De historische unie van Dordrecht van 4 juni 1575 onderdeel van de geboorte van Nederland

12 januari 2025 • 13:02 door de redactie
De historische unie van Dordrecht van 4 juni 1575 onderdeel van de geboorte van Nederland
Beeld van Willem van Oranje: De weer erkende Stadhouder vanaf 1572 met bevestiging in 1575

DORDRECHT - De negentiende-eeuwse historicus Robert Fruin beschouwde de Unie van Dordrecht in 1575 als de grondslag van de Verenigde Nederlanden. Volgens Fruin vormde deze Unie de eerste stap naar onafhankelijkheid.

De Unie van Dordrecht, waarbij Holland en Zeeland zich aan elkaar verbonden, werd gesloten op 4 juni 1575. Dit jaar markeert de 450e verjaardag van dit historische moment. Dordrecht was een logische locatie voor deze gebeurtenis, aangezien in juli 1572 daar ook de eerste vrije Statenvergadering had plaatsgevonden.

De Hollands-Zeeuwse Unie

De Hollands-Zeeuwse Unie, ook bekend als de Unie van Dordrecht, werd gevormd tijdens de Nederlandse Opstand. Door de politieke en militaire situatie in de Nederlanden in de jaren 1570 werd nauwere samenwerking tussen Holland en Zeeland onvermijdelijk. Zij wilden gezamenlijk weerstand bieden tegen wat zij "de willekeur van de Spaanse tirannie" noemden.

De totstandkoming van deze Unie was te danken aan Willem van Oranje, die destijds tegenstadhouder van Holland en Zeeland was. De officiële stadhouder, Maximiliaan van Hénin-Liétard, graaf van Boussu, was door Filips II, heer der Nederlanden, benoemd. De Staten van Holland en Zeeland stonden aanvankelijk niet te springen om een dergelijke unie. Oranje gebruikte echter een bekend pressiemiddel: hij dreigde met ontslag. Dit zette de Staten onder druk, waarna zij tijdens een gezamenlijke vergadering op 4 juni 1575 instemden met een onderlinge unie.

In april 1576 werden verdere regelingen getroffen. De gewesten Holland en Zeeland zouden geen gezamenlijke staat vormen, maar ieder hun eigen bestuursstructuur behouden. Willem van Oranje nam de leiding over het leger op zich, bijgestaan door gedeputeerden uit beide Staten. Deze beslissing versterkte Oranjes positie aanzienlijk.

Revolutionaire beslissingen

De bevoegdheden die aan Willem van Oranje werden toegekend, waren revolutionair. Door hem zulke macht te verlenen, handelden de Staten in de praktijk niet langer in trouw aan de Spaanse koning. Toch beschreven zij Oranjes benoeming formeel als zijnde "van wege den Koning als Grave van Holland ende Zeeland." Hiermee erkenden zij Filips II officieel nog als hun rechtmatige heer, hoewel zij in werkelijkheid tegen zijn belangen in gingen.

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.