Nieuwe namen in openbare ruimte: Mauthausenplein of Sebesveld gewenst?

24 augustus 2011

DORDRECHT - Ingezonden door Cor Muilwijk, Dordts onderzoeker en met name gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog:

"Over niet al te lange tijd zal er in de Dordtse gemeenteraad gesproken gaan worden over het benoemen van openbare ruimten en is er een draagvlak om Dordtenaren die een steentje bijdroegen aan de historie een plekje te geven wat ze verdienen. Schrijver van het onderstaande verdiept zich in de materie en komt tot de conclusie dat we niet alleen een vriendschappelijke kant onderhouden met steden, maar dat we door verdriet ook een band hebben met bepaalde steden. Misschien is ook een “Mauthausenplein” gewenst naast het “Sebesveld” ?

Een walgelijke stedenband
We hebben als Dordrecht de banden met Bamenda, Varna en noem er nog maar een paar op. Je kunt ze vinden op de welkomstborden bij het inrijden van de stad. Volgens mij ook iets met Recklinghausen.  Bij de naam “Hausen” dacht ik terug aan een plaatsnaam waar een aantal Dordtenaren de dood vonden. Sebes was er één van. Aart Alblas nog één (hoewel geen geboren Dordtenaar). Aart Alblas kreeg een brug naar zich vernoemd. Schamel, maar wel rechtvaardig. Tenminste nog iets. Sebes kreeg niets. Of ze moeten de kroeg naar hem hebben vernoemd, maar dat lijkt me niet, aangezien de toko toen al die naam had.

We hebben als Dordrecht ook een band met Mauthausen door deze slachtoffers die daar  vielen. Het overall potje kennen we wel. Het is menigeen in de laatste jaren in de schoolbanken wel om de oren gegeseld. De kampen. We kennen globaal de verhalen van de moordenaars die de Joden, de Roma, de homo’s en anderen de pijp uit hielpen door middel van executie, verbranding en vergassing of nog andere manieren die we hier niet eens willen noemen. Check eens op internet, Dordrecht, hoeveel kampen er niet waren. Een grote supermarkt zou stuk draaien met zoveel filialen.

Mauthausen was puur sadisme. Gelegen in de schitterende natuur van Oostenrijk zou je een gruwelijk oord als dit niet kunnen plaatsen. Een grotere tegenstelling was niet denkbaar. De succesvolle Weense groeve waar prachtig en duurzaam graniet vandaam kwam werd al snel na de annexatie ingepikt door de SS. Het kamp werd gebouwd rond de trap die bekend zou worden als “De trap des doods.” De uitdrukking “met geen pen te omschrijven” moet hier zo overdrachtelijk gezien worden als maar de bedoeling is. Het is te omschrijven, maar nooit te bevatten wat mannen als onder andere Alblas en Sebes hebben meegemaakt.

Een trap van 168 ongelijke treden van soms wel een halve meter hoog leidde hen naar de groeve waarvandaan ze met draagbeugels de blokken graniet op hun rug moesten dragen naar boven. De sadistische bewakers hielden hen sterk in de gaten en soms, als “lolletje”, kreeg de voorste van een rij gevangen een duwtje bovenaan de trap en sleurde op die manier alle achter hem lopende gevangen mee. De rotsblokken vielen als dodelijk wapen met hen mee. Wie probeerde uit de stoet te springen, werd zonder pardon doorzeefd met kogels. De martelingen verder omschrijven laat ik achterwege omdat de gruwelijkheden zich blijven opsommen. Veel gevangenen hebben zich voor de wapens gegooid of sprongen uit wanhoop in de groeve om van deze ellende af te zijn. Veel, erg veel zijn er op mensonterende wijze aan hun einde gekomen.

Onder de slachtoffers twee mannen met een Dordts verleden. Henk Sebes en Aart Alblas. De eerste uit een arbeidersgezin met een gedreven passie voor zijn taak en zijn land. Hij liet er zelfs vrouw en kind voor achter in Engeland. De tweede uit de kant van de gereformeerde Wilhelminakerk met een verloofde en als meest gedecoreerde verzetsstrijder de boeken in gegaan door als enige in het Englandspiel als langste met zijn zender in de lucht in bezet gebied te zijn. Naar Alblas is een brug vernoemd. Waar krijgt Sebes een nagedachtenis? En welke wethouder steekt er in de toekomst eens een kaarsje aan in Mauthausen?"

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.