Programma in de maak rond veertigste sterfdag (24 november) ereburger en dichter C. Buddingh'

24 juni 2025 • 23:27 door de redactie

Kees met zijn poes Sammie (Poek was een andere bekende poes van Kees)

DORDRECHT – Het is 24 november 2025 precies veertig jaar geleden dat de Dordtse dichter, schrijver en ereburger C.Buddingh' (1918-1985) overleed.Zijn 25 ste sterfdag in 2010 kreeg zowel in als buiten Dordt veel aandacht.

Het Buddingh' genootschap gelooft dat de komende aandacht in november voor deze zoon van Dordrecht ook Buddingh' terug brengt in de actualiteit.

De hoop is dat meer mensen met herinneringen aan Kees of aan zijn literaire nalatenschap inhaken op de herdenking rond 40 ste sterfdag.

In november 2010 werd de 25 ste sterfdag van Buddingh'  massaal herdacht. Wijlen Peter de Roos, met biograaf Wim Huijser de initiatiefnemers tot het Buddingh' genootschap, was toen voorzitter.

Ook burgemeester Arno Brok werkte mee. Via de bibliotheek konden mensen een stem uitbrengen op het mooiste gedicht van C.Buddingh'. De gemeenteraad kreeg toen ook een verzoek om een vergadering te openen met het laten voordragen van een gedicht van C.Buddingh' . Een kleine meerderheid zag het niet zitten, dus het idee werd in 2010 voor kennisgeving aangenomen.

'Burgemeester Arno Brok en Roel Leentvaar (voorzitter van de Dordtse Academie) wisten geld bijeen te brengen om Wim Huijser onderzoek te laten doen naar het werk en het leven van Buddingh om de biografie binnen 3 jaar af te ronden.

Vooravond

Aan de vooravond van zijn veertigste sterfdag blijkt Buddingh' ook in het land niet te zijn vergeten. 

Vier pagina's staan in een zomerspecial Boek en Lezers. Dat is een bijlage van het landelijke Boekblad en de Boekenpost. Het motto is: In de voetsporen van de schrijvers.  Het Dordrecht van Buddingh' is ditmaal de rode draad. In nationale Buddingh' wandeling gaat het om Dordtse locaties, die een plek hebben gevonden in het werk van de schrijver. Een citaat: Met een literaire bril vallen je altijd andere dingen op dan wanneer je zomaar door de stad loopt.

Ook restaurant Buddingh'  tegenover het NS-station komt in beeld. De biograaf van Buddingh'- Wim Huijser - treedt als gids op tijdens zijn wandeling door Dordrecht met de eigenaar van de website In voetsporen van de schrijvers. Mark van den Einde.  Wim heeft eerder met het werk van Buddingh'  literaire wandelingen te boek gesteld.

* Buddingh' biograaf Wim Huijser heeft veel ervaring met wandelen in de voetsporen van het literaire werk van C.Buddingh' 

Dordtenaren

,,Kees Buddingh' zijn literaire nalatenschap leeft nog steeds onder Dordtenaren. Hij wordt zeker ook breder herinnerd als een ambassadeur van de letteren en als ambassadeur van Dordrecht “, aldus het Buddingh' genootschap in een eerste aankondiging op weg naar 24 november 2025.

De biografie over de Dordtenaar – die tien jaar geleden uitkwam – heette dan ook Dichter bij Dordt. Uit zijn werk sprak de grote liefde voor zijn vrouw Stientje, die in 2017 op 93-jarige leeftijd overleed.  Zij was het fundament onder het leven van Kees, aldus het Buddingh' genootschap. Kees en Stientje liggen samen een (particulier) graf op begraafplaats de Essenhof.

* Stientje Buddingh'  van Vuren met Kees op het Vlak in de Dordtse historische binnenstad

Oprichting

De oprichting van het Buddingh'  was een initiatief van (wijlen) Peter de Roos en biograaf Wim Huijser. Ook wijlen Joop van Halen speelde vanuit de literaire stichting perspectief een stimulerende rol. Dat werd bekend gemaakt op de Dordtse Buddingh' dag 24 november 2004

Het bestuur van het genootschap dat dit jaar 24 november op de agenda zet, bestaat nu uit  Wim Huijser, voorzitter Hans Berrevoets, Bart van Aanholt en Joke Snijders.

