Stichting Historisch Platform zet kanttekeningen bij plannen voor bezuinigingen van de gemeente
DORDRECHT - De stichting Historisch Platform waarbij een kleine dertig organisaties betrokken zijn wil in het gesprek over bezuinigingen voor 2026 de gemeenteraad observaties en aanbevelingen voorleggen. Een vraag is: wat gebeurt er met historische panden als op die organisaties wordt bezuinigd en hoe kan de stad Dordrecht aantrekkelijk blijven.
De stichting erkent dat er bezuinigingen onafwendbaar zijn, maar vindt tevens dat Dordrecht gezien wat overbleef bij de afrekening van het jaar dat werd afgesloten strakker moet begroten.
De brief sluit af in Dordtse stijl met een dichter:
Het Historisch Platform waardeert de wijze waarop tijdig gecommuniceerd wordt over de moeilijke puzzel die voorligt. We moedigen raad en college aan om met de stad in gesprek te blijven over de te nemen lastige besluiten.
Mensen hebben geen weerstand tegen verandering. Integendeel, zij hebben weerstand tegen verlies aan waarden zonder dat er nieuwe waarden voor in de plaats komen. Zoals de Dordtse dichter Jan Eijkelboom al schreef: “Wat blijft komt nooit terug”.
De gehele brief:
Geachte leden van de gemeenteraad,
Het Historisch Platform Dordrecht, dat een kleine dertig organisaties verenigt die zich bezighouden met het (culturele) erfgoed van de stad, heeft in zijn bijeenkomst van 20 februari jl. de Perspectiefnota 2026 besproken en het bestuur gevraagd uw Raad een gezamenlijke reactie te doen toekomen.
Het Historisch Platform erkent dat bezuinigingen onafwendbaar zijn, en wil graag u als uiteindelijke beslisser een aantal observaties en aanbevelingen voorleggen.
Het Historisch Platform kijkt niet alleen om naar het verleden, maar wil vooruitzien mét het verleden. De stad heeft eerdere perioden gekend waarin de broekriem aangehaald moest worden. De stadssanering (1960 - 1985), gekenmerkt door sloop van veel beeldbepalende panden en veel industrieel erfgoed, leert ons dat je moet waken voor onomkeerbare besluiten die de aantrekkelijkheid van de stad structureel aantasten. Dat gaat niet alleen om de stedelijke ‘hardware’, maar ook om de organisaties en infrastructuur die - vaak met een enorme betrokkenheid van Dordtse vrijwilligers - de leefbaarheid vergroten.
Bekendheid
De gemeente heeft in de afgelopen jaren aanzienlijk geïnvesteerd in de aantrekkelijkheid en bekendheid van de stad in binnen- en buitenland. Dat heeft geleid tot een aanmerkelijke groei van het toerisme en een stijging in meerdere indexen. Bezuinigingen op de budgetten voor de culturele basisinfrastructuur en culturele evenementen zouden deze winst weer ongedaan kunnen maken.
Met name denken wij hierbij aan het Onderwijsmuseum, dat tien jaar geleden juichend is binnengehaald en het Dordrechts Museum, maar ook aan de onder 2.2.8 genoemde talrijke culturele organisaties die onze stad zoveel aantrekkelijker maken. Forse bezuinigingen leiden tot verlies van werkgelegenheid bij deze instellingen en hun toeleveranciers en ze demotiveren de honderden betrokken vrijwilligers.
Cultuur en erfgoed zijn geen kers op de taart, waar je zonder schade in kunt snijden, maar het gist in het brood van een aantrekkelijke stad. De cultuurhistorie en identiteit van een stad zijn belangrijke ingrediënten voor het verdienvermogen en de belevings-, gebruiks- en toekomstwaarde van de stad.
Deze kwaliteiten maken Dordrecht tot een stad waarin je graag woont, die je graag bezoekt en waar een bedrijf zich wil vestigen, waar een boterham te verdienen valt. Er is veel gewonnen in de afgelopen jaren, laat dat niet verloren gaan!
