Raadslid Rolin den Heijer: ,,Dordrecht liet 450 jaar geleden een eigen universiteit lopen."
DORDRECHT - De waarnemend burgemeester van Leiden, Peter van der Velde, zei op 19 juli bij de herdenking van de eerste vrije Statenvergadering dat Dordrecht pakweg 450 jaar geleden de vestiging van een Universiteit had geweigerd. Het stadsbestuur koos liever voor belastingverlaging als cadeau van de Prins Willem van Oranje. Leiden koos wel voor een Universiteit.
Zijn opmerking klonk luid en duidelijk en was ook op RTV Dordrecht te horen. In de toespraak, die Dordrecht.net opvroeg bij zijn kabinetschef, was niet opgenomen dat Leiden voor Dordrecht de Universiteit binnen haalde.
Fractievoorzitter van de VVD in Dordt, Rolin den Heijer, vindt het verhaal van 19 juli 2024 wel een eigen beschouwing waard. Onder zijn verhaal uit bronnen over stadsgeschiedenis waarom Dordt anders koos toen.
Rolin schrijft eerst:
We maken allemaal weleens een foutje, toch? Niks mis mee. Maar mensen, wat zijn sommige historische Dordtse blunders moeilijk te verkroppen. Het oude postkantoor waar de sloopkogel doorheen ging, de parkeergarages onder de Spuihaven en het Statenplein die vanwege kruideniersgedrag nooit het levenslicht zagen en de prachtige gotische gevel die van ons stadhuis werd gestript en vervangen werd door de neoclassicistische kitsch die er nu opgeplakt zit. We mogen onze voorouders op z’n minst een strenge blik toewerpen voor dit onrecht.
Maar we zijn er nog niet. Want hoe Dordt een universiteit aan zijn neus voorbij heeft laten gaan, dat spant echt de kroon. Eeuwen geleden moest er worden bepaald of de universiteit in Leiden of Dordrecht zou gaan zetelen. Dordrecht was een machtige stad en had natuurlijk recht op een universiteit, ook vanwege de steun aan Willem van Oranje drie jaar eerder. En laten we eerlijk zijn. Als je onze historische binnenstad bekijkt, daar past toch een universiteit tussen? Er werd helaas in 1575 een deal gesloten, een regelrechte historische misser. Leiden kreeg de universiteit en Dordrecht tijdelijke lastenverlaging.
Deze geschiedenis hangt ons als een molensteen om de nek. En toch krabbelt Dordrecht de afgelopen jaren op. Steeds meer studenten volgen hun HBO-opleiding aan het Leerpark. Ook is het sinds kort mogelijk om specifieke universitaire opleidingen te volgen in Dordt. Maar we zijn er nog lang niet. De cijfers zijn niet best. Er wonen op ons eiland minder studenten dan in de andere steden om ons heen en het afgelopen jaar is het aantal nog eens met 5% gedaald. Geen leuk verhaal. Het betekent namelijk dat veel Dordtse studenten hier niet kunnen blijven en onze stad verlaten.
We doen er alles aan om het tij te keren. Zoals inderdaad de uitbreiding van het aantal HBO-opleidingen. De bouw van studentenwoningen en het toestaan van wonen boven winkels. Het geld dat we uittrekken voor een gezellige stad met grote festivals. Meer werkgelegenheid voor studenten die een bijbaan zoeken. En natuurlijk de verbetering van onze binnenstad met meer terrassen en de verruiming van de openingstijden.
De afgelopen gemeenteraad dienden we samen met andere partijen een voorstel in met als titel: “Dordt krijgt waar het recht op heeft:
een universiteit.” Tegenstanders zeiden dat Dordrecht nooit een universiteitsstad zal worden. Zolang we dit onszelf eeuwenlang wijs blijven maken, zal het inderdaad nooit gaan gebeuren. Het voorstel werd aangenomen. Tja, het kan verkeren.
De universiteit lag 450 jaar geleden voor het grijpen. Nu noemen we dit maar een mooie eerste stap.
(verhaal met toestemming van Rolin den Heijer letterlijk overgenomen)
ANDERE INFO UIT HISTORISCHE BRONNEN OVER STADSGESCHIEDENIS:
Dordrecht heeft zeker ook voordelen gehaald uit de keuze voor belastingverlaging in plaats van een universiteit. Deze beslissing bracht onder andere de volgende voordelen:
Economische Voordelen: De belastingvrijstelling verlaagde de financiële druk op burgers en bedrijven, wat de lokale economie en handel direct ten goede kwam. Dordrecht was in die tijd al een belangrijk handelscentrum, en de belastingverlaging zorgde ervoor dat de stad economisch kon blijven floreren zonder de lasten van het opzetten en onderhouden van een universiteit.
Versterking als Handelsstad: Dordrecht profiteerde van haar strategische ligging en ontwikkelde zich verder als een belangrijk centrum voor scheepvaart en handel in het graafschap Holland. Door de extra financiële middelen te gebruiken om de handel te bevorderen, versterkte Dordrecht zijn positie als handelsstad aan de rivieren.
Politieke Loyaliteit: Door voor de belastingverlaging te kiezen, gaf Dordrecht blijk van haar loyaliteit aan Willem van Oranje en de opstand tegen Spanje. Dit zorgde ervoor dat de stad in de gratie bleef bij het nieuwe Nederlandse bewind en politieke voordelen en gunsten kreeg.
Meer Inwoners en Handelaren: De lagere belastingdruk maakte Dordrecht aantrekkelijker voor nieuwe inwoners en handelaren, die in de stad konden profiteren van lagere lasten. Dit droeg bij aan de bevolkingsgroei en economische bloei van de stad.
Hoewel Dordrecht niet dezelfde wetenschappelijke invloed kreeg als Leiden met haar universiteit, legde de stad met deze economische focus de basis voor een sterke handelstraditie en welvarende gemeenschap.
