Polypragmosyne

27 juni 2012 door Bert den Boer

De Dordtse boekenmarkt is natuurlijk een begrip. Zoeken, bladeren, vinden. Dat ene boek…

In zijn roman Allerzielen beschrijft Cees Nooteboom op de allereerste pagina het fenomeen van hakende woorden: ´Pas een paar seconden nadat hij langs de boekwinkel gelopen was merkte Arthur Daane dat er een woord in zijn gedachten was blijven haken……De laatste tijd had hij dat met woorden, wat dat betreft was haken de juiste uitdrukking: ze haakten zich aan hem vast. En ze klonken. Ook als hij ze niet hardop zei hoorde hij ze toch, soms leek het zelfs of ze galmden´.

Bij het lezen van dergelijke passages bemerk ik weer dat schrijvers soms bewust weten te maken wat je als lezer onbewust overkomt. Altijd een feest van herkenning. Althans, ik weet niet of u als lezer weleens door woorden wordt overvallen. In een e-mail lees ik dat bij een interne verhuizing op het werk 280 verhuisbewegingen zijn gemaakt. Verhuisbewegingen! Haak, haak. Ik zie Noord-Koreaanse televisiebeelden voor me, waarbij onder bezielende leiding van een klein mannetje in een gymnastisch ritme dozen aan elkaar worden doorgegeven. Natuurlijk mist hij een tand, zo geSTERrariseerd ben ik ook wel weer.En rek, en strek, en geef, en pak, en hou, en door, en luik. Pure bedrijfspoëzie. Collega’s kijken elkaar diep in de ogen. Ze verwisselen regelmatig in een glijdende cadans van plaats om zoveel mogelijk contact met verschillende teamgenoten in diverse samenstellingen te hebben. Wisselende contacten. Teamvorming. Samen in- en uitademen. En buk, en voor, en langs, en door, hou vast, leg ver. Medewerkers krijgen het gevoel samen in één verhuisbeweging op te gaan. Het werk zal nooit meer hetzelfde zijn.

Zo´n woord kan vervolgens het begin zijn van een keten. Het ene bijzondere woord komt het andere tegen en mijn associatieve geest slaat op sommige dagen dan op hol. Teveel verhuisbewegingen kunnen namelijk leiden tot polypragmosyne. U leest het goed. Daar kunt u last van hebben. Nee, dit is geen enge ziekte; overgewaaid uit Azië. Nee, ook geen gemeenteraad waar gedoe over uitgegeven geld aan een plaatselijke voetbalclub tot teveel onderlinge kinnesinne heeft geleid. Deze term houdt in dat wij proberen met zoveel mogelijk taken tegelijkertijd bezig te zijn, waardoor we uit het oog verliezen waar het werkelijk om te doen is. Druk, druk, druk. Als we niet uitkijken, lijden we aan moderne onverschilligheid die zich kan uiten in gebrek aan aandacht voor de ander. Onthaasters en consuminderaars hebben de toekomst, maar de vraag is of zij de ijzeren wet tijd-is-geld kunnen doorbreken. Wij bevinden ons in de houdgreep van de tijd. De vraag is of het ons lukt om tot rust te komen en contact te maken met dat wat er op dit moment is. ´Zijn is waargenomen worden´, heb ik ooit als professionele waarheid meegekregen.

Er bestaat overigens een recept tegen polypragmosyne. Je leven organiseren rond wat je werkelijk belangrijk vindt: de liefde, je partner, kinderen, een hobby, vrijwilligerswerk, of wat dan ook. Misschien geeft het wat minder status, maar levert het wat meer geluk.

Wellicht een idee voor de komende vakantiepaklijst. Vooral niet vergeten: EHBO-doos, antimuggenprik, zonnebrandolie, anti-polypragmosyne. Goeie vakantie!

Over de columnist

Bert den Boer

U kunt zijn recente boek Blijf dicht bij jezelf – En hoe doe je dat dan? (uitgeverij Noordboek, april 2022) bestellen bij de boekhandel. Wilt u een gesigneerd exemplaar? Mail dan naar info@bbdb.info

Over de columnist:
Bert den Boer, socioloog, is zelfstandig adviseur, trainer, coach en dagvoorzitter, zie zijn website: www.voorstraat125.nl






Dat bedoel ik nou
05 mrt
Dat bedoel ik nou
'Mannetje Zeb'
20 feb
'Mannetje Zeb'
Zijn of azijn
05 feb
Zijn of azijn
Niet zomaar een idee
18 jan
Niet zomaar een idee
ONTSPOREN
15 dec
ONTSPOREN
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.