Dubbeldam 1 juli veertig jaar wijk van Dordrecht

27 juni 2010

DORDRECHT -Op 1 juli 2010 zal het precies veertig jaar geleden zijn, dat Dubbeldam een wijk werd van Dordrecht. De grote stad gaf de oude Dubbeldammers zelfs geen plaatsbord langs de kant van de weg met de vermelding DUBBBELDAM (gemeente Dordrecht).

Een actie om dit verleden toch een plek te geven, is nog niet succesvol geweest. Alleen Dubbeldam als wijk van Dordrecht verscheen vijftien jaar geleden op de borden, maar andere wijken kregen een vergelijkbare erkenning.

De organisatie Oud Dubbeldam neemt nog steeds een eigen plaats in bij de geschiedschrijving. Een aantal Dubbeldammers weigerde ook bij de post de naam Dordrecht op te schrijven. Zo eindigde Arie van der Weteringh jr. oog in het NK jeugddammen als Dubbeldammer en werd Dordrecht gewoon niet genoemd. Zijn vader was dan ook aan de Rechte Zandweg een echte Dubbeldammer.

Donderdag 1 juli 2010 is dan ook voor een aantal Dubbeldammer geen historische datum op de kalender. Mr. J.J. van der Lee werd toen ook hun burgemeester en de Dordtse gemeenteraad volgde daarna als hoogste democratisch gekozen orgaan met nog enkele mensen erin met Dubbeldams bloed.

Op Wikipedia blijft de Dubbeldamse geschiedenis wel op een eigen manier leven: Dubbeldam was een dorp op het Eiland van Dordrecht, is per 1 juli 1970 toegevoegd aan de gemeente Dordrecht en maakt sindsdien als wijk deel uit van deze stad. 

Voormalig raadhuis
Dubbeldam bestaat uit een oude dorpskern, een paar voormalige landwegen en veel nieuwbouw. Van de oude dorpskern is door afbraak en nieuwbouw in de jaren zestig weinig meer te zien. De wijk ligt bijna direct aan het natuurgebied de Hollandse Biesbosch. Voor Dordtse begrippen wonen er veel welgestelden.

De naam Dubbeldam is eenvoudig te verklaren als "dam in de Dubbel", een riviertje dat door de Groote of Hollandsche Waard liep. In 1282 wordt de locatie voor het eerst vermeld. Ergens in de veertiende eeuw krijgt het dorpje met de omliggende boerderijen de status van ambacht. Als in de nacht van 18 op 19 november 1421 de Sint-Elisabethsvloed een einde maakt aan de Groote of Hollandsche Waard, verdrinkt Dubbeldam met 17 andere dorpen.

De rechten op de ambachten bleven echter (zij het als dode letter) in stand en toen er in de zestiende eeuw in het gebied ten zuiden en oosten van Dordrecht weer gepolderd werd, kreeg Arend Cornelisz., burgemeester van Dordrecht en heer van (het eveneens verdronken) De Mijl, interesse in de rechten over Dubbeldam, die hij in 1554 van het gewest Holland als erfpacht verkreeg. Vanaf ca. 1560 begonnen hij en zijn opvolgers het gebied systematisch in te polderen. Het was van groot belang voor Dubbeldam om de grenzen vast te stellen, daar werd een commissie voor ingesteld. Landmeters trokken rond 1560 een 'ree' (grenslijn) tussen Dordrecht en Dubbeldam ter hoogte van ongeveer Reeweg-Oost. De vier polders waar het ambacht Dubbeldam uiteindelijk uit zou bestaan waren: Oud-Dubbeldam, de Noordpolder, de Zuidpolder en de Aloïsenpolder. De polder Wieldrecht werd in 1659 een zelfstandig ambacht. Het dorp Dubbeldam werd in 1630 groot genoeg geacht voor een eigen kerk.

Oude Watertoren, Dubbeldam
Dubbeldam was lange tijd niet meer dan een paar huisjes rond een kerk. In 1632 stonden er slechts 56 huizen, honderd jaar later waren dat er 107 en in 1840 was dit aantal gegroeid tot 243. Na 1750 werd het grondgebied van Dubbeldam flink uitgebreid met nieuwe polders en groeide ook het dorp uit tot een plaats van redelijke omvang. In 1816 werd de gemeente Dubbeldam geformeerd, die in 1856 de gemeentes Wieldrecht en De Mijl zou annexeren. De macht van de ambachtsheer was met de vorming van de gemeente geminimaliseerd, al bleef hij tot 1929 rechten over Dubbeldam houden.

Het grondgebied van Dubbeldam besloeg vanaf 1856 ongeveer 3/4 deel van het Eiland van Dordrecht, het qua inwonertal veel grotere Dordrecht moest het met een veel kleiner deel doen. Vanaf 1871 werden herhaaldelijk stukken grondgebied door het uitbreidende Dordrecht geannexeerd. Om de aanleg van de spoorlijn naar Sliedrecht mogelijk te maken werd rond 1880 grond geruild met Dordrecht en het gebied rond 't Vissertje aan Dubbeldam toegevoegd. Smalend kunnen oude Dubbeldammers nu nog zeggen: 'Het station van Dordrecht staat op het grondgebied van Dubbeldam'. Dordrecht bleef groeien en had veel meer ruimte nodig. Ondanks pogingen in de jaren zestig om het dorp, door het te doen uitgroeien tot een voorstad van Dordrecht, zijn zelfstandigheid te laten behouden werd Dubbeldam op 1 juli 1970 geheel aan Dordrecht toegevoegd. Nelleke Voshart-Van Heeren was de laatste die als ingezetene van de gemeente Dubbeldam werd ingeschreven. Zij werd op 30 juni geboren en haar vader spoedde zich naar het toenmalige raadhuis aan de Dubbelsteynlaan om op de valreep zijn dochter Pieternella aan te geven. Naar zijn zeggen een uur voordat Dubbeldam bij Dordrecht werd ingelijfd. Vader van Heeren is er nog altijd trots op en "ik ook", zegt Nelleke. Nakomelinge van twee volbloed Dubbeldammers, vader Jan van Heeren en moeder Thea van der Weijde.

Gerelateerde wijken:
Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.