Specifiek willen we een aantal maatregelen onder de aandacht brengen:
Veel cultuur-en erfgoedinstellingen zijn gehuisvest in historische panden in gemeentelijk bezit. Korting op subsidies bij gelijkblijvende huur leidt tot leegstand, achteruitgang van de monumenten en moeizame herbestemming van panden, met alsnog afschrijving op en tenietdoen van eerdere restauraties.
Laat het college uitzoeken hoe boekhoudkundige afwaardering of andere omgang met dit maatschappelijke vastgoed kan leiden tot lagere huurlasten evenredig aan lagere subsidies. Daarmee blijven bestaande historische panden, zoals De Holland (het Onderwijsmuseum), het Hof (museum Hof van Nederland) en de Munt, maar ook nu leegstaande objecten zoals Doelesteijn, Groothoofdspoort en Berckepoort, in goede staat en toegankelijk voor bewoners en toeristen.
Met de rapporten van de Werkgroep Verwaarloosd Erfgoed hebben we nog meer risico’s op verval gesignaleerd, zoals nu acuut bij Voorstraat 142-144. We stellen de kennis binnen het Historisch Platform graag beschikbaar om mee te werken aan verder onderzoek.
Toets kortingen op draaglast: Is er sprake van onomkeerbare schade en welke mogelijkheden zien instellingen zelf om een bijdrage te leveren?
De stad kent al jarenlang een financiële onderuitputting op de gemeentebegroting, die schommelt rond het nu te zoeken bedrag van € 19 miljoen. Daarnaast beschikt de gemeente over forse reserves waarvan zelfs Binnenlandse Zaken vindt dat die ingezet mogen worden om ook structurele tekorten te dekken. Bezie hoe u door strakker te begroten de scherpe randen van het maatregelenpakket kunt verzachten.
Denk in langere termijn en logica: welke investeringen staan op stapel of worden nu uitgevoerd en zijn nu niet opgenomen in het maatregelenpakket? Is een soberder inrichting van het Dordthuis denkbaar? Hoe verbind je investeren in nieuwe parkeergarages met verschraling van het cultuuraanbod? Etc.
Vraag het college om inzichtelijk te maken wat de bijdrage van elke sector is aan het uiteindelijke voorstel van het college.
We roepen de gemeenteraad op om naast het financiële perspectief ook nadrukkelijk naar de maatschappelijke impact en de omkeerbaarheid van maatregelen te kijken. We bevelen aan om een maatschappelijke kosten-batenanalyse van de te nemen maatregelen uit te (doen) voeren.
Tot slot: Het Historisch Platform waardeert de wijze waarop tijdig gecommuniceerd wordt over de moeilijke puzzel die voorligt. We moedigen raad en college aan om met de stad in gesprek te blijven over de te nemen lastige besluiten. Mensen hebben geen weerstand tegen verandering. Integendeel, zij hebben weerstand tegen verlies aan waarden zonder dat er nieuwe waarden voor in de plaats komen. Zoals de Dordtse dichter Jan Eijkelboom al schreef: “Wat blijft komt nooit terug”.
Namens het Historisch Platform Dordrecht,
Arjan de Zeeuw, John Steegh,
voorzitter secretaris
cc college van burgemeester en wethouders, lokale pers
Bijlage 1: Organisaties die aangesloten zijn bij het Historisch Platform Dordrecht
Bijlage:
DEELNEMERS HISTORISCH PLATFORM DORDRECHT
Archeologische Werkgemeenschap Lek- Merwestreek
stichting Augustijnenhof
Bibliotheek AanZet
Platform Dochters van Dordrecht
Dordrechts Museum
Vereniging Vrienden van Dordrecht Museum
stichting Dordts Patriciërshuis
Kunstmin
stichting Museum 1940-1945
Onderwijsmuseum
Orchestvereeniging
Platform Dordtse Kerken
Platform Turkse Dordtenaren
stichting Behoud Augustijnenkerk
stichting Brugwachtershuisjes
stichting Bunkerbehoud Dordrecht
stichting De Stad
stiching Dordts Joods Overleg
stichting Park Merwestein
stichting Werkgroep Stolpersteine
Vereniging Oud-Dordrecht
vereniging Vrienden van de Grote Kerk
Dordrecht Marketing
stichting De Binnenvaart / Binnenvaartmuseum
Ontdek Dordrecht
stichting Historisch Platform Dordrecht
