Mini-symposium voor zorgverleners
De materie is beladen, maar de urgentie om erover te praten is hoog, zegt mede-organisator en euthanasieconsulent van het Albert Schweitzer ziekenhuis Bert van den Ende. ,,Als gevolg van de vergrijzing komen er veel meer dementiepatiënten. Velen van hen willen zelf beschikken over het moment waarop zij niet verder willen leven, omdat zij dreigen weg te glijden in een bestaan dat ze onacceptabel vinden: zonder zelfredzaamheid, uitzichtloos, onbewust, uiteindelijk vegetatief."
Euthanasie bij dementie is mogelijk binnen het door de wet gestelde kader. Het kan vaak zelfs nog ruim nadat de diagnose is gesteld. Maar wanneer de patiënt en diens naasten te lang wachten met beslissen, dan kan het niet meer. Van den Ende: ,,Een goede timing is van groot belang. Om voor euthanasie in aanmerking te komen, moet de patiënt nog wilsbekwaam zijn en op het moment zelf een weloverwogen keuze kunnen maken. Hij of zij moet in staat zijn te zeggen: Ik wil nu niet meer verder."
Een verzoek doen om euthanasie op een moment dat in de toekomst ligt, waarop de ziekte verder gevorderd zal zijn, kan dus niet. ,,Als de patiënt het volle bewustzijn definitief heeft verloren, mag het niet meer", vertelt de euthanasieconsulent. ,,Het is voor alle betrokkenen van groot belang zich te realiseren dat het op een bepaald punt te laat kan zijn. Dan komen mensen toch nog terecht in omstandigheden waarin ze uitdrukkelijk niet hadden willen verkeren. Het enige wat dan nog in hun vermogen ligt, is een behandelverbod afspreken met de huisarts en/of specialist, voor het geval ze ernstig ziek zouden worden - wat misschien nooit gebeurt."
Daar staat tegenover dat het omslagpunt niet van de ene op de andere dag wordt bereikt. Van den Ende: ,,Dementie is een glijdende schaal. De duisternis daalt niet neer op één moment, dat gebeurt in fasen. Wij zouden graag zien dat vooral huisartsen en medisch specialisten zich hiervan bewust zijn, zodat zij hun patiënten die naar euthanasie informeren, goed kunnen adviseren of verwijzen. We willen aan behandelaars de grenzen van de wet verhelderen en hun kennis vergroten, in het belang van de patiënt. Wij bedrijven als ziekenhuis géén promotie voor euthanasie."
Het symposium is niet bedoeld voor het publiek, al acht Van den Ende het niet uitgesloten dat dit een volgende keer wel het geval zal zijn. ,,Dit onderwerp gaat steeds meer leven in de maatschappij."
Professionals kunnen luisteren naar onder meer lezingen, feitelijke voorlichting en debat over prikkelende stellingen zoals: 'Euthanasie bij dementie is een huisartsenprobleem'. Voor een volledig programma en om u als zorgverlener aan te melden voor het bijwonen van de avond, kunt u mailen.
