Historische toespraak van Abdullah Uysal tijdens herdenking verzetsman Koopman
DORDRECHT - 'Een blik vooruit kan niet zonder dat we onze geschiedenis meenemen, zonder dat we herinneren waar we vandaan komen en wie voor ons gestreden hebben.' Dit is een kernzin uit het begin van de toespraak van Abdullah Uysal die hij uitsprak tijdens de herdenking op de Essenhof van verzetsman Koopman.
Zijn zoon Peter onthulde het bord met de naam van zijn vader samen met wethouder Marc Merx.
Abdullah is fractievoorzitter van GroenLinks in Dordrecht en 29 jaar. Dat was ook de leeftijd van verzetsman Koopman toen hij in 1940 ervoor koos om in verzet te gaan tegen de Duitsers.
De toespraak had als tekst:
Geachte aanwezigen, familieleden van Anne Willem Arie Koopman,
Vorige week, tijdens de gemeenteraadsvergadering over de begroting, sprak ik over de familie Dicke en in het bijzonder over Lenie Dicke, een Dordtse verzetsheldin die ons nog altijd inspireert. De begroting is een moment om vooruit te kijken met onze stad, om te bepalen waar we naartoe willen, welke waarden we hooghouden, en welke toekomst we voor Dordrecht zien. Maar een blik vooruit kan niet zonder dat we onze geschiedenis meenemen, zonder dat we herinneren waar we vandaan komen en wie voor ons gestreden hebben.
Het is een voorrecht om vandaag te mogen spreken bij de herdenking van een andere Dordtse verzetsstrijder, Anne Willem Arie Koopman. Op deze plek, waar zijn naam straks op het pad wordt vereeuwigd, staan we stil bij zijn leven, zijn moed en zijn onverzettelijke strijd voor vrijheid en rechtvaardigheid.
Herdenking van Anne Willem Arie Koopman
Anne Willem Arie Koopman was geen naam die velen kenden, ondanks dat hij jaar na jaar werd genoemd bij de dodenherdenking. Hij was een kantoorbediende, een vader en – ook niet onbelangrijk – een Dordtenaar die in een tijd van onrecht opstond.
Anne Willem Arie koos, met gevaar voor eigen leven, om te strijden voor rechtvaardigheid en tegen de overheersing van de vijand. Die keuze leidde uiteindelijk tot verraad en tot zijn dood op 13 november 1944, precies 80 jaar geleden vandaag. Maar door deze herdenking, en door het pad dat straks zijn naam zal dragen, blijft zijn verhaal levend, zodat we nooit vergeten wat hij en vele anderen hebben doorstaan voor onze vrijheid.
Een eerbetoon aan het communistisch verzet
In een tijd waarin slechts een klein percentage Nederlanders actief was in het verzet, koos maar liefst twintig procent van de communisten voor de ondergrondse strijd tegen de Duitse bezetter. Direct na de oorlog werden communistische verzetsstrijders even gezien als helden. Maar met het begin van de Koude Oorlog veranderde dit beeld snel. Communisten werden niet langer gezien als verzetshelden, maar als een nieuwe binnenlandse vijand. Herdenkingen voor vele communistische verzetsstrijders werden zelfs verboden.
Dit contrast onderstreept het bijzondere van deze herdenking voor Anne Willem Arie Koopman. De gemeente Dordrecht erkent met dit eerbetoon de onmisbare rol van het communistisch verzet in onze stad. Voor mensen als Anne Willem Arie, die vanwege hun idealen voor gerechtigheid en gelijkheid tegen het fascisme vochten, is deze erkenning een moment van eerherstel en een bevestiging van hun plaats in onze geschiedenis. Het communistisch verzet kende namelijk zijn eigen zware obstakels, niet alleen in de strijd tegen de Duitse bezetter maar ook in de jaren die daarop volgden.
Anne Willem Arie Koopman was één van die mensen. Zijn verhaal herinnert ons aan het belang van doorzettingsvermogen en het vermogen om tegen de stroom in te blijven vechten voor wat juist is. Vandaag geven we hem en zijn kameraden de plek die ze verdienen in het collectieve geheugen van onze stad.
Van verleden naar heden
De waarden waarvoor Anne vocht – gerechtigheid, moed, solidariteit – vormen het fundament van een echte gemeenschap, van een samenleving waarin we op elkaar letten en samen sterker staan. In een tijd waarin verdeeldheid en ongelijkheid ons uitdagen, de sociale cohesie steeds verder afneemt en gemeenschapszin in de individualistische samenleving lijkt te verdwijnen, kunnen we terugkijken op het leven van Anne Willem Arie als een bron van inspiratie en houvast.
Een jongeman van 30 die ondanks alle risico’s een stap naar voren zette voor een vrije, vreedzame en rechtvaardige samenleving. Hij was niet onverschillig en zette zich onvermoeibaar in voor het collectief. Hij koos voor de gemeenschap, voor verbondenheid en solidariteit.
Zijn verhaal laat ons zien wat het betekent om principieel en onverzettelijk te zijn en biedt ons de waarden die niet alleen het verleden betekenis geven, maar die ons ook vandaag de dag kracht en richting kunnen geven.
Afsluiting
Dat hij vandaag omringd wordt door familieleden, door zijn zoon en zelfs achterkleinkinderen, maakt deze plechtigheid nog betekenisvoller. Anne leeft voort, niet alleen in onze herinneringen maar ook in de generaties die na hem kwamen. Zijn leven, zijn daden, blijven aanwezig in onze gemeenschap.
Als we straks het pad betreden dat zijn naam draagt, lopen we in de voetsporen van zijn moed. Laten we ons inspireren door zijn verhaal, door zijn inzet voor rechtvaardigheid, en laten we ervoor zorgen dat zijn naam niet alleen een herinnering blijft, maar ook een oproep tot actie. We eren Anne Koopman door niet alleen stil te staan bij het verleden, maar door te werken aan een toekomst waarin vrijheid en rechtvaardigheid hoog in het vaandel staan.
Dank u wel.
Abdullah Uysal
Fotograaf: Wim van de Pol.
