Vincent van Gogh wisselde in Dordrecht in 1877 brieven met Nico Mager

14 maart 2010

DORDRECHT - Schilder Vincent van Gogh heeft in zijn Dordtse tijd in 1877 brieven gewisseld met een collega bij boekhandel Blussé en Van Braam in Dordrecht. De correspondentie is niet meer bekend volgens onderzoekers van het Van Goghmuseum.

Ze noemen de brieven tussen Van Gogh en Nico Mager wel als feit in de onlangs verschenen wetenschappelijke uitgave van de brieven van Vincent van Gogh.

Nico Mager wordt daarin met naam genoemd. De brieven zijn niet verloren gegaan, maar zijn tot nu toe niet opgedoken. De vermelding is niet zonder betekenis. Aandacht voor de unieke correspondentie van en naar Vincent zorgt er nog steeds voor dat historische belangrijke stukken weer opduiken. Enkele jaren geleden kwam een reactie van Vincent van Gogh boven water op een preek die hij in Dordrecht had gehoord in januari 1877 van een predikant, waarvan een kind was overleden. Dat deed Vincent herinneren aan zijn broertje Vincent, die voor hem was geboren en maar kort leefde.

Van Gogh woonde in zijn Dordtse tijd bij grutter Pieter Rijken aan de Tolburgstraat A312. Zijn achternicht, die hem nog heeft gesproken over Van Gogh, is nog in leven. Ze is de enige Dordenaar die uit familieoverlevering nog kan vertellen over het in historrisch opzicht niet onbelangrijke Dordtse verblijf van de schilder.  Journalist Kees van Tol, n u werkzaam voor Ad De Dordtenaar, beschreef als eerste de band tussen de nog levende achternicht van grutter Rijken en Van Gogh. Kees van Tol liet haar ook op de foto gaan achter de Groenmarkt 5 waar tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw het huis van Rijken stond waar Van Gogh dus woonde.

Vincent was in 1877 kantoorbediende in de boekhandel aan het Scheffersplein.

Volgens de briefwisseling met zijn broer Theo werd Vincent vooral in zijn Dordtse periode steeds fanatieker in zijn geloofsbeleving. Hij woonde de ene na de andere kerkdienst in de stad bij. De Grote kerk, de Nieuwkerk, de Waalse kerk (tegenover Centra Ville) en de Lutherse kerk konden op zijn interesse rekenen. Onder werktijd in Dordrecht schreef Vincent veel passages uit de Bijbel over. Hij ontwikkelde toen ook een spreuk, die op de muren terecht kwam van zijn kamer bij grutter Rijken: ,,steeds droevig, maar altijd blijde." Van Gigh had ook een grote belangstelling voor het werk van Ary Scheffer. Hij ging vaak naar het museum toe en nam ook een keer zijn vader mee die predikant was. Het museum was toen nog te vinden aan de Wijnsraat. Het is markant te noemen dat één van de eerste grote Van Gogh exposities in 1905 in Dordrecht in het Dordrechts Museum werd gehouden. Hidde Nijland was één van de eerste Nederlanders, die werk van Van Gogh ging verzamelen. Eén tekening uit het bezit van Nijland, die belangrijk was rond 1900 voor het Dordrechts Museum, is nog in Dordt. De rest van de Dordtse Van Gogh collectie stond aan de basis van het werk dat door het Kroller Muller museum werd verzameld van de Nederlandse schilder.

Heel markant is te noemen dat in Dordrecht, als in de theologie belangrijke stad, Vincent steeds sterker het verlangen kreeg om predikant te worden, in de lijn van zijn vader en opa. Daarom verhuisde hij in mei 1877 naar Amsterdam, maar liet zich pas in november 1877 als inwoner van Dordrecht uitschrijven.

Vincent noemt in een brief aan zijn broer Theo zijn collega ook een keer, die ook in verband wordt gebracht met de Lutherse kerk die aan de Vriesetraat te vinden is. Vincent schrijft:

Ben blij dat wij nog samen de schilderijen van Scheffer hebben gezien, 's avonds ben ik naar Mager toe geweest, die bij den voorlezer van de Luthersche kerk woont in een echt oud-Hollandsch huis. Hij heeft daar een aardige kamer, wij zaten nog een heelen tijd samen te praten, hij vertelde van Menton en van een Kerstfeest, dat hij daar had bijgewoond.

Dank er voor dat gij gisteren naar hier kwaamt, en laten wij maar zoo min mogelijk geheimen voor elkaar blijven hebben. Daar zijn wij broeders voor.

Gerelateerde straten:
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.