Studie op hostel (opvanghuis) voor alcoholverslaafden in Dordrecht

DORDRECHT - Om de leefbaarheid in Dordrecht te vergroten moeten alcoholverslaafden, die op straat leven, een dak boven het hoofd krijgen. PvdA-wethouder en lijsttrekker Jan Lagendijk denkt serieus over een zogeheten hostel voor alcoholverslaafden. Inmiddels wordt dat idee al nader onderzocht bij de gemeente. De bedoeling van de voorman van de PvdA is om dit hostel als voornemen te regelen in het programma voor het college van burgemeester en wethouders voor de periode 2010-2014.

Eerder ontstond de nodige opschudding in Dordrecht over de locatie voor een hostel voor drugsverslaafden. Momenteel loopt de voorbereiding voor de bouw aan de Amnesty International weg. De gemeente worstelt al een tijd met een groep van pakweg dertig tot veertig alcoholverslaafden, die vooral in de binnenstad overlast geven. Volgens Lagendijk kan er hard tegen worden opgetreden als gelijktijdig een dak wordt aangeboden. In andere steden is al ervaring opgedaan met opvanghuizen.

GroenLinks-gemeenteraadslid Diny Koppens volgt de studie naar opvanghuizen in Dordrecht voor alcoholverslaafden en schreef daarover op haar website:

Het valt soms niet mee om de snelheid en de hardheid van de maatschappij bij te benen. Er zijn mensen die dat dus ook niet kunnen, en die dan vaak hun uitvlucht zoeken in drank en verdovende middelen. Gewoon, om even niet te voelen en zich nergens van bewust te zijn.
 
In Dordrecht hebben we de aanpak van drugverslaafden aardig onder controle, zo blijkt uit de statistieken. De instanties hebben goede en sluitende trajecten om drugverslaafden te helpen. Er komt ook een hostel zodat ze een plek hebben en niet op straat hoeven spuiten.
 
Wat we moeilijk onder controle kunnen krijgen zijn de alcoholici. Alcoholverslaafden die in korte tijd heel veel drinken en zich in de openbare ruimte luidruchtig en nadrukkelijk laten zien en horen. Als bijvoorbeeld een alcoholist in zijn dronkenschap zijn menswaardigheid verliest, hij poept op straat of ligt in het park in zijn eigen braaksel dan is dat in het algemeen iets wat we niet willen zien, en meestal niet begrijpen. Maar het gaat om een mens. En hij weet op dat moment niet dat hij hulp nodig heeft.
 
De politie heeft er zijn handen vol aan om deze hardnekkige overlastgevers effectief aan te pakken. Want ze kunnen hooguit bij overlast door dronkenschap ter ontnuchtering iemand een nachtje laten ‘logeren’, maar de volgende dag staat hij weer buiten en zuipt zich weer klem.
De politie is hier een groot deel van zijn tijd mee kwijt. Melding registeren, er naartoe gaan, mensen aanspreken of meenemen, administratief verwerken en de volgende dag weer.
Dat geeft een gemiddelde politieman/vrouw ook geen bevredigend gevoel als het gaat om handhaven. Het is meer dweilen met de kraan open, en ze zijn niet voldoende toegerust om ook daadwerkelijk een hulpverleningstraject in te zetten. Dat is simpelweg hun taak niet.
Hulpverlenende instanties kampen met een vergelijkbare machteloosheid: je kunt iemand niet tegen zijn zin een traject in helpen. Als hij/ zij in een instelling is om hulp te zoeken en dat na een dag of twee zat is, mag hij/zij gewoon weer naar buiten lopen. De hulpverlening eindigt dan abrupt en onaf.
 
Het zou een oplossing kunnen zijn als deze mensen in een traject kunnen geraken waarin zij hulp en begeleiding krijgen, maar op wat minder vrijblijvende manier dan de wet nu toelaat. Echt een week of wat binnen houden en hulp geven.
Binnen de huidige wetgeving zou dat betekenen dat dat alleen maar mogelijk is als de cliënt zijn of haar toestemming geeft ( op papier) dat op het moment dat hij/zij niet toerekeningsvatbaar is, hij/zij opgenomen mag worden. Verplicht binnen.
Dat is nogal wat. Dit is een ethische discussie die we met onze achterban en de stad moeten voeren. Is dit in strijd met de universele rechten van de mens? Wat prevaleert: de menselijkheid, het resultaat of de wet? Of kunnen we zoeken naar een oplossing die het midden houdt, maar wel onze hulpverleners meer tools geeft om deze situaties te tackelen?
 
Een van de redenen waarom een harddrugverslaving beter te stabiliseren is voor een gebruiker is de methadonverstrekking. Deze houdt het mechanisme in de zieke hersenen kalm door een gereguleerde dosering van deze stof. Doordat te hoge en vervuilde doseringen heroïne worden vermeden is de cliënt rustiger, en beter aanspreekbaar op zijn verantwoordelijkheden. Hij/zij kan een dagbesteding krijgen en werkzaamheden verrichten. Een menswaardig bestaan leiden.
Met alcohol ligt het eigenlijk net zo. Mensen die echt verslaafd zijn komen er nooit meer vanaf. De hersenen zijn ziek en worden niet meer beter. Dat besef moeten alle onderdelen van de hulpverlenende ketenaanpak hebben, en dat besef moeten u en ik ook hebben.  Zoals rookverslaafden nicotine innemen via pilletjes, pleisters of kauwgom, heroïneverslaafden methadon nemen om regelmaat te krijgen, zo moeten alcoholici alcohol innemen. Niet zoveel dat ze dronken worden, maar een gereguleerde dosis die de zieke hersenen kalmeert, de hunkering wegneemt, maar hen niet dronken maakt. Zo blijven ze aanspreekbaar en kunnen ze uiteindelijk de draad (deels) weer oppakken.
 
In Amersfoort is men begonnen met een zogenaamd zuiphuis naar Canadees voorbeeld.
Amersfoort had veel last van alcoholverslaafden op straat. In het zuiphuis worden de alcoholici binnengebracht of komen zelf binnen, geven hun drank af aan de hulpverlener en deze geeft op geregelde momenten hen alcoholische drank zodat ze zich niet klemzuipen.
Meer op medische indicatie. In het zuiphuis kunnen ze naar het toilet en ze kunnen er douchen. Niet slapen. Er is maatschappelijke en psychiatrische hulp (arts). Omwonenden van het zuiphuis ervaren geen overlast, zijn er zelfs blij mee, want de mensen verblijven niet meer dronken op straat. De psychiater was onlangs in Dordrecht om over zijn ervaringen te vertellen. Hij zei ook dat er al mensen zijn die de draad weer kunnen oppakken.
 
Wat ons zou moeten bewegen hierover goede oplossingen te bedenken voor Dordrecht is dat elke mens het verdient een menswaardig bestaan te leiden. En te accepteren dat het sommigen niet lukt de rat-race, wat het leven voor sommigen kan zijn,  bij te houden. Dat we er alles aan moeten doen om hier een oplossing voor te vinden, omdat het probleem anders alleen maar groter wordt.
En we moeten ons vooral zorgen maken over hen die nog moeten beginnen aan hun toekomst: de jongeren. Als hun hersenen ziek zijn door alcohol, treden blijvende beschadigingen op. Dat komt nooit meer goed. Comazuipen verwoest de lever en hersenweefsel.
Laten we daarom hier morgen aan beginnen.