Gehoord, Camerata RCO met Schuberts Strijkkwintet in Het Energiehuis
DORDRECHT - De laatste twee jaren van zijn zo korte leven kende Franz Schubert een ongekende productiviteit, met de prachtigste composities. Alsof hij het zich realiseerde dat hij niet lang meer te leven had, schreef hij in 1827 Die Winterreise, Acht Impromptus voor piano en ander werk. Tijdens de maanden voor zijn overlijden in 1828 volgden onder meer een grote symfonie, een mis, pianowerken en het strijkkwintet waar we het uitgebreider over gaan hebben.
Robert Schumann, die andere grote componist uit de Romantiek, schreef ooit: “Wanneer vruchtbaarheid het hoofdkenmerk is van het genie, behoort Franz Schubert tot de allergrootsten”. De helft van Schuberts’ werk moest toen nog tot stand komen…
Met grote verwachtingen trapte ik op de koude en zonnige zondagochtend van 2 februari met mijn fiets richting Het Energiehuis. Vaste gast van het Energiehuis is Camerata RCO, het kamerorkest met leden van het Concertgebouworkest. Op het programma met een uitvoering van het Strijkkwintet opus 163 van Frans Schubert. De wat ongebruikelijke bezetting: twee violen, een altviool en twee celli. Beethoven en Mozart schreven ook strijkkwintetten, maar de bezetting daarvan was met twee violen, altviolen en één cello. Dit stuk Schubert krijgt daardoor een vollere en diepere klank. Pas in 1850, ruim twintig jaar na de dood van Schubert, werd het voor het eerst voor publiek uitgevoerd, uiteraard in Wenen. Sindsdien is het één van de topstukken uit het kamermuziekrepertoire en wordt met name het tweede deel vaak gebruikt in films en tv-series. In de detective serie Inspector Morse trekt de hoofdrolspeler zich regelmatig terug in zijn huis om rust te zoeken bij het Adagio van Schuberts’ kwintet.
Camerata RCO
Meestal duik ik ter voorbereiding op een concert in mijn muziekverzameling op zoek naar de muziek die uitgevoerd wordt. Ook nu zette ik voorafgaand aan zondagochtend een cd op met dit kwintet met niemand minder dan Jeanine Jansen op viool. Alsof je een avondje uit gaat en vooraf even goed ‘in drinkt’. De muziek van Schubert heeft iets betoverends. Het lijkt wel of het nog dieper doordringt dan, ik noem maar Mozart of Beethoven. Dat zal vast iets persoonlijks zijn. Maar toch. Als je de gelukkige mag zijn om zo’n Schubertstuk in een concertzaal te mogen horen van een geweldig ensemble als Camerata RCO, dan voel je je toch even een kort moment als gewichtloos in de ruimte zweven. Elk deel even virtuoos, elke muzikant in harmonie met de ander en het stuk.
Er gaat niets boven een muziekuitvoering in een concertzaal, uitgevoerd door enthousiaste en talentvolle muzikanten, met een zaal vol liefhebbers.
Arme drommel
Franz Schubert leefde in financieel en materieel droevige omstandigheden. Zijn artistieke vrienden leefden in soortgelijke omstandigheden en als ze dan eens geld hadden werd het direct royaal uitgegeven aan feestjes en concerten. In zijn sterfjaar 2828 werd zowaar in Wenen een concert georganiseerd met louter muziek van Schubert. Het leverde hem de som van achthonderd gulden op. Nooit eerder bezat Schubert een dergelijk bedrag. Om het even in perspectief te plaatsen.In dezelfde tijd trad de toen ook al beroemde vioolvirtuoos Niccolò Paganini in Wenen op. Hij verdiende met zijn concerten 20.000 gulden, iets waar Schubert nooit van heeft kunnen dromen.
Gehoord op 2 februari 2025 in Het Energiehuis:
Camerata RCO met:
Franz Schubert, Strijkkwintet Opus 163 in C Groot
Concert wordt opnieuw uitgevoerd op 25 mei 2025, in Het Energiehuis
Kaartverkoop via de website van Kunstmin
