Zwemmen in de oceaan van filmmuziek, met The Cinemusic Experience in Kunstmin
DORDRECHT - Met groot plezier neem ik de bezoekers van dit platform mee naar de nieuwste films, concerten, theatervoorstellingen en andere mooie culturele en kunstactiviteiten in Dordrecht. Film en muziek voeren bij deze wandelgang letterlijk en figuurlijk de boventoon.
Het spreekt vanzelf dat ik dan ook afgelopen zaterdag in de grote zaal van Kunstmin aanschoof voor ‘The Cinemusic Experience’, een avondvullend programma van het grote Cinemusic orkest, over filmmuziek met beelden van de uitgekozen films.
Het orkest is samengesteld uit 37 fantastische musici afkomstig uit onder meer het Metropole orkest, het Schönberg ensemble en het Residentieorkest. De avond werd gepresenteerd door de bekende filmjournalist René Mioch.
In de goed gevulde grote zaal leverden dirigent Henk Ummels, presentator René Mioch en orkest een perfecte prestatie. De overbekende films gecombineerd met even bekende muziek zorgden voor een feest van herkenning. Hoogtepunt daarbij is wel het stuk uit Schindlers List. Je kunt de film keer op keer zien, muziek en verhaal blijven dagen- en nachtenlang in het hoofd ronddraaien. Toen Steven Spielberg zijn vaste componist John Williams vroeg de muziek te maken, gaf Williams na het zien van de film aangeslagen aan dat Spielberg een betere componist moest zoeken. “Die zijn allemaal dood”, was de reactie van Spielberg.
De grote Drie
Om een adequaat beeld te krijgen van wat de avond te bieden heeft hoef ik maar te verwijzen naar de top 200 van de Filmmuziek die radiozender NPO Klassiek jaarlijks presenteert. De lijst wordt al jaren gedomineerd door drie ‘mannen op leeftijd’: Hans Zimmer, John Williams en Ennio Moricone. Het drietal staat samen 47 keer in de lijst, met Hans Zimmer als topscorer. Van de eerste twintig nummers bezetten zij samen tien plaatsen. The Cinemusic Experience volgde braaf deze voorkeur van het grote publiek.
Een veilige keuze, succes verzekerd. Op een groot scherm achter het orkest werden fragmenten van de film getoond, waarbij het orkest perfect aansloot bij het ritme van de fragmenten. Heel knap gedaan.
Alles klopte, René Mioch loodste ons met speels gemak door de avond, vertelde boeiende verhalen over film en muziek, betrok op een leuke manier het publiek bij zijn verhaal. Op zijn vraag wie in de zaal E.T. niet had gezien stak een enkeling zijn hand op. Één van hen wist dan wel weer wie de muziek van ‘Untouchables’ had gecomponeerd en de pianosolo daarbinnen had verzorgd (Ludovico Einaudi).
Het orkest speelde perfect. En toch wringt ergens bij mij de schoen. Het had voor mij wat betreft de keuze van de muziek wel meer mogen verrassen.
Allternatieven?
Doorgaans is het mijn gewoonte om na een voorstelling of concert direct bij thuiskomst de werktafel te vullen met cd’s en boeken die relevant zijn bij wat ik gezien en / of gehoord heb. Ook Spotify is inmiddels een vaste huisvriend. Het schrijfwerk de volgende dag wordt dan begeleid door de muziek die ik gehoord heb. In dit geval volgde ik een parallel pad. Ik ging ook maar eens op zoek naar wat ik gemist heb… Op zoek in het mer à boire van de filmmuziek. Nu heeft iedereen uiteraard recht op eigen voorkeuren. Ik ben de laatste die een ander iets misgunt! Ook degene die de Cinemusic-avond heeft samengesteld gun ik zijn of haar keuzes! Volgend jaar weer zo’n avond en ik ben absoluut van de partij. En wellicht dan met wat verzoeknummers van mijn kant erbij?
Hildur Ingveldardóttir Guðnadóttir en Rachel Portman
De filmwereld wordt al decennialang gedomineerd door mannen. Regisseurs, producenten en componisten, het zijn vrijwel uitsluitend mannen die de dienst uitmaken. Langzaam zien we het tij wat keren. Halina Reijn maakt furore, in Italië staan twee jonge regisseurs op, Paola Cortellesi en Maura Delpero.
Als het gaat om de filmmuziek noem ik twee vrouwelijke componisten die zich manifesteren: Hildur Ingveldardóttir Guðnadóttir en Rachel Portman.
Hildur Ingveldardóttir Guðnadóttir won een Oscar met de muziek van The Joker (2019). Haar moeder verkocht haar auto om een cello voor dochterlief aan te schaffen. Een goede investering, bleek later. Na een klassieke opleiding sloeg Guðnadóttir een eigen weg in en maakte furore als celliste en componiste. Het leidde onder meer tot fantastische filmmuziek. Rachel Portman is de eerste vrouw die in de categorie filmmuziek een Oscar won (1997), met de muziek voor de film ‘Emma’. Ze heeft voor meer dan honderd films en series muziek gemaakt. Één van de bekendste films: ‘Chocolat’.
Nederland
Eigenlijk mag op zo’n avond muziek van eigen bodem niet ontbreken. Rogier van Otterloo heeft met zijn muziek in Turks Fruit en Soldaat van Oranje aangetoond dat de muziek misschien wel langer beklijft dan de film zelf. Naast Rogier van Otterloo zet ik ook Ruud Bos op mijn verlanglijstje. Tijdens mijn schrijverij voor dit stuk dreigde ik even in een writers block terecht te komen bij het luisteren van ‘Cinematic music for an imaginary movie’. Met heerlijke bijdragen van Eric Vloeimans.
Een oceaan
Zoeken naar pareltjes in de filmmuziek is zoiets als de oceaan overzwemmen, of een Afrikaanse woestijn doorsteken. Nu heb ik natuurlijk geen zin om te verdrinken of te verdwalen, dus ik laat het bij een laatste kleine inventarisatie.
Geïnspireerd door de Cinemusic Experience avond stuitte ik nog op Eddie Vedder, zanger van Pearl Jam, maar ook maker van onvergetelijke filmmuziek (‘Into the Wild’), Vangelis (‘Charriots of Fire’), Ry Cooder (Paris Texas), Sakamoto (‘Merry Christmas mr Lawrence’ en ‘Last Emperor’) en uiteraard Philip Glass, met onder meer ‘The Hours’ en ‘Koyaanisqatsi’. Toen stopte ik maar. Mijn advies: neem een abonnement op Spotify, of kom een keer bij me langs, dan zoeken we een middagje verder, uitkijkend op de Oude Maas, wel zo veilig.
Volgend jaar graag iets meer verrassing, maar Schindlers List moet blijven…
Gezien en gehoord, op 19 april 2025 in Kunstmin:
The Cinemusic Experience, met Het Grote Cinemusic Orkest
Dirigent: Henk Ummels
verteller: René Mioch
