Ruim tweehonderd namen klinken op traditionele herdenking op algemene begraafplaats
DORDRECHT - Ruim tweehonderd namen klonken tijdens de herdenking van de gevallenen op de eerste zondag van mei op algemene begraafplaats Essenhof. Deze traditie bestaat vanaf 1946.
Ruim honderd militairen werden met met voorlezen van hun naam geëerd omdat zij omkwamen tijdens gevechten in de meidagen van 1940 op het eiland van Dordrecht. Burgemeester P.A.C.M van der Velden verklaarde die harde gevechten met een verwijzing naar de strategische ligging van Dordrecht op een eiland. ,,De verwoestende tweede wereldoorlog heeft Dordrecht zwaar getekend". Bij de gevechten op en rondom Dordrecht kwamen meer militairen om, die elders zijn begraven. (toespraak van de burgemeester na het verslag)
Bruggen
De verovering van twee bruggen - over het Hollandse Diep en over de Oude Maas - moesten een snelle opmars mogelijk maken van de Duitse troepen naar de vesting Holland: De Randstad.
Daarvoor landen er in de vroege ochtend van vrijdag 10 mei duizenden para's om de Zwijndrechtse brug en de Moerdijkbrug te bezetten. Veel Nederlandse militairen sneuvelden al op de eerste dag van de strijd op het eiland.
Na de plechtigheid in de Thuredrith aula ging een stille stoet eerst naar de eregraven. Burgemeester Van der Ve3lden en wethouder Van der Kruijff legden als eersten een krans.
Het tweede deel van de herdenking was een stille tocht naar het Indië-monument, waarop negentien namen te vinden zijn.. Jaarlijks was kapper Jan van der Leer erbij om zijn op 22 jarige leeftijd omgekomen broer Teunis te herdenken. Hij overleed eind maart.
Burgemeester Van der Velden legde een krans samen met K.J. Orsel (87) namens de Oud Militaire indiëgangers. Tijdens de nationale herdenking op de Dam in Amsterdam was ook samen met zijn dochter aanwezig en legde zij ook namens hem en alle anderen die werden herdacht een krans.
Herdenkingen
Klaas Orsel is op 4 mei altijd aanwezig bij herdenkingen. Gewoonlijk is hij bij de Indië-monumenten in Dordrecht en Rotterdam. Het blijft belangrijk om op 4 mei te herdenken, stelt hij.
“Het is vooral belangrijk voor de jeugd. We mogen niet vergeten wat er is gebeurd, maar we moeten die herinnering in ere houden. Juist nu. Gelukkig komt er steeds meer belangstelling voor de herdenking.
Toespraak van burgemeester Van der Velden op Essenhof:
Herdenking Essenhof
Goedemorgen dames en heren, veteranen, nabestaanden, familie en andere belangstellenden.
80 jaar geleden kwam er een einde aan de meest vernietigende oorlog die de wereld ooit heeft gekend.
Wij gedenken vandaag overal in Nederland de slachtoffers van die oorlog.
In Dordrecht doen we dat vanavond op de begraafplaats van Dubbeldam en op het Sumatraplein.
Vanochtend herdenken wij een bijzondere groep slachtoffers: militairen. Allereerst de militairen die in Dordrecht zijn gevallen in de Tweede Wereldoorlog. Dat zijn er 200.
Dat het er zo veel zijn, zeg iets over de harde strijd die hier met name in de meidagen van 1940 is geleverd.
Dordrecht had en heeft een strategische ligging.
Dat is vaak een voordeel, denk maar aan de economische bloei van onze stad die we dankten aan de ligging aan internationale verbindingen, met name over water.
Maar het is tijden van oorlog ook een nadeel. Het was niet voor niets dat hier al in de vroege uren van 10 mei 1940 Duitse parachutisten landden om de bruggen in handen te krijgen.
Na een ongelijke strijd, hier, op de Grebbeberg, en met als dieptepunt Rotterdam, moest Nederland capituleren.
Het Nederlandse leger had zeer beperkte middelen (misschien klinkt dat anno nu bekend in de oren), maar heeft met heldenmoed gestreden. De slachtoffers die hier begraven liggen verdienen ons respect.
Vijf jaar later werden we bevrijd door onze bondgenoten, die een veel sterkere legermacht hadden (misschien klinkt ook dat bekend). Nederland kon de vrijheid vieren.
Helaas gold dat niet in Zuid-Oost Azië. De strijd tegen de Japanse bezetter duurde nog maanden langer, en helaas voerde Nederland daarna ook nog jarenlang een koloniale oorlog in Indonesië.
Ook daarbij zijn Dordtse militairen omgekomen, gewone jongens uit de binnenstad, Krispijn of de Transvaalbuurt.
Ook hen herdenken wij vandaag hier op de Essenhof. Want al kijken we nu anders naar die oorlog, die lang niet eens een oorlog genoemd mocht worden, ook deze militairen betaalden met hun leven voor een strijd die ze namens Nederland voeren. Ook zij verdienen ons respect.
Nederland heeft een lange antimilitaristische traditie.
Maar de laatste jaren zien we een herwaardering van de krijgsmacht. Dat merken veteranen, dat merken de militairen van nu. Er zijn weer meer jongeren geïnteresseerd om het leger in te gaan.
De oorlog die nu in Oekraïne wordt, heeft ook ons de ogen geopend. Internationaal volkenrecht kan zo opzij worden gezet, grenzen van soevereinde staten kunnen zo worden overschreden.
En ook elders in de wereld zijn weer verschrikkelijke oorlogen gaande. Met ontelbaar veel slachtoffers, zowel aan burgerzijde als aan militaire zijde.
Want hoe je verder ook tegen welke strijdende partij aankijkt, ook militaire slachtoffers zijn uiteindelijk gewoon en vooral: mensen.
Met ouders, met een geliefde, met kinderen, met vrienden. Zij moeten verder leven met een vreselijk gemis. Zoals de nabestaanden van de militairen die wij vandaag hier eren dat ook moesten.
Zij zijn hun dierbaren nooit vergeten. Ook al is het nu 80 jaar of langer geleden. Zoals wij hen het beste kunnen eren door hen niet te vergeten. Door niet te vergeten dat zij het hoogste offer ebben gebracht: hun eigen leven.
En daarom staan wij vandaag stil bij deze slachtoffers, daarom plaatsen wij vandaag kransen bij de monumenten hier op de Essenhof. Als een eerbetoon. En met de opdracht om ervoor te zorgen dat dit niet weer gebeurt. Een opdracht die nu misschien wel actueler is dan ooit eerder in die 80 jaar. Ook dat is een gedachte om stil bij te staan.
Bron tekst: Hans Berrevoets
Fotograaf: Wim van de Pol.
