DiEP Dordrecht geeft via Ineke Middag blik op eigen taak in jubileumjaar 2010

13 november 2010

DORDRECHT – Het archief van Dordrecht bestaat 125 jaar, maar heet vanaf 2007 erfgoedcentrum DiEP.

We willen zo uitdrukken dat we meer zijn dan een archief. Directeur Ineke Middag zei dit tijdens een jubileumtoespraak op een historische plek: het Groothoofd.

In haar verhaal zet zij Dordrecht, DiEP, het verleden, vandaag en de toekomst neer. Om geschiedenis te schrijven, plaatsen we met toestemming van directeur Ineke Middag een selectie uit haar verhaal op internet om de historie van Dordrecht aan te vullen.

Ze werd in 2009 speciaal door de gemeente Dordrecht aangetrokken om Dordt als stad van erfgoed zichtbaarder te maken. De directeur geeft ook een visie op de mogelijkheden van het Hof, waar op 19 juli 1572 via de opening van de Vrije Statenvergadering onder leiding van de stadsregering van Dordrecht de onafhankelijkheid van Nederland werd geboren.

Elders is ook het DiEP-Dordrecht verhaal van cultuur historicus Thomas von der Dunk te vinden:

,,De plek waar we ons bevinden, was het belangrijkste ‘hooft’ van de stad Dordrecht, een punt waar eeuwen geleden land op de rivier kon worden gewonnen. Het land ontstond tussen kleine opgehoogde straten die dienden als dijkjes. De uiteinden van die dijkjes heetten hoofden, en van al deze hoofden, ‘heeft het meest noordelijk gelegen exemplaar als Groothoofd altijd zijn oorspronkelijke naam in de stad behouden’, aldus archeoloog Herbert Sarfatij. Dat land waar de drie rivieren de Noord, de Merwede en de Oude Maas samenkomen, werd een belangrijk en lucratief aanlegpunt voor schepen en handel. Wij bevinden ons nu in de Groothoofdspoort, een van de laatste overgebleven oorspronkelijke Middeleeuwse stadspoorten van Dordrecht. De poort vormde de belangrijkste toegang tot de stad vanaf de rivier. De kade ‘het Groothoofd’ wordt zelfs al in 1285 genoemd, en ontelbare reizigers en vooraanstaande personen zoals Karel V, Philips II, Alva, Maurits, Willem van Oranje en Napoleon gingen hier aan land!

Deze historische locatie, in zijn volle trots en glorie hersteld dankzij de recente indrukwekkende restauratie, leek ons de meest passende plek om u uit te nodigen met ons het 125-jarig jubileum van Erfgoedcentrum DiEP te vieren, en ik heet u dan ook namens alle medewerkers van harte welkom. Vandaag en elke dag opnieuw komen hier geschiedenis en actualiteit samen. Met de benoeming in 1885 van de eerste Stadsarchivaris, was het stadsarchief van Dordrecht een feit. Sinds 2007 heten wij erfgoedcentrum, om uit te drukken dat wij meer zijn dan een archief. Wij beheren weliswaar zeven kilometer archief, maar ook een belangrijke archeologische en bouwhistorische verzameling. Het archief bestaat uit het overheidsarchief van de gemeente Dordrecht en 13 regiogemeenten, en talloze particuliere archieven van kerkgenootschappen, ziekenhuizen, sportclubs en andere verenigingen. Samen omvatten ze meer dan 2000 jaar geschiedenis van deze regio.

Dit prachtige erfgoed houdt een fraaie belofte in voor de toekomst. De meesten van u zijn bekend met de ambities van de gemeente Dordrecht, om op een andere, even historische locatie op een steenworp afstand hier vandaan, in Het Hof, het historische belang van Dordrecht tot uitdrukking te brengen, in een permanent publiekscentrum dat mede door DiEP ingevuld gaat worden. Een uitdaging die DiEP graag samen met de stad aangaat; wij verheugen ons nu al elke dag op deze plek, waar de ontmoeting van geschiedenis en toekomst de actualiteit gaat vormen en waar voor ons als collectiebeheerder en erfgoedleverancier vele kansen in het verschiet liggen.

Graag maak ik van deze gelegenheid gebruik u even mee te nemen naar onze andere taak: het archiveren ten behoeve van burgers, waarin betrouwbaarheid, transparantie, verantwoording, democratische controle en vrij gebruik van publieke informatie een eerste aandachtspunt is.

Het dagelijks creëren van digitale informatie, die we uitwisselen via het internet, betekent voor die taak een totale aardverschuiving. En dat geldt niet minder voor het archiveren van die informatie.

Een groot deel van de hier aanwezigen kent nog wel de overheid als bestuurdienst, met één centraal punt waar alle post binnenkwam, geregistreerd werd en vervolgens verdeeld. Alle ambtelijke zaken werden netjes afgehandeld en alle uitgaande stukken gingen via één typekamer naar buiten. Aan dat paradijs voor DIVvers en archivarissen, kwam definitief een einde met de introductie van de personal computer (de pc), de printers op iedere afdeling en even later e-mail en internet. Dat wat ooit een beheersbaar lineair schriftelijk werkproces was, ontaardde in een tsunami van informatieapplicaties en uitwisseling daarvan van iedereen met iedereen, met als gevolg een informatiekluwen waar de DIVver en archivaris amper meer vat op kunnen krijgen en waarin de gemiddelde ambtenaar nauwelijks meer te motiveren is, zich rekenschap te geven van het belang van archivering.

De archiefsector is zich inmiddels van deze nieuw situatie zeer bewust en wil de impact van deze nieuwe technologieën op de vorming, uitwisseling, hergebruik en duurzame bewaring van informatie, inzetten als motor voor innovatie. Daarbij moet u dan nadrukkelijk niet alleen denken aan het digitaliseren van oude informatie en die on-line toegankelijk maken, dat is voornamelijk een erfgoedtaak.

Nee, de uitdaging ligt in het verbeteren van de aansluiting van het digitale archief op de digitale informatieketen van de gemeentelijke administratie, om samen te komen tot een goed werkende integrale informatie- en archiefketen.

Archieven hebben een democratische, wetenschappelijke en economische functie. En archieven geven voeding aan ons institutionele geheugen, ons maatschappelijke geweten en onze culturele identiteit. Wij vieren vandaag ons roemrijke verleden, maar graag vier ik met u ook de roemrijke toekomst van een sterk en herkenbaar cultuurhistorisch en toeristisch Dordrecht.

Gerelateerde straten:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.