In elk geval zijn er op maandag 24 november in ochtend, middag en avond programma's rond de veertigste sterfdag van Buddingh'.  De centrale bibliotheek aan de Groenmarkt vervult daarbij een spilfunctie. In de ochtend heet het programma in de bieb koffie met Buddingh', in de middag is er vanaf de bieb een Buddingh' wandeling door de stad en in de avond komt er een muzikaal Buddingh' programma met lezingen.

De bekendmaking van aandacht voor de veertigste sterfdag van de dichter/schrijver heeft nog een extra reden. Het genootschap hoopt dat andere mensen en organisaties, die met Buddingh' te maken hebben gehad, inhaken op de historische datum van 24 november 2025. 

Zo was Kees prominent lid van schaakclub Dordrecht.  Hij speelde jarenlang in het eerste team van de vereniging in de landelijke competitie. Toen het open schaakkampioenschap van Nederland in 1958 in Kunstmin werd gehouden, won Buddingh'  zijn tienkamp met 9 uit 9.

* Kees Buddingh'  op het eens internationale interpolis schaaktoernooi in Tilburg naast oud-wereldkampioen Boris Spassky

Katinka

Beeldend kunstenaar Katinka van Haren was geïnspireerd door de gorgelrijmen van Buddingh' . Ze verbeeldde ook de Blauwbilgorgel. Dat gedicht werd in het verleden op veel scholen geleerd. Haar kunstzinnige versie van de Blauwbilgorgel is ook te zien in het Albert Schweitzer Ziekenhuis (ASZ),  Joke Snijders was gangmaker van de muziekgroep, die gedichten van Buddingh' zong.

Ook bij DFC was Buddingh'  een grote naam en daarover kon hij mooie verhalen vertellen. 

Brok

Burgemeester Arno Brok en Roel Leentvaar (voorzitter van de Dordtse Academie) wisten geld bijeen te brengen om Wim Huijser onderzoek te laten doen en de biografie binnen drie jaar af te hebben. In 2015 werd in het Stadhuis de biografie gepresenteerd met als titel: Dichter bij Dordt.

Dijkshoorn

Ook op TV kwam Buddingh' in het verleden vaak langs dankzij Nico Dijkshoorn. Hij noemt zich als landelijke dichter een literaire zoon van Buddingh', die door hem is opgevoed. Dat liet hij bijvoorbeeld blijken toen hij wekelijks te zien en te horen was in het TV-programma ,,De wereld Draait Door."  Nico Dijkshoorn heeft via twitter zijn meer dan een half miljoen volgers geinformeerd over 24 november 2025. Hij stuurde het bericht van Dordrecht.net door. Daarbij deed Nico als persoonlijke toevoeging: Mijn held. Groot verheugen

DWDD-presentator Matthijs van Nieuwkerk was een van de laatste journalisten, die naar de Bankastraat in Dordrecht kwam in 1985 om Buddingh' namens Het Parool te interviewen. Hij belde trouwens toen twee keer die  dag bij Buddingh'  aan: De journalist moest vanuit Amsterdam weer terug reizen naar Dordrecht, want hij had zijn sleutels in de werkkamer van Kees laten liggen.

* De ereburgers Otto Dicke en Kees Buddingh': samen een standbeeld?

Standbeeld

Verder is de aandacht voor zijn veertigste sterfdag volgens het Buddingh' genootschap ook bedoeld om aandacht te vragen voor een verbeelding – een standbeeld bijvoorbeeld – voor de Dordtse ereburgers en tijdgenoten C.Buddingh' en illustrator Otto Dicke.

Zij waren lid van het Teekengenootschap Pictura. Verschillende Dordtenaren zoals ook Kees Klok, Ton Delemarre en columnist Kees Thies hebben zich uitgesproken voor Dicke en Buddingh'  in beeld.  Kees Klok besprak begin 2025 tijdens zijn kroegcollege in poffertjessalon Visser de noodzaak de ereburgers eens echt te eren.

