Museum 40-45 herdenkt 7 september verzetsman Aart Alblas (1918-1944)
DORDRECHT/PAPENDRECHT - De meest onderscheiden verzetsheld uit de Dordtse en Papendrechtse geschiedenis 'Aart Alblas' werd tachtig jaar geleden vermoord in concentratiekamp Mauthausen. Het museum 40-45 zal er zaterdag 7 september extra aandacht aan besteden, zo deelt voorzitter Ed Vermeulen mee.
Alle onderscheidingen van Alblas heeft zijn familie in langdurig bruikleen gegeven van het museum aan de Nieuwe Haven.
Dillingh
In het kerkblad van de Protestantse kerk in Dordrecht zorgt historicus Peter Dillingh deze week voor een herdenkingsverhaal. (zie na nieuwstekst)
Alblas behoorde tot een grote groep van geheim agenten, die slachtoffer werden van het zogeheten Engeland-spel. De Duitsers misleiden de geheime diensten uit Engeland en wisten de militairen die in Nederland werden gedropt vanuit de lucht vaak snel te pakken te krijgen.
LTZ3
Aart Alblas (een luitenant ter zee derde klasse van de koninklijke marine (KM)) wist ruim een jaar zijn zender in de lucht te houden. Na de oorlog werd hij postuum op verschillende onderscheidingen. Een mijnenjager kreeg zijn naam.
De Dordtenaar was tussen 1922 en 1930 inwoner van Papendrecht. Het gezin Alblas was lid van de toen net begonnen gereformeerde kerk aan de Veerweg. De kerk van toen Aart Alblas draagt nu de naam Morgenster.
De geheim agent behoort tot de meest onderscheidende verzetshelden uit de tweede wereldoorlog. In Dordt is een brug naar hem genoemd en langs het Wantij droeg een fietspad van 1,5 km zijn naam. De gemeente Papendrecht heeft nog niet besloten om hem een plek te geven in het collectief geheugen.
Oud-burgemeester van Papendrecht M. Soetendal was wel aanwezig, twintig jaar geleden bij de onthulling van de Aart Alblas brug.
Kerkblad van de Protestantse kerk in Dordrecht 'Kerk op Dordt' in rubriek 'Des tijds'
Aart Alblas
Op 7 september is het tachtig jaar geleden dat Aart Alblas in concentratiekamp Mauthausen werd gefusilleerd vanwege zijn rol in het verzet. Hij was nog maar 25 jaar oud.
Aart Alblas was een gereformeerde jongen: hij kerkte in de Wilhelminakerk, ging naar de Bavinckschool, de Chr. HBS, was als knaap lid van Abia en als jongeling van Calvijn.
“Vrijdagmorgen 10 Mei 1940 ongeveer 4.30 uur: Duitse bommenwerpers en transportvliegtuigen laag boven de stad vliegend. Het afweergeschut bij de Dokbrug (ik meen twee heel lichte afweerkanonnen) deed af en toe een zwakke poging er één neer te halen; zonder resultaat.”
Aart Alblas schreef over de meidagen van 1940 in Dordrecht.
“Veel mensen begaven zich op straat en bespraken in groepjes wat gebeuren ging. De radio gaf spoedig een overzicht van de toestand. Nederland is met Duitsland in oorlog. Duitse troepen overschrijden op verschillende plaatsen de grens. Duitse vliegtuigen komen in groten getale boven ons land. Nederland schaart zich bij zijn bondgenoten. Het spelen van het Wilhelmus maakte diepen indruk. Iedereen is vol vertrouwen. Ik ga mijn koffertje pakken, niets anders verwachtend dan spoedig opgeroepen te worden. Zij aan zij, met Engelsen, Fransen en Belgen, de Duitsers tot staan brengen, terugdringen en dan: naar Berlijn!
De ontgoocheling kwam vrij spoedig. Niet bij de waterlinie werd gevochten, maar op plaatsen waar niemand het verwacht had. Ook hier. Daar kwamen ze. Bij groepen van twee maal zes werden de parachutisten uitgegooid. Boven de Biesbosch en in de buurt van Zwijndrecht.”
Aart Alblas sloot zijn relaas af met de woorden: “Blij dat het voorbij was, maar met spijt en wrok in het hart, ging iedereen, zo mogelijk, zijn gewone dagtaak hervatten.”
In maart 1941 week Aart Alblas uit naar Engeland. Het verslag van de meidagen is bewaard gebleven in zijn dossier. In juli 1941 werd hij als geheim agent in Nederland gedropt. Een jaar lang stuurde hij via zijn geheime zender vooral militaire inlichtingen naar Engeland.
Het ‘Englandspiel’ werd hem ten slotte fataal.
Peter Dillingh
