Vierhonderd jaar kerk op Dubbeldam markeert in 2030 geboorte van dorp Dubbeldam

DUBBELDAM – Voor de geschiedenis van eens het (zelfstandige) dorp Dubbeldam is 2030 het absolute kroonjaar. Dan is het vierhonderd jaar geleden dat de eerste protestantse gemeente begon, want er waren voldoende huizen gebouwd die samen een gemeenschap konden vormen.
Dit feit is van historisch belang, want zo werd in die tijd Dubbeldam als leefgemeenschap erkend.
De 400 jaar oude kerkelijke (hervormde) gemeente draagt, na de nieuwbouw vanaf 1965, de naam DE WIJNSTOK.
Anneke Cluistra - Boschloo
Bij de bevestiging afgelopen weekeinde van de eerste vrouw als predikant in de Dubbeldamse kerkelijke historie - Anneke Cluistra - Boschloo - werd het komende jubileum al genoemd. De voorzitter van de kerkenraad, Dirk Frans.wees op de historische betekenis van het begin in 1630.
Vierhonderd jaar kerk op Dubbeldam kan tevens een markering zijn van de geboorte van het dorp Dubbeldam Enkele delen vallen nog onder beschermd dorpsgezicht.Op RTV Dordrecht website staat nog een verslag van archeologisch onderzoek naar waar Dubbeldam zou hebben gelegen. Dat gaat verder terug dan 1630, maar resten van een kerk zijn nooit gevonden. Het hart van de gemeenschap ontbrak. Vanaf 1630 was volgens doelstellingen toen de gemeenschap een gemeenschap geworden door een kerk.
Kennis
De gemeente Dordrecht heeft die eigen Dubbeldamse kennis niet altijd meer bij de hand. Bij de verlenging van de Copernicusweg - met als officiële straatnaam Zuidendijk - tussen Sterrenburg/Leeuwstraat tot de Schenkeldijk was in de eerste opzet op de tekentafels vergeten dat de Dubbeldamse begraafplaats onaantastbaar was.
De historische plek viel onder beschermd dorpsgezicht. Daarom moest voor de weg een damwand worden geslagen om de vijver geheel in tact te houden en de weg veilig te kunnen aanleggen.
* Nederlands Hervormde kerk Dubbeldam rond 1780 (bron beeldbank archief Dordrecht)
* Tekening van de Meeuw van Rotterdam van de rond 1965 gesloopte Nederlands Hervormde kerk op Dubbeldam aan de Dubbelsteynlaan-West bron beeldbank
13 oktober 1630
De Dorpshistorie van Dubbeldam begint met de eerste kerkdienst op 13 oktober 1630. Ds Gosuinus Buijtendijck, oudste predikant van Dordrecht ging voor.
Zijn komst bij de installatie van de zelfstandige Dubbeldamse kerk was mogelijk omdat volgens historische bronnen het dorp Dubbeldam voldoende inwoners telde voor de stichitng van een eigen kerk.
Daarmee kan ook worden gesteld dat de eerste kerkdienst ook kan worden gezien als de geboorte van de echte dorpsgemeenschap Dubbeldam. De (eigen) ruimte voor bestuur zou blijven bestaan tot 1 juli 1970. Vanaf dat moment viel Dubbeldam onder de gemeente Dordrecht en werd het een wijk van de stad.
Dat betekent dus in 2030 340 jaar eigen (dorps) geschiedenis en dus zestig jaar met een dorps karakter als onderdeel van de gemeente Dordrecht.
Historisch
Uit alles blijkt dat de stichting van de kerk een groot historisch belang markeert. Volgens oude gegevens stonden er in 1632 circa 56 huisjes rondom de kerk aan de Dubbelsteynlaan west.
In 1816 werd Dubbeldam een gemeente. Deze historie is ook te vinden op de achterzijde van het Kombord Dubbeldam op het Damplein.
Later in de negentiende eeuw werd het grond gebied van Dubbeldam groter. Twee kleine zelfstandige gemeentes - Wieldrecht en de Mijl - sluiten zich bij de gemeente Dubbeldam aan. Vanaf dat moment in 1857 viel 75 procent van het grondgebied van het eiland van Dordrecht onder de gemeente Dubbeldam.
Stadsmuren
Dordrecht had als de oudste stad van Holland buiten de eigen stadsmuren weinig grond. Stap voor stap werd het grondgebied vergroot tot 1970 toen er op 1 juli één gemeentebestuur kwam voor het gehele eiland van Dordt. Minstens een kombord met de plaatsnaam Dubbeldam werd in de sloot achter gelaten, zo legden Dubbeldammers vast. Het gemeentebestuur ging niet op verzoeken in om de wijk, die eens gemeente was, te markeren met Dubbeldam (gemeente Dordrecht).
De eigen Dubbeldamse geschiedenis is anno nu nog op allerlei manieren terug te vinden in het DNA van het dorp. Zo kent Dubbeldam al bijna negentig jaar een eigen oranjevereniging.
Op 4 mei is er een eigen dodenherdenking rondom de eregraven op de Dubbeldamse begraafplaats. Velen jaren was er vooraf eerst een dienst in de kerk van Dubbeldam.
De begraafplaats behoort ook tot beschermd dorpsgezicht. De huisjes rondom de kerk van het begin hebben om allerlei redenen de tand des tijds niet doorstaan. De kerk van 1630 werden ook meermalen aangepast en in 1965 vervangen door de Wijnstok aan de Dubbelsteynlaan.
De oude Dubbeldamse kerk werd toen ook gesloopt,. De herinneringen blijven en worden in archieven beheerd as inspiratie op weg naar 2030 vierhonderd jaar kerk op Dubbeldam. Uiteraard hoort zo historisch feit mee te gaan op de Dordtse historische kalender.
Dubbeldammers kunnen zeggen: 1630-2030: al vierhonderd jaar een dorpsgemeenschap met een ziel .