Als de Nationale Oranjebond bijeen komt is de herinnering aan Johan de Witt niet ver weg
DORDRECHT - De Nationale Oranjebond had zaterdag - voor de tweede keer in tien jaar - het nationale congres op het eiland van Dordrecht.
De Grote kerk bleek een passende historische plek daarvoor te zijn. Voormalig gids, bondsvoorzitter en nu burgemeester van Gouda, Pieter Verhoeve, liet dat ook doorklinken in zijn congrestoespraak.
Waarnemend burgemeester Peter van der Velde sloot het programma aan het einde van de middag af in het Stadhuis. De herinneringen aan Johan de Witt waren daar niet ver.
Waterspelen
In de Grote Kerk konden de afgevaardigden allereerst zaterdagochtend luisteren naar toespraken en verhalen. Zo werd in herinnering geroepen dat in 2014 bekend werd gemaakt, dat de eerste Koningsdag nieuwe stijl in 2015 in Dordrecht werd gehouden. Daarmee werd Dordt de stad van het begin genoemd. Dertig jaar geleden koos de Koning, nog als kroonprins, als speerpunt voor watermanagement. Dat past ook bij het verhaal toen, nu en morgen bij het eiland van Dordrecht, als eens wordt gedacht aan de (eerste) waterspelen.
Marco Westland het Oranje-programma verder op Stoom met zijn verhaal over de geschiedenis van Dordt-in-Stoom. Dat evenement staat vanaf Koninginnedag 30 april 1985 twee jaarlijks garant voor honderdduizenden bezoekers aan de stad.
Voor Westland ging het ook om de kracht van een evenement, dat verder gaat dan naamsbekendheid en recreatie. Het paste naadloos bij de oudste stad van Holland.
Jubal
Showkorps Jubal begeleidde het zingen van de twee coupletten van het Volkslied in de kerk. Na de maaltijd volgden stadswandelingen en een boottocht door de havens van het eiland van Dordrecht.
Burgemeester Peter van der Velde bracht aan het einde van het Oranje-programma een toast uit op het Oranje-gezelschap.
Een foto van iedereen op de trappen van het Stadhuis, tussen de Leeuwen, werd een Dordrecht-herinnering aan thuis.
De gehele dag was wel te horen, dat Dordrecht niet alleen iets heeft met Oranje, maar ook met de Dordtse broers Johan en Cornelis de Witt, die op 20 augustus 1672 werden vermoord.De herinnering aan Oranje en De Witten klonk ook al in de Grote Kerk.
PvdA
Zo werd het verhaal verteld dat twee raadsleden van de PvdA - Inge Stevens en Cor van Verk - bij hun afscheid lieten weten een Koninklijke onderscheiding te hebben geweigerd. Ze vonden de Johan de Wittspeld hoger.
Aan het einde van de Oranjedag in Dordrecht begon de burgemeester eerst als goede gastheer met een warm welkom:
*Dordrecht is de stad waar in 1572 tijdens de eerste Vrije Statenvergadering Willem van Oranje werd erkend als stadhouder. Een echte Oranjestad dus, zou je zeggen. En dus terecht dat de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen juist in deze stad haar congres houdt. Zoals ze dat ook tien jaar geleden deed."
Daarna stelde hij een vraag: Maar is Dordrecht wel zo Oranjegezind?
Zijn antwoord: ..Ik ken geen andere stad waar tijdens elke wedstrijd van de plaatselijke voetbaltrots iemand hard roept Republiek!, waarop de rest van de tribune antwoordt ‘Dor-de-recht’.
En is Dordrecht niet ook de stad waar in 2017 een petitie rond ging tegen een standbeeld van Willem van Oranje, onder de noemer Ik Willem niet?
En is Dordrecht niet ook de stad van de gebroeders De Witt, die er toch alles aan deden om de Oranjes buiten de macht te houden?
Een opvatting die ze uiteindelijk met een gruwelijke dood hebben moeten bekopen, met een zekere medeplichtigheid van Willem de Derde?
Republikeinen
In Dordrecht eren we deze republikeinen op tal van plaatsen:
Johan de Witt is de naamgever
van het gymnasium
van een scoutinggroep
van de gemeentelijke onderscheiding voor vrijwilligers
van het filmtheater…
In de stad staat een prachtig beeld van de gebroeders, en zelfs hier in de hal van het Stadhuis staat een borstbeeld van deze tegenstander van de Oranjes… "
De waarnemend burgemeester van Dordrecht gaf ook enige troost mee aan het Oranje-gezelschap onder leiding van bondsvoorzitter en burgemeester van Gouda, Piet Verhoeve.
*Voor u nu allemaal deze zaal verlaat omdat u vreest dat u in het hol van de republikeinen terecht bent gekomen, kan ik u ook gerust stellen. Want dat beeld van Willem van Oranje is er wel gekomen, u bent er vanmiddag misschien al langs gelopen.
En het was niet voor niets dat onze koning in 2015 de eerste koningsdag nieuwe stijl in Dordrecht vierde. Met een enorm enthousiasme bij de bevolking.
In een hilarisch filmpje van Lucky TV zegt de koning, ook wel bekend als Willy: (in plat Haags): ‘Kijk zo’n intocht, daar ken Sinterklaas nog een puntje aan zuigen, Ariane’.
Enthousiast
Zoals de Dordtse bevolking in het algemeen enthousiast reageert op bezoeken van het Koninklijk Huis.
En het Koninklijk Huis voelt zich ook thuis in Dordrecht. Door de eeuwen heen zijn er vele bezoeken geweest, waarbij het bezoek in 1897 van regentes Koningin Emma met haar dochter prinses Wilhelmina het mooiste verhaal heeft opgeleverd:
Het letterlijk piemelnaakte jongetje in het fronton van het prachtige zeventiende eeuwse huis De Onbeschaamde kreeg toen een oranje sjerp om zijn edele delen, opdat de prinses geen aanstoot zou nemen aan zijn naaktheid.
Museum
In later jaren heeft Koningin Beatrix vele bezoeken aan het Dordrechts Museum gebracht, waarbij er nooit meer een naakt is afgedekt. En om de goede verhoudingen nog verder te schetsen: de Koningin was ook vaste ‘klant’ bij de Galerie Witt, nota bene genoemd naar de historische tegenstrever van Oranje.
Omgekeerd is het Dordrechts Museum bijzonder vereerd dat het al vele werken uit de privécollectie van het Koninklijk Huis mocht tonen, zoals op de tentoonstelling Willem II Kunstkoning.
Misschien is het wel tekenend dat de grootste voetbalvereniging en één van de grootste korfbalverenigingen de naam Oranje-Wit dragen!
Oranje 450 jaar
Kortom, de stad van de Witten is ook de stad van de Oranjes, en dat al meer dan 450 jaar!
Uw voorzitter Pieter Verhoeven weet dat maar al te goed. Zijn eerste standplaats als burgemeester was Oudewater, één van de steden die in 1572 aanwezig waren in Dordrecht. " Pieter was tot 2012 een actieve Dordtenaar ook in de gemeentepolitiek.
Van der Velde oegde tot slot nog toe aan zijn betoog dat bestuurders maar ook verenigingen oog dienen te hebben voor de mensen.
De burgemeester doelde specifiek op het maken van contact en verbinding om meer mogelijk te maken tussen mensen."
Daarna volgde de Oranje toast.
Fotograaf: Wim van de Pol.