Otto en Kees worden zonen van Dordrecht genoemd  net zoals componist Kors Monster en verzetsheld Aart Alblas. Het kwartet deelt 1918 als geboortejaar. Zeven jaar geleden kregen de vier zonen in een breed programma op allerlei manieren aandacht in Dordrecht.

Met betrekking tot het standbeeld voor Kees en Otto is inmiddels een werkgroep aan de slag gegaan. Na de zomer wordt verder gepraat over de mogelijkheden om succesvol actie te kunnen voeren. 

Dochters

Twee bestuursleden van het Buddingh' genootschap – Bart van Aanholt en Hans Berrevoets – zijn tevens betrokken bij de werkgroep Dochters en Zonen van Dordrecht.  In de werkgroep wordt gewerkt aan het plan voor de verbeelding van de eerste vrouw die een maand voor haar overlijden - 24 maart 1953 - ereburger werd van Dordrecht:  Top Naeff (1878-1953). Top werd aan de Nieuwe Haven geboren en werd op 12 april 1878 in de Grote Kerk gedoopt. Top en haar man en toen bekende huisarts Wim van Rhijn zaten  bij de huldiging in 1953 in het Stadhuis op dezelfde stoelen waarbij zij elkaar in 1904 het ja-woord hadden gegeven. In 1953 waren - bij de buitengewone zitting van de gemeenteraad - veel toen zeer bekende mensen uit de literaire wereld bij de huldiging van de eerste vrouw van Dordrecht, die ereburger werd. Natuurlijk zat Buddingh'  in het publiek.

Vaartjes

In 2010 promoveerde Gé Vaartjes op biografie over het werk en het leven van de Dordtse schrijfster. Dat bracht haar ook terug in het collectief geheugen. Een straatnaam kreeg ze enkele jaren later rondom villa Augustus.

Top werd overigens 21 jaar voordat zij de eerste vrouwelijke ereburger van Dordrecht werd in 1953 al Koninklijk onderscheiden als Officier in de Orde van Oranje Nassau. Dat was ten gelegenheid van Koninginnedag 1932.

* Het zogeheten schrijfhuisje van Top Naeff achter de Johan de Wittstraat nabij het Beverwijcksplein

Buddingh'  - die veertig jaar jonger was dan Top Naeff (1878-1953) keek tegen haar op.  Top had volgens de biografie van Gé Vaartjes met hem kennis gemaakt tijdens een optreden 4 oktober 1941 in  tekengenootschap Pictura.

Kees werd een jeugdige dichter genoemd. Ze bekommerde zich later over zijn zwakke gezondheid. Top zorgde voor financiële steun om hem te laten verplegen.  Kees had TBC en werd twee periodes opgenomen in het sanatorium Zonnegloren bij Soest.  Overigens stond Top Naeff ook pal voor de andere jonge talentvolle dichter Mari Bosland (1924-1945), die omkwam in een vernietigingskamp.

Grande Dame

Bart van Aanholt en Hans Berrevoets : ,,De jonge Buddingh' was zeer op  schrijfster Top Naeff gesteld en noemde haar de grande dame. Hij zou zeker een pleidooi hebben ondersteund om in Dordrecht Top in beeld te brengen. Daarvoor lijkt anno 2025 de tijd rijp te zijn. Het is dit jaar 125 jaar geleden dat haar beroemdste boek School Idyllen uitkwam. Top legde voor het schrijven van dit eerste echte meisjesboek de basis tijdens avontuurlijke logeerpartijen bij familie in Lochem en haar jeugdjaren in Dordrecht." 

Volgens het Buddingh' genootschap past het bij Kees Buddingh' om ook anderen uit de wereld van de kunst en de letteren aandacht te geven en te steunen. Daarom dient aandacht voor de veertigste sterfdag van Kees ook het algemene (literaire) belang: Standbeelden voor drie Dordtse ereburgers: Top Naeff, Kees Buddingh' en Otto Dicke.

Per mail is het contactadres van het Buddingh' genootschap: Bart van Aanholt <bartvanaanholt@gmail.com