Nominatiesyndroom

Gedoe over strooizout, glibberen en glijden in woonwijken, allemaal waar. Hans van Mierlo zei ooit: het mobiliteitsvraagstuk is opgelost als we allemaal wat meer thuisblijven. Op het moment van schrijven sneeuwt het buiten. Kunnen we mooi gehoor geven aan zijn advies. Eindelijk ook eens een witte kerst. Als januari de maandag van het jaar is, dan is december de maand van op verhaal komen. Zeker als je onverhoopt, zoals mij overkomt, in een lange file tot stilstand komt bij het bordje snelheidscontrole. Op de een of ander manier is het een maand die maant tot afronden; nog even dit gesprek, die klus, dat telefoontje. Veel mensen slaken in deze periode de verzuchting: ´Even niks.´ Waarmee in feite bedoeld wordt gehoor geven aan aandacht voor elkaar. Vrede op aarde, in de mensen een welbehagen. We rennen op weg naar rust. In ieder geval leent het einde van deze maand zich bij uitstek ervoor om al of niet onder het genot van een geestversterkend drankje het afgelopen jaar te laten bezinken. Het is in wezen een periode om stil te staan bij de essenties van het bestaan. December associeer ik dan ook altijd met de balans opmaken, zonder daarbij meteen de slagzin ´leuker kunnen wij het niet maken´ van de belastingdienst voor ogen te hebben.

Het lijkt er echter in deze tijd op dat december in het teken staat van nominaties. Er broeit iets onbestemds. Een variant van bingo waart rond. Bij dat spelletje - met een hoog rollatorgehalte - worden getallen vrij willekeurig gesorteerd op voorgedrukte kaarten. Op elk denkbaar terrein worden momenteel echter getallen uitgekraamd, waarbij het lijkt alsof je pas meetelt indien je genoemd wordt. Het lijkt of wij in de ban zijn van ranglijsten en nominaties. Bent u al ergens voor genomineerd? Een woord wat niet meer weg te denken valt uit het hedendaagse spraakgebruik en daardoor aan devaluatie ten onder dreigt te gaan. Al gehoord van de Eye Wish Design Award? Dan toch zeker wel van de NS Publieksprijs. De prijzenslag woedt momenteel op elk denkbaar terrein. Daar gaan we, fasten your seatbelts: de beste twitteraar, het best opererende ziekenhuis, de beste en slechtste STER-spot, het next-topmodel, de uitverkorenen voor de gouden strop, de top 2000 en per radiostation elke denkbare variant, de 100 machtigste mannen, de 50 machtigste vrouwen (tellen die voor twee?), de Michelinster, de rijkste, de beste en slechtste ondernemingen, de music awards, de ako-literatuurprijs, het gouden kalf, de sportman, -vrouw, -ploeg van het jaar, de beste politicus, wasmachine, roomklopper, provider, acteur, kooikarper, vrijwilligersorganisatie, secretaresse, jonge ambtenaar en manager van het jaar. In het verleden kenden we alleen de genomineerden voor het songfestival en de echte diehards maakten zich nog druk over wie er naar een of ander liedjesfestival in Knokke ging. En elke zichzelf respecterende jongere holde voor zijn wekelijkse hoogtepunt naar de plaatselijke platenboer om de top 40 te scoren en te zien of zijn favoriet in de lijst was opgenomen. Het liefst met stip.

Enige tijd geleden deed ik bij een feestje mee aan een kartwedstrijdje en zelfs daar viel niet aan prijsuitreiking te ontkomen. Ranglijstjes, nominaties, prijsslagen, we vreten het met zijn allen. Het kan toch niet zo zijn dat het thema uitverkiezing op deze wijze als een semi-religieus ritueel terugkeert. Niet voor niets wordt de ranglijst juist in december tot een hogere orde verheven. Als tegenwicht van de secularisatie gaan we in plaats van naar de mis naar een miss-verkiezing. Kijk deze maand dus uit voor een nominatiesyndroom. Ik krijg heimwee naar die reclames, waarbij in grote opmaak wordt gemeld dat je genoteerd bent voor de hoofdprijs. Je weet dat het niet waar is en dat je voor de gek gehouden wordt, maar je naam staat in goud en je bent genomineerd en voelt je oh zo vereerd. Zal ik mijn antireclame sticker toch stiekem van de voordeur halen? Of is het juist leuk om al mijmerend zelf te bepalen welke nominaties je dit jaar in de wacht heb gesleept? Ik zal eens een lijstje maken…Bingo!