Nieuwe Haven op 24 oktober - ter herdenking van alle burgerslachtoffers - de vlag half stok hijsen", aldus voorzitter Theo Berendsen van het museum 40-45.
Die gedenkwaardige 24 oktober 1944 vielen er bommen op park Merwesteyn waar een commandocentrum werd getroffen, maar elders in de stad werden twee duizend (!) woningen zwaar of licht beschadigd.
De foto van de dertien werkers in het park - die ook een tijdsbeeld geeft - komt uit de collectie van het Museum 1940-1945. De locatie waar de foto werd gemaakt is Park Merwestein. Volgens Van Bemmel dateert de foto uit september-oktober 1944, dus de kans is zeer groot dat alle mensen tijdens het bombardement in het park waren. Zij hadden werk in de keuken van het gebouw in het park of in de tuin.
Het waren bijzondere omstandigheden. Het park was in 1944 Duits militair gebied. De bezetters hadden in een historisch gebouw een hoofdkwartier. Twee personen op de foto zijn inmiddels als slachtoffer herkend: Anna Makkelie-Gerrijts en Maria Spoor-Makkelie.
De vraag van Gert van Bemmel is: Wie herkend nog andere gezichten of heeft aanvullende informatie? De onderzoeker heeft gemerkt dat bij veel oudere Dordtenaren nog herinneringen bestaan aan de dag met een zwarte rand. De tweeduizend woningen die zwaar of licht werden beschadigd in het centrum van
Dordrecht, markeren dat ook. Het front is in die tijd in Noord-Brabant. De opmars van de geallieerden door het zuiden is in volle gang. Het is twee weken voordat de laatste Duitsers zich in de vestiging Holland terug trekken over de Moerdijkbruggen. Dordrecht is een stad van ook strategisch belang.
Gert van Bemmel heeft wat betreft de tijd van het bombardement al de nodige informatie op zijn site kunnen zetten: Om 12.05 uur klinkt dinsdag 24 oktober luchtalarm. Vanuit het zuiden naderen vliegtuigen van de Britse RAF de stad. Het doelwit is het Park Merwestein. Vijf squadrons, elk bestaande uit tien Hawker Typhoons, voeren dit bombardement uit.
Voltreffers zijn er in het park en verder in de volgende straten: Cronjéstraat, Paul Krügerstraat, Bankastraat, Berckepad, Vrieseweg (Buitenschool en Clara Mariahof), Burg. de Raadtsingel, Singel, Museumstraat, Augustijnenkamp, Steegoversloot, Kromhout, Kasperspad, Repelaerstraat (in de oorlogsjaren de naam van de Koningin Wilhelminastraat), Vest en St. Jorisweg. Blindgangers zijn genoteerd op de Ferd. Bolsingel (drie stuks), op de Blekersdijk (voor de Wilhelminakerk), Van Hoogstratensingel, Kasperspad (bloemisterij Bothof), Stooplaan/Groenedijk en het Oranjepark (voor het huis van Dr. Assies).
Er zijn branden gemeld op de volgende plaatsen: Kromhout, Kasperspad (Wilhelminastichting), Vrieseweg, Steegoversloot en de Vest. Ook elders in Nederland werden in de oorlog burgerdoelen getroffen bij luchtaanvallen op de bezetters. Ook daar werd de geschiedenis, net als in Dordrecht, pas tientallen jaren pas onderzocht. Gert van Bemmel hoopt dat in 2015, 75 jaar na het begin van de tweede wereldoorlog, alle namen van slachtoffers van het bombardement bekend zijn. Zij kunnen dan een plek krijgen op een herinneringsplek, waarnaar het Platform Stedelijke Herdenking samen met het museum 40-45 streeft.
Ook in andere steden is er aandacht om namen niet te vergeten van slachtoffers.
