Verraden verzetleider van Waarheidgroep Anne Koopman krijgt na 80 jaar straatnaam op Essenhof
DORDRECHT/SLIEDRECHT - Precies tachtig jaar nadat de vergeten leider van de Dordtse verzetsgroep De Waarheid, Anne Willem Arie Koopman, werd doodgeschoten op de Waalsdorpervlakte, krijgt hij een plek in de stadsgeschiedenis. Op woensdag 13 november zal er vanaf half vier een plechtigheid plaatsvinden nabij zijn eregraf op begraafplaats Essenhof. Koopman werd, net als Emanuel Hamburger, verraden door Kees Bitter uit Sliedrecht.
Het gemeentebestuur heeft eerder dit jaar besloten om op de Essenhof een officieel pad naar hem te vernoemen. Dit pad zal op die dag worden onthuld. De familie van de verzetsman is aanwezig bij de plechtigheid, die begint in de Thuredrith Aula. Wethouder Marc Merx zal vervolgens samen met de familie het straatnaampad onthullen en ook aandacht besteden aan het eregraf van Anne Koopman op de Essenhof.
In de motivatie om Koopman met een pad een plek te geven in het collectieve geheugen, geeft de gemeente aan dat hiermee recht wordt gedaan aan het communistische verzet dat in Dordrecht tijdens de Tweede Wereldoorlog van groot belang was.
Ed Vermeulen, voorzitter van museum 40-45, dat de plechtigheid mede organiseert, is blij met de aandacht na tachtig jaar: "In ons museum willen we een compleet beeld geven van de oorlogsjaren 40-45 in Dordrecht. Dat is zeker nodig nu we de komende maanden stilstaan bij tachtig jaar bevrijding. De aandacht voor Koopman is een belangrijk puzzelstukje in onze inzet om het beeld completer te maken. Tot nu toe leek de aandacht voor het verzet rond de Waarheidsgroep vergeten te zijn."
Enkele jaren geleden besloot de gemeente om paden op de Essenhof namen te geven, op voorstel van Hans Berrevoets, die op 13 november als ceremoniemeester zal optreden. De vaak genoemde straatnamencommissie van de gemeente gaf als denkrichting namen met een directe relatie tot de oorlogsjaren 40-45. Een werkgroep van drie mensen (Jan Alleblas, Igle Weidenaar en Hans Berrevoets) onderzocht de mogelijkheden en deed voorstellen om zoveel mogelijk stromingen in het verzet zichtbaar te maken.
De voorstellen werden via de straatnamencommissie onder leiding van wethouder Marc Merx bekrachtigd met een besluit van het college van burgemeester en wethouders. De wethouder onthulde in januari 2023 ook het eerste pad dat een officiële naam kreeg: het Barend Katanpad, dat loopt in de richting van de Joodse begraafplaats ter nagedachtenis aan de laatste rabbijn van Dordrecht. Katan werd op 30 april 1943 vermoord in concentratiekamp Auschwitz.
De stichting Stolpersteine was bij de eerste plechtigheid betrokken. Voorzitter Ed Vermeulen noemt dit een voorbeeld van het zoeken naar verbindingen in en met de stad, met dank aan Essenhof. Namen voor paden op de begraafplaats vormen een belangrijke bijdrage om de historie voor de toekomst een vast punt te geven. Zo kunnen we dit beter overdragen aan de jongere generaties. De Essenhof is een belangrijke plek in Dordrecht, vol verhalen.
Het levensverhaal van kantoorbediende Anne Koopman (1911-1944) eindigde door verraad van de gevallen verzetsvoorman Kees Bitter uit Sliedrecht. Bitter zag Koopman op 10 november 1944 in Rotterdam lopen en gaf hem aan. Drie dagen later werd de Dordtenaar doodgeschoten.
Pas eind 1946 werd zijn stoffelijk overschot opgegraven op de Waalsdorpervlakte. Begin 1947 kreeg Anne Koopman een eregraf op de algemene begraafplaats, en hij ontving ook een onderscheiding. In maart 2024 werd het verhaal van Koopman opgeschreven en gepubliceerd. Hij bleek dezelfde verrader te hebben als Emanuel Hamburger, die in februari 2025 eveneens wordt geëerd met een pad op de Essenhof.
De publicatie en media-aandacht passen binnen de onderzoekstaak van ons museum, waarvoor steun is vanuit de gemeenteraad. De aandacht voor de leider van het verzet van De Waarheid leverde ons, bijna tachtig jaar na zijn dood, een verbinding op met zijn familie.
"We vinden het belangrijk dat tachtig jaar nadat Dordtenaar Koopman werd doodgeschoten op de Waalsdorpervlakte zijn familie direct betrokken is bij onze inzet om hem een plek in het collectieve geheugen te geven. Dat mag op 13 november 2024 eindelijk, na 80 jaar, worden verteld bij het eregraf en de straatnaam ter nagedachtenis aan Anne Willem Koopman."
