Een koud kunstje
De gemeente Dordrecht kent een subsidiepotje voor culturele iniatieven. Een aanvraag is altijd wel gedoe, zo weet ik als speler van een bescheiden toneelgezelschap. We traden op met een minimusical over cultheld Willy Batenburg (Oene maine matsj Tirol) en nu werken we aan een stuk geïnspireerd door de Dordtse markt.
Kunst wordt door sommigen gezien als luxe. Een opvatting waar ik het hartgrondig mee oneens ben. Kunst breng je bij je gevoel, maakt blij, ontroert, geeft lucht als het even tegenzit. Voor mij is een uitvaart van een geliefde het voorbeeld bij uitstek dat laat zien hoe belangrijk kunstuitingen zijn. Verhalen, gedichten en/of muziek kunnen op dergelijke momenten voor verbinding en troost zorgen. Als we voetbal als kunst beschouwen is de discussie of kunst iets waardevols toevoegt aan een samenleving overigens meteen helder.
Zo mocht ik onlangs zelf weer ervaren hoe kunst je laat relativeren en je even losmaakt van de waan van de dag. Tussen de duinen en het bos van Bloemendaal ligt het sfeervolle openluchttheater Caprera. Stef Bos trad op. Hij vertelde dat hij voor een televisieprogramma vier dagen in afzondering in een bos had doorgebracht. Zonder internet en telefoon. De jaarringen van een boom inspireerden hem tot een reis in de tijd. Een muzikale terugblik op zijn leven. Het riep bij mij associaties op met een fragment uit het boek Leef je verlangen:
‘Wat is genoegen? Wat is tevreden terugkijken? Het is het vermogen om op je bestemming te zijn. Het is gaan staan en dan terugkijken. Genieten, je omdraaien en kijken. Je ziet dan welke weg je hebt afgelegd en wat daarvoor is gebeurd. Gebruik daarvoor het beeld van fietsen op vals plat. Het lijkt net of je niet stijgt. Toch voelt het moeizaam, en dat is een goed teken. De beloning is dan afstappen. Dan kijk je terug in het dal om vast te stellen dat je toch al veel hebt bereikt. Met je kijken wat ik heb gepresteerd!’
Uit een eerdere voorstelling herinner ik me nog hoe Stef Bos tijdens een lange autorit met een oudere muzikantenvriend aan hem de vraag stelde: “Wat is liefde?” Na lange tijd krijgt hij een veelzeggend antwoord. Liefde kent vier trappen, vertelt zijn maat. Het begint met: Ik zie je graag. Gevolgd door: Ik wil mijn lichaam met je delen. Deze twee trappen zijn met meerdere personen te bestijgen. De derde trap is wat lastiger: Ik voel me op mijn gemak bij jou. Ik kan mezelf zijn in jouw nabijheid. En tot slot: Ik wil voor je zorgen.
Afijn, bij Stef Bos ga je altijd naar huis met genoeg stof om over na te denken.
Tot slot: Op de plaats van de afvalberging Derde Merwedehaven in Dordrecht ontstaat een nieuw recreatiegebied: de Merwedeheuvel. Het lijkt me een koud kunstje om daar een prachtig Dordts openluchttheater te creëren.
