Albert Schweitzer ziekenhuis bespreekt reanimatiewens met iedere opgenomen patiënt

05 juni 2014 door Hennie van der Zouw
Albert Schweitzer ziekenhuis bespreekt reanimatiewens met iedere opgenomen patiënt

DORDRECHT - Iedere patiënt van 16 jaar en ouder die vanaf 1 september 2014 voor één of meer dagen wordt opgenomen in het Albert Schweitzer ziekenhuis, krijgt vooraf de vraag voorgelegd of hij/zij in geval van een hartstilstand gereanimeerd wil worden.

Met die nieuwe werkwijze wil het ziekenhuis de zekerheid krijgen dat iedere patiënt hierover een weloverwogen beslissing heeft kunnen nemen. Het ziekenhuis wil er zo ook voor zorgen dat er altijd naar de wens van de patiënt kan worden gehandeld, doordat die wens voor iedereen bekend is. Tenslotte wil het ziekenhuis de patiënt hiermee optimaal betrekken bij zijn/haar eigen behandeling.

Het vragen naar de reanimatiewens was tot op heden geen standaardprocedure. Het kon variëren van arts tot arts wanneer dit onderwerp ter sprake kwam. Soms werd over reanimatie pas gesproken wanneer een patiënt ernstig ziek en/of oud was. Het Albert Schweitzer ziekenhuis vindt het van groot belang dat hier eenheid in komt, omdat een hartstilstand in principe iedereen kan overkomen en omdat iedereen daar eigen ideeën en overtuigingen over kan hebben.

Deze gewenste eenheid wordt bereikt door de reanimatievraag vooraf te stellen aan iedere opgenomen patiënt vanaf 16 jaar. De gemaakte keuze wordt in het patiëntsysteem van het ziekenhuis zichtbaar gemaakt voor alle zorgverleners, voor de duur van die ene opname. Bij een nieuwe opname, wordt de vraag opnieuw gesteld.

Voortaan krijgt iedere patiënt voor een geplande opname een patiëntenfolder uitgereikt, waarin wordt uitgelegd wat reanimatie is, wat de voors en tegens kunnen zijn en hoe de persoonlijke voorkeur bekend kan worden gemaakt. Wanneer de patiënt aangeeft géén reanimatie te willen, vindt voor de opname een gesprek met de arts plaats om deze keuze te bespreken. Zodra de arts heeft vastgesteld dat de wens weloverwogen is, komt de keuze in het patiëntdossier en het computersysteem te staan. Bij een niet-geplande opname (waar dus niet vooraf een folder kan worden aangeboden), wordt het onderwerp tijdens het opnamegesprek aan de orde gesteld.

Het Albert Schweitzer ziekenhuis heeft deze aanpak sinds 2012 op twee verpleegafdelingen getest. Hieruit kwam naar voren dat patiënten massaal bereid zijn om over de reanimatievraag na te denken en om deze te bespreken met hun naasten. Ook bleek dat zij het in grote meerderheid prettig vinden dat hun wens bij het medisch en verplegend personeel bekend is.

Zorgverleners op hun beurt vinden het prettig om te werken met een eenduidige methode. Uit de proef kwamen praktische aandachtspunten naar voren met betrekking tot onder meer het voeren van de gesprekken, het vastleggen in de systemen, de taakverdeling onder zorgverleners, enzovoort. Die punten hebben in het nieuwe 'Protocol Reanimatiebesluit' dat op 1 september van kracht wordt, allemaal aandacht en een oplossing gekregen.

De proef trok in 2012 landelijk veel aandacht, doordat patiënten die niet willen worden gereanimeerd, een rood polsbandje met patiëntgegevens aangeboden kregen. Deze afwijkende kleur geeft voor zorgverleners aan dat bij een hartstilstand de betreffende patiënt geen reanimatie moet ontvangen, maar de kans moet krijgen rustig te overlijden. Met dit polsbandje moeten 'onterechte reanimaties' – tegen de wens van de patiënt – worden uitgebannen. Die zouden zich kunnen voordoen wanneer een hartstilstand optreedt, terwijl de voorkeur van de patiënt onbekend is, of 'even niet bij de hand is’ doordat het dossier zich elders bevindt. De veronderstelling dat patiënten en hun naasten zo'n bandje wellicht stigmatiserend of beschamend zouden vinden, bleek onterecht: er leven onder hen nauwelijks bezwaren tegen duidelijke zichtbaarheid van de keuze.

In het nieuwe protocol dat nu breed wordt ingevoerd, is dit polsbandje dan ook een vast onderdeel geworden, al wordt het vanaf nu paars. De kleur rood bleek in een naburig ziekenhuis de betekenis 'allergie' te hebben. Voor de kleur paars zijn bij omringende ziekenhuizen geen andere betekenissen bekend. Hiermee wordt elke kans op verwarring tegengegaan.

Los van de wens van de patiënt, kan ook de behandelend arts vooraf het besluit nemen dat reanimeren niet gewenst is, bijvoorbeeld als de patiënt erg zwak is of in het laatste stadium van een ziekte verkeert. In dat geval zou een reanimatiepoging 'medisch zinloos handelen' zijn en dat is in strijd met de wet. Binnen het protocol in het Albert Schweitzer ziekenhuis is de arts verplicht om in dit geval aan de patiënt of diens naasten kenbaar te maken en uit te leggen dat hij/zij op deze gronden kiest  voor het beleid 'niet reanimeren'. Als de patiënt het hier niet mee eens is, zal de behandelend arts zijn/haar beslissing toetsen bij een collega.

Patiënten bij wie reanimeren zinloos word geacht, krijgen van hun arts duidelijk uitgelegd wat de nadelige gevolgen kunnen zijn als er toch gereanimeerd wordt. Ook in deze situatie wordt de patiënt een paars polsbandje aangeboden, maar de patiënt wordt niet verplicht dit te dragen als hij/zij dit niet wil. (Als reanimeren zinloos is, kunnen andere behandelingen overigens nog wel zinvol zijn en worden uitgevoerd.)

De periode tot 1 september gebruikt het ziekenhuis om alle zorgverleners te scholen in het nieuwe protocol, in het voeren van gesprekken, het vastleggen van de keuze, enzovoort. Patiënten met een afspraak voor een opname op of na 1 september, krijgen de folder thuisgestuurd of uitgereikt op de polikliniek.

Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.